Những điều cần chú ý khi kinh doanh dịch vụ lữ hành

Theo quy định tại Khoản 9 Điều 3 Luật Du lịch 2017: " Kinh doanh dịch vụ lữ hành là việc xây dựng, bán và tổ chức thực hiện một phần hoặc toàn bộ chương trình du lịch cho khách du lịch". Theo đó, Kinh doanh dịch vụ lữ hành không chỉ đơn thuần là việc tổ chức các chuyến đi, mà còn bao gồm nhiều khía cạnh quan trọng. Trước tiên, doanh nghiệp phải xây dựng chương trình du lịch, nghĩa là thiết kế và lên kế hoạch chi tiết cho các chuyến đi, lựa chọn điểm đến, hoạt động và dịch vụ phù hợp với nhu cầu của khách hàng.

Tiếp theo, họ cần bán chương trình du lịch, thực hiện các hoạt động quảng bá, tiếp thị và quản lý đặt chỗ cùng thanh toán. Cuối cùng, việc tổ chức thực hiện chương trình du lịch đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý và điều phối mọi khía cạnh của chuyến đi, đảm bảo dịch vụ được cung cấp đúng như cam kết và xử lý các vấn đề phát sinh một cách hiệu quả. Tất cả những bước này phải được thực hiện trong khuôn khổ pháp lý và các tiêu chuẩn chất lượng để bảo đảm sự hài lòng và an toàn của khách hàng. Theo Luật Du lịch 2017 của Việt Nam, khi kinh doanh dịch vụ lữ hành, các doanh nghiệp cần chú ý đến những yêu cầu và quy định quan trọng sau:

Về phạm vi kinh doanh dịch vụ lữ hành, theo Điều 30 của Luật Du lịch 2017, kinh doanh dịch vụ lữ hành bao gồm ba phạm vi chính: (1) dịch vụ lữ hành nội địa phục vụ khách du lịch trong nước; (2) dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam và ra nước ngoài; (3) doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế có thể đồng thời cung cấp dịch vụ lữ hành nội địa, trừ khi có quy định khác. Đặc biệt, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ được phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế cho khách quốc tế đến Việt Nam, trừ khi có điều ước quốc tế quy định khác. 

Về điều kiện kinh doanh dịch vụ lữ hành, Điều 31 của Luật Du lịch 2017 quy định các điều kiện cần thiết để kinh doanh dịch vụ lữ hành, chia thành hai loại dịch vụ: nội địa và quốc tế. Đối với dịch vụ lữ hành nội địa, doanh nghiệp phải được thành lập hợp pháp, thực hiện ký quỹ tại ngân hàng, và người phụ trách phải có bằng trung cấp trở lên về lữ hành hoặc chứng chỉ nghiệp vụ điều hành du lịch nội địa.

Đối với dịch vụ lữ hành quốc tế, yêu cầu cao hơn: doanh nghiệp cũng phải được thành lập theo pháp luật, ký quỹ tại ngân hàng, nhưng người phụ trách cần có bằng cao đẳng trở lên về lữ hành hoặc chứng chỉ nghiệp vụ điều hành du lịch quốc tế. Doanh nghiệp đáp ứng các điều kiện trên sẽ được cấp Giấy phép kinh doanh tương ứng. Chính phủ sẽ quy định chi tiết về việc ký quỹ, trong khi Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ quy định chi tiết về yêu cầu đối với người phụ trách và nội dung đào tạo, cấp chứng chỉ nghiệp vụ.

Về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp khi kinh doanh dịch vụ lữ hành, Điều 37 của Luật Du lịch 2017 quy định các quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành:

"1. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa có quyền và nghĩa vụ sau đây:

a) Xây dựng, quảng cáo, bán và tổ chức thực hiện các dịch vụ du lịch, chương trình du lịch cho khách du lịch theo phạm vi kinh doanh quy định trong giấy phép;

b) Bảo đảm duy trì các điều kiện kinh doanh dịch vụ lữ hành theo quy định tại khoản 1 Điều 31 của Luật này; công khai tên doanh nghiệp, số giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành trên biển hiệu tại trụ sở, chi nhánh, văn phòng giao dịch, trong hợp đồng lữ hành, trên ấn phẩm quảng cáo và trong giao dịch điện tử;

c) Thông báo về việc thay đổi người phụ trách kinh doanh dịch vụ lữ hành, gửi hồ sơ về người phụ trách kinh doanh dịch vụ lữ hành thay thế cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép trong thời hạn 15 ngày kể từ khi thay đổi;

d) Cung cấp thông tin về chương trình, dịch vụ, điểm đến du lịch cho khách du lịch;

đ) Mua bảo hiểm cho khách du lịch trong thời gian thực hiện chương trình du lịch, trừ trường hợp khách du lịch đã có bảo hiểm cho toàn bộ chương trình du lịch;

e) Sử dụng hướng dẫn viên du lịch để hướng dẫn khách du lịch theo hợp đồng lữ hành; chịu trách nhiệm về hoạt động của hướng dẫn viên du lịch trong thời gian hướng dẫn khách du lịch theo hợp đồng;

g) Chấp hành, phổ biến, hướng dẫn khách du lịch tuân thủ pháp luật, quy định của nơi đến du lịch; ứng xử văn minh, tôn trọng bản sắc văn hóa, phong tục, tập quán của Việt Nam và nơi đến du lịch; phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật của khách du lịch trong thời gian tham gia chương trình du lịch;

h) Thực hiện chế độ báo cáo, thống kê, kế toán, lưu giữ hồ sơ theo quy định của pháp luật;

i) Áp dụng biện pháp bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản của khách du lịch; kịp thời thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền về tai nạn, rủi ro xảy ra với khách du lịch và có biện pháp khắc phục hậu quả;

k) Quản lý khách du lịch theo chương trình du lịch đã thỏa thuận với khách du lịch.

2. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam có quyền và nghĩa vụ sau đây:

a) Quyền và nghĩa vụ quy định tại các điểm a, c, d, đ, e, g, h, i và k khoản 1 Điều này;

b) Bảo đảm duy trì điều kiện kinh doanh dịch vụ lữ hành theo quy định tại khoản 2 Điều 31 của Luật này; công khai tên doanh nghiệp, số giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành trên biển hiệu tại trụ sở, chi nhánh, văn phòng giao dịch, trong hợp đồng lữ hành, trên ấn phẩm quảng cáo và trong giao dịch điện tử;

c) Hỗ trợ khách du lịch làm thủ tục nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, hải quan."

Quyền của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành bao gồm việc xây dựng, quảng cáo, bán và tổ chức thực hiện các dịch vụ và chương trình du lịch cho khách hàng theo phạm vi giấy phép được cấp. Doanh nghiệp có quyền cung cấp thông tin về các chương trình, dịch vụ và điểm đến du lịch, đồng thời sử dụng hướng dẫn viên du lịch để thực hiện các chương trình theo hợp đồng. Đối với dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam, doanh nghiệp có quyền hỗ trợ khách hàng trong các thủ tục nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh và hải quan. Khi phục vụ khách du lịch ra nước ngoài, doanh nghiệp cũng có quyền sử dụng hướng dẫn viên quốc tế và chịu trách nhiệm về hoạt động của họ.

Nghĩa vụ của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành bao gồm việc duy trì các điều kiện kinh doanh theo quy định pháp luật và công khai thông tin về giấy phép kinh doanh tại trụ sở và trên các ấn phẩm quảng cáo. Doanh nghiệp phải thông báo kịp thời về việc thay đổi người phụ trách và đảm bảo mua bảo hiểm cho khách du lịch, trừ khi khách đã có bảo hiểm toàn diện. Họ cũng cần tuân thủ pháp luật, hướng dẫn khách ứng xử văn minh và phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý các vi phạm pháp luật của khách. Ngoài ra, doanh nghiệp phải thực hiện chế độ báo cáo, thống kê, kế toán và đảm bảo an toàn cho khách du lịch, kịp thời thông báo về các sự cố xảy ra và quản lý khách theo chương trình đã thỏa thuận.

Ngoài ra, Khoản 3 Điều 37 Luật Du lịch 2017 còn quy định:

"3. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch ra nước ngoài có quyền và nghĩa vụ sau đây:

a) Quyền và nghĩa vụ quy định tại các điểm a, c, d, đ, g, h, i và k khoản 1, điểm b và điểm c khoản 2 Điều này;

b) Sử dụng hướng dẫn viên du lịch quốc tế để đưa khách du lịch ra nước ngoài theo hợp đồng lữ hành; chịu trách nhiệm về hoạt động của hướng dẫn viên du lịch trong thời gian đưa khách du lịch ra nước ngoài."

Theo đó, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch ra nước ngoài phải thực hiện các quyền và nghĩa vụ tương tự như các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa và quốc tế, bao gồm việc xây dựng, quảng cáo, bán và tổ chức thực hiện các chương trình du lịch, cung cấp thông tin cho khách hàng, sử dụng hướng dẫn viên du lịch, và đảm bảo an toàn cho khách.

Đặc biệt, doanh nghiệp cần sử dụng hướng dẫn viên quốc tế để đưa khách du lịch ra nước ngoài và phải chịu trách nhiệm về hoạt động của các hướng dẫn viên này. Điều này đảm bảo rằng khách du lịch được hướng dẫn và hỗ trợ đúng cách trong suốt chuyến đi, đồng thời doanh nghiệp phải đảm bảo việc thực hiện các chương trình du lịch quốc tế đúng theo các tiêu chuẩn và quy định pháp lý.