So sánh điều kiện hành nghề hướng dẫn viên du lịch giữa Luật Du lịch 2005 và Luật Du lịch 2017

Khoản 1 Điều 73 Luật Du lịch 2005 quy định: "Hướng dẫn viên du lịch được hành nghề khi có thẻ hướng dẫn viên và có hợp đồng với doanh nghiệp lữ hành.". Hướng dẫn viên du lịch chỉ được phép hành nghề khi sở hữu thẻ hướng dẫn viên do cơ quan có thẩm quyền cấp và có hợp đồng lao động với doanh nghiệp lữ hành.

Quy định này đảm bảo rằng hướng dẫn viên đáp ứng đầy đủ yêu cầu về trình độ và pháp lý, đồng thời có sự bảo đảm và quản lý rõ ràng trong môi trường hoạt động. Tuy nhiên, sau thời gian áp dụng và dựa vào tình hình thực tế, Chính phủ nhận thấy quy định này quá sơ sài và có nhiều cá nhân, doanh nghiệp đã lợi dụng lỗ hổng của Luật để có những hành vi vi phạm. Do vậy, tiếp thu ý chí của Luật Du lịch 2005, Luật Du lịch 2017 ra đời đã có những điểm mới và cụ thể hơn về điều kiện hành nghề hướng dẫn viên du lịch. Cụ thể quy định tại Khoản 3 điều 58 Luật Du lịch 2017:

"3. Điều kiện hành nghề của hướng dẫn viên du lịch bao gồm:

a) Có thẻ hướng dẫn viên du lịch;

b) Có hợp đồng lao động với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hướng dẫn du lịch hoặc là hội viên của tổ chức xã hội - nghề nghiệp về hướng dẫn du lịch đối với hướng dẫn viên du lịch quốc tế và hướng dẫn viên du lịch nội địa;

c) Có hợp đồng hướng dẫn với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành hoặc văn bản phân công hướng dẫn theo chương trình du lịch; đối với hướng dẫn viên du lịch tại điểm, phải có phân công của tổ chức, cá nhân quản lý khu du lịch, điểm du lịch."

Các quy định về hướng dẫn viên trong Luật Du lịch 2017 thể hiện tinh thần nâng cao trình độ nghề nghiệp và ý thức trách nhiệm của hướng dẫn viên trong hoạt động hướng dẫn. Luật Du lịch 2017 còn quy định rõ quyền, nghĩa vụ của hướng dẫn viên và trách nhiệm quản lý hướng dẫn viên du lịch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cơ quan chuyên môn về du lịch cấp tỉnh và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hướng dẫn du lịch.

Về chứng chỉ hành nghề, Luật Du lịch 2005 không có quy định cụ thể về chứng chỉ hành nghề. Các yêu cầu chủ yếu là về đào tạo nghiệp vụ và bằng cấp nhưng ở Luật Du lịch 2017 đã quy định rõ ràng rằng hướng dẫn viên du lịch phải có chứng chỉ hành nghề do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp. Điều này nhằm đảm bảo rằng họ đáp ứng đủ tiêu chuẩn về kiến thức và kỹ năng. 

Việc yêu cầu chứng chỉ hành nghề giúp đảm bảo rằng các hướng dẫn viên đã được kiểm tra và chứng nhận về khả năng và kiến thức của mình. Điều này tạo ra một tiêu chuẩn đồng nhất và đáng tin cậy trong ngành, giúp du khách cảm thấy an tâm hơn khi sử dụng dịch vụ hướng dẫn. Nó cũng giúp cơ quan chức năng quản lý và kiểm soát chất lượng dịch vụ hiệu quả hơn.

Về trình độ học vấn và đào tạo, Luật Du lịch 2005 quy định hướng dẫn viên du lịch cần có bằng cấp từ trung cấp trở lên và phải được đào tạo nghiệp vụ hướng dẫn du lịch. Tuy nhiên, không có quy định rõ ràng về loại hình đào tạo cụ thể cần thiết còn ở Luật Du lịch 2017 yêu cầu hướng dẫn viên du lịch phải có bằng cấp từ cao đẳng trở lên, hoặc đã hoàn thành chương trình đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ hướng dẫn du lịch được công nhận.

Việc nâng cao yêu cầu về trình độ học vấn (từ trung cấp lên cao đẳng trở lên) và đào tạo nghiệp vụ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ hướng dẫn du lịch. Điều này đảm bảo rằng hướng dẫn viên có kiến thức chuyên môn vững vàng và kỹ năng cần thiết để cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho du khách. Đào tạo bài bản giúp hướng dẫn viên hiểu rõ hơn về các điểm đến, lịch sử, văn hóa, và kỹ năng giao tiếp, từ đó nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Về đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ, trong khi Luật Du lịch 2005 chỉ quy định chung về đào tạo nghiệp vụ nhưng không yêu cầu cụ thể về chương trình đào tạo và bồi dưỡng thì ở Luật Du lịch 2017 quy định rõ về việc hướng dẫn viên cần tham gia các khóa đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ được cơ quan có thẩm quyền công nhận. Các yêu cầu về đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ giúp các hướng dẫn viên không ngừng cập nhật kiến thức mới và nâng cao kỹ năng. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ mà còn hỗ trợ sự phát triển chuyên môn của các hướng dẫn viên, đồng thời đáp ứng sự thay đổi và yêu cầu ngày càng cao của thị trường du lịch.

Những thay đổi này trong Luật Du lịch 2017 hướng tới việc nâng cao chất lượng dịch vụ hướng dẫn du lịch và tạo điều kiện cho việc quản lý và kiểm soát hiệu quả hơn trong ngành du lịch.