Hà Nội

Mỗi phiến đá, mỗi mái ngói nơi đây đều mang trong mình những câu chuyện kể về một thời vàng son của khoa bảng và những giá trị trường tồn của đạo học. Hành trình khám phá Văn Miếu - Quốc Tử Giám không chỉ đơn thuần là một chuyến tham quan, mà còn là cuộc du ngoạn ngược dòng thời gian, tìm về cội nguồn văn hóa dân tộc, để thêm trân trọng và tự hào về di sản mà cha ông đã dày công vun đắp.

Giới thiệu về Văn Miếu - Quốc Tử Giám

• Địa chỉ: 58 Quốc Tử Giám, Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội
• Giờ mở cửa: 8:00 - 17:00 
• Giá vé tham quan: 30.000 VNĐ/người

Tọa lạc tại trung tâm thủ đô Hà Nội, Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một quần thể di tích lịch sử - văn hóa đặc biệt quan trọng, mang đậm dấu ấn của nền giáo dục và văn hiến Việt Nam. Được xây dựng từ năm 1070 dưới triều vua Lý Thánh Tông, Văn Miếu ban đầu là nơi thờ Khổng Tử và các bậc hiền triết Nho giáo. Sau đó, vào năm 1076, vua Lý Nhân Tông cho xây dựng Quốc Tử Giám bên cạnh Văn Miếu, trở thành trường đại học đầu tiên của Việt Nam.

Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, Văn Miếu - Quốc Tử Giám vẫn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp cổ kính và trang nghiêm. Quần thể kiến trúc này bao gồm nhiều công trình độc đáo như cổng Văn Miếu, Đại Trung Môn, Khuê Văn Các, giếng Thiên Quang, bia Tiến sĩ và nhà Thái Học. Mỗi công trình đều mang những nét kiến trúc đặc trưng của thời đại và chứa đựng những giá trị văn hóa sâu sắc.

Một trong những điểm nhấn của Văn Miếu - Quốc Tử Giám là 82 bia Tiến sĩ, ghi danh các vị đỗ đại khoa từ năm 1442 đến 1779. Đây không chỉ là những chứng tích lịch sử quý giá mà còn là biểu tượng của truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam.

Ngày nay, Văn Miếu - Quốc Tử Giám không chỉ là một điểm đến tâm linh và văn hóa mà còn là nơi diễn ra nhiều hoạt động giáo dục và văn hóa ý nghĩa. Đây là điểm tham quan không thể bỏ qua đối với bất kỳ ai muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và truyền thống giáo dục của Việt Nam.

Lịch sử hình thành Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Văn Miếu được vua Lý Thánh Tông cho xây dựng vào năm 1070, ban đầu với mục đích thờ phụng Khổng Tử, Chu Công và các bậc hiền triết Nho giáo. Đây là minh chứng cho sự coi trọng đạo học và việc tiếp thu tinh hoa văn hóa Trung Hoa của triều đình phong kiến Việt Nam thời bấy giờ.

Sáu năm sau, vào năm 1076, vua Lý Nhân Tông đã cho thành lập Quốc Tử Giám ngay bên cạnh Văn Miếu. Đây được xem là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, ban đầu chỉ dành cho con cháu vua chúa và quan lại, sau này mở rộng cho cả những người tài năng trên khắp cả nước. Sự ra đời của Quốc Tử Giám đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử giáo dục Việt Nam.

Trải qua các triều đại phong kiến, Văn Miếu - Quốc Tử Giám luôn được các vua chúa quan tâm, tu sửa và mở rộng. Dưới thời Trần, Quốc Tử Giám được đổi tên thành Quốc Tử Viện và tiếp tục là trung tâm đào tạo nhân tài cho đất nước. Tuy nhiên, đến thời Lê sơ, vai trò của Quốc Tử Giám dần suy giảm do sự phát triển của các trường học địa phương và hệ thống thi cử.

Sau nhiều biến động lịch sử, Văn Miếu - Quốc Tử Giám vẫn tồn tại và được bảo tồn nguyên vẹn đến ngày nay. Năm 1962, quần thể di tích này được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia. Hiện nay, Văn Miếu - Quốc Tử Giám không chỉ là điểm đến du lịch hấp dẫn mà còn là nơi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, giáo dục ý nghĩa, góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị tinh hoa của dân tộc.

Những điểm tham quan trong khu Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một quần thể di tích rộng lớn với nhiều công trình kiến trúc độc đáo và ý nghĩa lịch sử. Dưới đây là một số điểm tham quan nổi bật mà bạn không nên bỏ lỡ khi đến đây:

Văn Miếu Môn

Văn Miếu Môn, hay còn gọi là cổng Văn Miếu, là công trình đầu tiên chào đón du khách khi bước vào quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Với kiến trúc tam quan truyền thống, gồm ba lối đi, cổng toát lên vẻ uy nghiêm và cổ kính. Giữa cổng là lối đi chính dành cho vua chúa và các bậc quan lại, hai bên là lối đi phụ dành cho thường dân.

Trên cổng, các chi tiết trang trí được chạm khắc tinh xảo, thể hiện sự tôn kính đối với đạo học và các bậc hiền triết. Đặc biệt, bức hoành phi lớn với ba chữ Hán "Văn Miếu Môn" được sơn son thếp vàng nổi bật giữa nền xanh của mái ngói. Hai bên cổng là đôi câu đối bằng chữ Hán, ca ngợi công đức của Khổng Tử và truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam.

Văn Miếu Môn không chỉ đơn thuần là một lối vào, mà còn là biểu tượng của sự chuyển tiếp, đưa du khách từ thế giới bên ngoài ồn ào vào không gian thanh tịnh và trang nghiêm của Văn Miếu - Quốc Tử Giám. 

Khuê Văn Các

Khuê Văn Các, biểu tượng rạng ngời của Văn Miếu - Quốc Tử Giám, là một công trình kiến trúc độc đáo được xây dựng vào năm 1805 dưới triều vua Gia Long. Tọa lạc trên một nền vuông cao, Khuê Văn Các nổi bật với kiến trúc hai tầng tám mái độc đáo, mang đậm nét tinh tế của nghệ thuật truyền thống Việt Nam. 

Tầng dưới là một cửa vòm cuốn, nơi treo bức đại tự "Khuê Văn Các" uy nghiêm. Tầng trên là một gian nhà gỗ tám mái, nơi xưa kia các bậc nho sĩ thường tụ họp bình thơ, đàm đạo. Hình ảnh sao Khuê lấp lánh trên đỉnh công trình, tượng trưng cho sự hội tụ tinh hoa văn hóa và trí tuệ. 

Ngày nay, Khuê Văn Các không chỉ là một phần không thể thiếu của Văn Miếu - Quốc Tử Giám mà còn trở thành biểu tượng của Thủ đô Hà Nội, đại diện cho truyền thống hiếu học và tinh thần trọng đạo của dân tộc Việt Nam.

Hồ Văn và vườn Giám

Hồ Văn và vườn Giám là hai phần quan trọng, góp phần tạo nên vẻ đẹp và ý nghĩa của quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Hồ Văn, nằm ngay phía trước cổng chính, như một tấm gương lớn phản chiếu bầu trời và kiến trúc cổ kính. Tương truyền, hồ còn có tên là "Minh Đường", tượng trưng cho sự trong sáng và cao quý của đạo học.

Vườn Giám, nằm ở phía sau khu nội tự, là nơi thanh tịnh dành cho các sĩ tử dùi mài kinh sử. Với những hàng cây cổ thụ tỏa bóng mát và không gian yên tĩnh, vườn Giám không chỉ là nơi thư giãn mà còn là nguồn cảm hứng cho những tâm hồn yêu tri thức. Hồ Văn và vườn Giám, bên cạnh giá trị cảnh quan, còn mang ý nghĩa biểu trưng sâu sắc về truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam.

Đại Thành Môn

Đại Thành Môn, hay còn gọi là Cổng chính giữa, là cánh cổng uy nghi mở ra không gian văn hóa và lịch sử của Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Với kiến trúc đồ sộ và những chi tiết chạm khắc tinh xảo, Đại Thành Môn không chỉ là lối vào mà còn là biểu tượng cho sự uyên bác và trí tuệ. 

Trên cổng khắc ba chữ Hán lớn "Đại Thành Môn", thể hiện khát vọng về một nền giáo dục lớn mạnh, đào tạo nên những nhân tài đóng góp cho sự phồn vinh của đất nước. Bước qua Đại Thành Môn, du khách sẽ cảm nhận được sự chuyển mình từ không gian ồn ào bên ngoài vào chốn thanh tịnh, nơi từng là cái nôi của biết bao thế hệ trí thức Việt Nam. 

Bia Tiến sĩ

Bia Tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một di sản văn hóa vô giá, ghi dấu ấn lịch sử giáo dục và khoa cử Việt Nam qua nhiều thế kỷ. 82 tấm bia đá đồ sộ này không chỉ đơn thuần là danh sách những người đỗ đạt cao trong các khoa thi đình từ năm 1442 đến 1779, mà còn là những tác phẩm nghệ thuật chạm khắc tinh xảo, mang đậm giá trị lịch sử, văn hóa và triết học. 

Mỗi tấm bia đều có bài ký bằng chữ Hán, tường thuật lại diễn biến khoa thi, ca ngợi tài năng và đức độ của các tân khoa, đồng thời thể hiện tư tưởng giáo dục và nhân tài của triều đại phong kiến. Bia Tiến sĩ là minh chứng cho truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam, đồng thời là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ sau noi theo và phát huy.

Giếng Thiên Quang

Giếng Thiên Quang, còn được gọi là Thiên Quang tỉnh, là một di tích quan trọng nằm trong khu vực nội tự của Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Với niên đại gần 950 năm, giếng này không chỉ mang ý nghĩa về mặt kiến trúc mà còn có giá trị tâm linh to lớn. 

Cái tên "Thiên Quang" - nghĩa là "ánh sáng của trời" - tượng trưng cho sự soi sáng tri thức, phản ánh khát vọng học hỏi và vươn tới chân lý của các thế hệ sĩ tử. Giếng Thiên Quang đã chứng kiến bao thăng trầm của lịch sử, là nơi các học trò xưa kia thường tụ tập để đàm đạo, trao đổi kiến thức. Ngày nay, dù đã trải qua nhiều lần trùng tu, giếng vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính và là điểm tham quan không thể bỏ qua khi đến với Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Đại Bái Đường

Đại Bái Đường là một trong những công trình quan trọng nằm trong khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, một biểu tượng văn hóa của Việt Nam. Đây là nơi thờ Khổng Tử, Chu Công và Tứ Phối - bốn vị đại hiền triết nổi tiếng trong Nho giáo. 

Được xây dựng từ thời Lê sơ, Đại Bái Đường mang kiến trúc đặc trưng của thời kỳ này với mái ngói đỏ, cột gỗ lớn, và không gian trang nghiêm, tạo nên bầu không khí tôn nghiêm và linh thiêng. Tại đây, các nghi lễ quan trọng liên quan đến giáo dục và tôn vinh những người có công trong việc phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước thường xuyên được tổ chức, thể hiện sự tôn kính đối với truyền thống học vấn và đạo đức của dân tộc.

Đền Khải Thánh

Đền Khải Thánh là một phần quan trọng trong quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, được xây dựng để thờ phụng các vị tổ sư, thầy giáo và các danh nhân đã có đóng góp lớn cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo của dân tộc. Đền nằm ở phía sau khu Văn Miếu, là nơi thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh truyền thống hiếu học, kính thầy của người Việt Nam. 

Kiến trúc của Đền Khải Thánh mang đậm dấu ấn của nghệ thuật kiến trúc cổ truyền, với không gian yên tĩnh, trang nghiêm, tạo điều kiện cho khách tham quan tìm hiểu về lịch sử và văn hóa giáo dục Việt Nam. Đây không chỉ là một điểm đến lịch sử mà còn là nơi thể hiện tinh thần tôn sư trọng đạo qua hàng thế kỷ.

Những trải nghiệm không nên bỏ lỡ khi đến Văn Miếu Quốc Tử Giám

Khi đến thăm Văn Miếu - Quốc Tử Giám, có một số trải nghiệm không nên bỏ lỡ để cảm nhận trọn vẹn giá trị lịch sử và văn hóa của nơi này:

Xin chữ

Xin chữ đầu năm tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một trải nghiệm văn hóa độc đáo không nên bỏ lỡ. Đến đây vào dịp đầu xuân, bạn sẽ được hòa mình vào không khí nhộn nhịp, linh thiêng của ngày Tết truyền thống. 

Giữa khung cảnh cổ kính, trang nghiêm, các ông đồ trong trang phục áo dài khăn đóng ngồi thong thả thảo những nét chữ đẹp như rồng bay phượng múa. Bạn có thể chọn cho mình một câu đối, một lời chúc ý nghĩa để xin chữ. 

Từng nét mực được chấm phá tỉ mỉ trên giấy đỏ, mang theo cả tâm huyết và lời cầu chúc may mắn, thành công trong năm mới. Giữ tấm giấy đỏ với nét chữ đẹp trong tay, bạn như được tiếp thêm động lực và niềm tin để bước vào một năm mới đầy hứng khởi. Đây không chỉ là một món quà lưu niệm ý nghĩa mà còn là một nét đẹp văn hóa truyền thống đáng trân trọng.

Thắp hương cầu thi cử

Thắp hương cầu thi cử tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một trải nghiệm tâm linh không thể bỏ qua đối với các sĩ tử và những người mong muốn thành công trong học tập. Bước chân vào không gian cổ kính, bạn sẽ cảm nhận được sự trang nghiêm và linh thiêng bao trùm. 

Mùi hương trầm thoang thoảng lan tỏa, hòa quyện cùng không khí tĩnh lặng, tạo nên một cảm giác thanh bình, giúp tâm hồn thư thái. Đứng trước các bia Tiến sĩ, bạn như được tiếp thêm sức mạnh và ý chí từ những bậc tiền nhân đã đỗ đạt. 

Khi thắp nén hương thơm, thành tâm cầu nguyện, mọi ưu tư, lo lắng dường như tan biến, thay vào đó là niềm tin và hy vọng vào một tương lai tươi sáng. Trải nghiệm này không chỉ mang ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn là dịp để bạn chiêm nghiệm về giá trị của tri thức và sự nỗ lực không ngừng nghỉ trên con đường học vấn.

Tìm hiểu về kiến trúc, các hiện vật

Đến với Văn Miếu - Quốc Tử Giám, du khách không chỉ được đắm mình trong không gian lịch sử ngàn năm mà còn có cơ hội chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc độc đáo và các hiện vật quý giá.

Mỗi công trình, mỗi hiện vật đều mang trong mình những câu chuyện và giá trị văn hóa sâu sắc, góp phần làm nên vẻ đẹp trường tồn của di tích này.

Check-in với background cổ kính

Đến Văn Miếu - Quốc Tử Giám, du khách không thể bỏ lỡ cơ hội check-in với những background cổ kính mang đậm dấu ấn lịch sử. Hãy để bản thân lạc bước giữa không gian thanh bình của Hồ Văn, nơi bóng nước trong xanh phản chiếu vẻ đẹp uy nghi của Khuê Văn Các. 

Đừng quên ghi lại khoảnh khắc bên những tấm bia Tiến sĩ sừng sững trên lưng rùa đá, biểu tượng cho trí tuệ và sự đỗ đạt. Dạo bước dưới những hàng cây cổ thụ xanh mát, cổng tam quan uy nghiêm hay những bức tường gạch phủ đầy rêu phong, bạn sẽ cảm nhận được hơi thở thời gian lắng đọng. Mỗi góc nhỏ ở Văn Miếu đều là một phông nền tuyệt vời để bạn lưu giữ những bức ảnh kỷ niệm, mang về những dấu ấn không thể phai mờ về một di sản văn hóa độc đáo của Việt Nam.

Trải nghiệm tour đêm

Tham gia Trải nghiệm tour đêm là một hoạt động không thể bỏ lỡ khi đến Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Khi màn đêm buông xuống, không gian cổ kính này khoác lên mình một vẻ đẹp huyền ảo, lung linh dưới ánh đèn nghệ thuật. 

Du khách sẽ được đắm chìm trong không gian văn hóa độc đáo, tìm hiểu về lịch sử và truyền thống giáo dục Việt Nam thông qua các hoạt động tương tác thú vị. Các màn trình diễn ánh sáng 3D mapping sống động, âm thanh tinh tế cùng những câu chuyện lịch sử được kể lại một cách hấp dẫn sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên. 

Đây là cơ hội tuyệt vời để cảm nhận sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và công nghệ, giữa vẻ đẹp kiến trúc và giá trị văn hóa của di tích lịch sử hàng đầu Việt Nam.

Một số lưu ý khi tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám

• Giữ gìn trật tự, không gây ồn ào, ảnh hưởng đến không gian yên tĩnh của di tích.
• Không hút thuốc, xả rác bừa bãi.
• Không chạm, sờ, viết, vẽ lên các hiện vật, công trình kiến trúc.
• Không leo trèo, ngồi lên bia Tiến sĩ, đầu rùa đá.
• Tôn trọng các nghi lễ, phong tục truyền thống tại đây.
• Không chụp ảnh phản cảm, ảnh hưởng đến hình ảnh di tích.

Khám phá Văn Miếu - Quốc Tử Giám không chỉ là một chuyến tham quan đơn thuần, mà còn là hành trình ngược dòng lịch sử, tìm về cội nguồn văn hóa và tri thức Việt Nam. Bằng việc chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ những lưu ý cần thiết, bạn  sẽ có được một trải nghiệm tham quan trọn vẹn và ý nghĩa, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị của di sản văn hóa quý báu này.