Tìm hiểu về Đền Bạch Mã - "Tứ trấn Thăng Long" trấn giữ phía Đông Hà Nội
Mục lục
Đền Bạch Mã, "Tứ trấn Thăng Long" trấn giữ phía Đông, là một trong những ngôi đền cổ kính, linh thiêng, thầm lặng chứng kiến những biến thiên của lịch sử. Hành trình khám phá Đền Bạch Mã không chỉ là cơ hội để tìm hiểu về kiến trúc mà còn là cách để gần gũi hơn với nét đẹp văn hóa tâm linh.
Tìm hiểu bài viết dưới đây để có cái nhìn rõ nét hơn về một ngôi đền nổi tiếng linh thiêng này.
Đền Bạch Mã - Một trong những ngôi đền lâu đời nhất của Hà Nội
Địa chỉ: Số 76 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội
Nằm nép mình giữa khu phố cổ sầm uất, Đền Bạch Mã hiện lên như một nét chấm phá cổ kính giữa lòng Hà Nội hiện đại. Tọa lạc tại số 76 phố Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, ngôi đền này là một trong "Tứ trấn Thăng Long", từ xa xưa đã gánh vác trọng trách trấn giữ phía Đông kinh thành. Với lịch sử hàng nghìn năm, Đền Bạch Mã không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là bảo tàng lưu giữ những giá trị văn hóa, kiến trúc và tín ngưỡng độc đáo của người dân Thăng Long - Hà Nội.
Đền Bạch Mã được xây dựng từ thời nhà Lý, dưới triều vua Lý Thái Tổ (năm 1010). Tuy nhiên, theo lịch sử ghi chép, ngôi đền đã tồn tại từ trước đó, vào khoảng thế kỷ thứ IX, dưới thời nhà Đường.
Trải qua hàng thế kỷ, Đền Bạch Mã vẫn giữ được nét uy nghiêm, cổ kính với những hạng mục kiến trúc truyền thống như: tam quan, phương đình, đại bái, thiêu hương, cung cấm... Đặc biệt, đền còn lưu giữ nhiều di vật quý giá như hoành phi, câu đối, bia đá, tượng thờ... mang giá trị lịch sử và nghệ thuật cao. Ngày nay, Đền Bạch Mã không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân mà còn là điểm đến thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước, đến chiêm bái, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa.
Lịch sử hình thành đền Bạch Mã
Đền Bạch Mã, ngôi đền cổ kính có niên đại từ thế kỷ thứ IX, là nơi thờ phụng thần Long Đỗ, hay còn được biết đến với tên gọi Bạch Mã Đại Vương. Tương truyền, khi Đinh Bộ Lĩnh dẫn quân bình định loạn 12 sứ quân, ông đã đến đền tọa lạc phía đông thành Đại La để cầu phù trợ.
Sau khi thống nhất đất nước, Đinh Tiên Hoàng lập triều Đinh, do chưa thực hiện lời hứa tôn vinh vị thần, ông đã được nhắc nhở qua một giấc mơ. Vua liền sắc phong cho thần Bạch Mã với danh hiệu cao quý "Hộ Quốc Bảo Cảnh Linh Thông Tế Thế, Đô Đại Thành Hoàng Linh Lang Bạch Mã Đại Vương Thượng Đẳng Phúc Thần" và cho xây dựng thêm một đền thờ tại quê nhà Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt.
Đến thời nhà Nguyễn, vua Đồng Khánh tiếp tục ban sắc phong cho thần Bạch Mã danh hiệu "Hàm Quang Thượng Đẳng Thần". Đặc biệt, dưới triều Lý Thái Tổ, khi dời đô ra Thăng Long, vua đã gặp khó khăn trong việc xây dựng kinh thành. Truyền thuyết kể rằng, sau khi cầu nguyện tại đền thờ thần Long Đỗ, vua đã được một con ngựa trắng hiện ra dẫn đường. Vua Lý Thái Tổ bèn cho xây dựng thành theo dấu chân ngựa và thành Thăng Long mới được hoàn thành. Từ đó, thần Long Đỗ được tôn làm thành hoàng kinh thành Thăng Long.
Trải qua biến thiên lịch sử, Đền Bạch Mã đã được trùng tu, tôn tạo nhiều lần, trong đó hai đợt lớn nhất diễn ra vào niên hiệu Chính Hòa đời Lê Hy Tông và năm Minh Mệnh thứ 20. Ngày nay, Đền Bạch Mã là điểm đến tâm linh nổi tiếng giữa lòng Hà Nội, thu hút du khách bởi không gian linh thiêng và những giá trị lịch sử - văn hóa phong phú.
Kiến trúc của Đền Bạch Mã có gì đặc biệt?
Vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm
Đền Bạch Mã chào đón du khách bằng vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm với nền tường vàng nổi bật cùng cánh cửa gỗ đỏ được chạm khắc tinh xảo hình rồng vàng. Bước vào bên trong, du khách sẽ ấn tượng với hệ thống cột gỗ lim vững chãi nâng đỡ mái ngói cong vút, được chế tác theo phong cách "giá chiêng chồng rường con nhị" độc đáo.
Nhà Đại Bái là nơi đặt án thờ, thu hút mọi ánh nhìn bởi hình ảnh rồng phượng sơn son thếp vàng lộng lẫy, cùng những chi tiết chạm khắc tinh tế, sống động trên đầu rồng, hoành phi, câu đối.
Bên trong Đền Bạch Mã: Không gian linh thiêng và kho tàng lịch sử
Không gian bên trong đền được bài trí hài hòa với phương đình, cây hương, bàn thờ, miếu thờ Tề Vương Phi và Bể Núi. Thiêu hương và Cung cấm là nơi đặt ban thờ và đồ tế lễ, tất cả đều được sắp xếp trang trọng, thể hiện sự tôn nghiêm của chốn linh thiêng.
Đền Bạch Mã còn là nơi lưu giữ nhiều bảo vật quý giá, mang giá trị lịch sử to lớn như sắc phong, đôi phổng, chuông đồng, kiệu rước, độc bình và 15 tấm bia đá ghi lại những điển tích, thần thoại, nghi lễ tôn thờ thần cùng lịch sử trùng tu, tôn tạo ngôi đền trong hơn 1000 năm qua.
Thông tin về lễ hội đền Bạch Mã
Hàng năm, cứ vào ngày 12 và 13 tháng Hai âm lịch, không khí tưng bừng, nhộn nhịp lại bao trùm lên Đền Bạch Mã với lễ hội truyền thống tưởng nhớ công ơn thần Long Đỗ. Mở đầu lễ hội là đoàn rước kiệu long trọng xuất phát từ đền Mã Mây, đi qua các tuyến phố với đội hình hoành tráng gồm đội múa rồng uyển chuyển, đội tế nam quan trang nghiêm, đội tế nữ thướt tha và mô hình trâu để tiến hành lễ Xuân Ngưu độc đáo.
Sau lễ cáo thỉnh và lễ tế Thánh khai mạc, ngày thứ hai tiếp tục diễn ra với nghi thức dâng hương của các đội tế đến từ các làng lân cận, trước khi khép lại bằng lễ tế giã hội của đội tế nam đền Bạch Mã. Xen lẫn các nghi lễ truyền thống là những hoạt động vui chơi, giải trí sôi nổi và các tiết mục biểu diễn nghệ thuật dân tộc đặc sắc, mang đến cho du khách những trải nghiệm văn hóa khó quên.
Đền Bạch Mã, một viên ngọc quý giữa lòng Hà Nội, là nơi giao thoa giữa lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng. Không chỉ là chốn tâm linh linh thiêng, đền còn là bảo tàng sống lưu giữ những giá trị truyền thống vô giá của dân tộc.
Crystal Bay Tourism Group - Cùng trải nghiệm, cùng yêu thương!
Với sứ mệnh mang đến những trải nghiệm du lịch trọn vẹn nhất, chúng tôi không ngừng cập nhật những thông tin du lịch hữu ích và giới thiệu những điểm đến hấp dẫn tại Việt Nam và trên thế giới. Với nhiều năm kinh nghiệm, Crystal Bay tự hào là đơn vị uy tín, luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Hãy để chúng tôi giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến đi hoàn hảo của mình.
Khi cái nắng hè oi ả của tháng 6, tháng 7 bắt đầu lan tỏa khắp các con phố, người ta lại ao ước được tìm về với thiên nhiên để tận hưởng chút không khí trong lành, mát mẻ. Tại Hải Phòng cũng ẩn giấu những tọa độ picnic xanh mướt, bình yên đến không ngờ.
Bình Định (hiện đã sáp nhập vào tỉnh Gia Lai mới) không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hữu tình mà còn là vùng đất thấm đẫm màu sắc tâm linh qua những ngôi chùa cổ kính. Mỗi ngôi chùa nơi đây đều mang trong mình nét kiến trúc riêng và không gian thanh tịnh khiến lòng người lắng lại.
An Toàn Khu (ATK) Định Hoá, Thái Nguyên là một trong những di tích lịch sử cách mạng quan trọng bậc nhất tại Việt Nam. Nơi đây từng là “Thủ đô kháng chiến” trong suốt những năm tháng gian khổ nhưng oanh liệt của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Du lịch Phan Thiết, Bình Thuận (hiện sáp nhập vào Lâm Đồng mới) 2 ngày 1 đêm là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn "đổi gió" cuối tuần mà vẫn tiết kiệm chi phí. Với những bãi biển đẹp và ẩm thực hấp dẫn, chuyến đi ngắn này hoàn toàn có thể lên kế hoạch dễ dàng mà không tốn kém.
Nem nắm Giao Thủy khiến người ta nhớ mãi bởi vị ngọt mềm của thịt, giòn sần sật của bì, quyện thính thơm, tỏi, ớt, gừng và nước mắm đậm đà. Ăn kèm lá sung, tất cả tạo nên hương vị dân dã nhưng đầy cuốn hút.
Giữa lòng Cần Thơ, có một căn nhà tím mộng mơ đang trở thành tọa độ “gây sốt” với giới trẻ mê xê dịch. Không gian nơi đây mang đến cảm giác nhẹ nhàng, thư thái như tách biệt khỏi nhịp sống vội vã thường ngày.
Thời tiết đặc trưng và khung cảnh đa dạng ở Phan Thiết, Bình Thuận (hiện đã sáp nhập vào tỉnh Lâm Đồng mới) khiến việc chọn trang phục cho chuyến đi trở nên quan trọng hơn bạn nghĩ. Một lựa chọn phù hợp không chỉ giúp bạn thoải mái di chuyển mà còn dễ dàng ghi lại những khoảnh khắc đẹp.
Bên cạnh những điểm du lịch nổi tiếng Đà Lạt,vẫn còn nhiều nơi đẹp mê hồn nhưng ít người biết đến. Nếu bạn đang muốn tìm nơi yên tĩnh, mới lạ để check-in thì 5 gợi ý dưới đây là lựa chọn đáng để khám phá.
Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) 2025 vừa khép lại, ghi một dấu son rực rỡ vào lịch sử ngành du lịch thành phố với những con số tăng trưởng kỷ lục. Theo số liệu tổng hợp, thành phố bên sông Hàn đã chào đón gần 2 triệu lượt du khách trong suốt mùa lễ hội, một thành tích chưa từng có.
Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng trong khu vực vành đai 1. Du khách cần lựa chọn phương tiện di chuyển phù hợp, thuận tiện để có thể tham quan các địa danh nổi tiếng như Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà hát Lớn, Nhà thờ Lớn, hồ Hoàn Kiếm...
Kể từ ngày 1/7/2025, bản đồ hành chính Việt Nam đã chính thức được sắp xếp lại theo Nghị quyết 202 do Quốc hội ban hành. Một trong những thay đổi gây chú ý nhất là sự thay đổi về quy mô diện tích của các tỉnh thành.
Khi những tia nắng hè rực rỡ của năm 2025 bắt đầu trải dài khắp cả nước, Hà Giang lại khoác lên mình một tấm áo xanh mướt của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang mùa nước đổ.
Nằm giữa vùng duyên hải Nam Bộ, cánh đồng điện gió Bạc Liêu không chỉ là một công trình năng lượng quy mô lớn mà còn là điểm đến du lịch sinh thái – công nghiệp đầy hấp dẫn.
Bình Thuận (hiện đã sáp nhập vào tỉnh Lâm Đồng mới) không chỉ nổi tiếng với biển xanh, cát trắng mà còn là vùng đất lưu giữ nhiều giá trị tâm linh độc đáo. Giữa khung cảnh thiên nhiên yên bình, những ngôi chùa nơi đây hiện lên như điểm tựa tinh thần cho người dân và du khách thập phương.
Sau đợt tái cấu trúc và sắp xếp lại đơn vị hành chính trên cả nước, một trong những câu hỏi được quan tâm nhất là: "Phú Quốc thuộc tỉnh nào sau sáp nhập?". Với vị thế là "đảo ngọc”, việc xác định rõ ràng địa giới hành chính của Phú Quốc có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người dân, du khách.
Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế là nơi trưng bày hàng nghìn cổ vật quý giá của triều Nguyễn, từ trang phục, đồ gốm đến nhạc khí cung đình. Đây không chỉ là bảo tàng lâu đời nhất cố đô mà còn là điểm đến lý tưởng để khám phá văn hóa cung đình Huế một cách chân thực và sinh động.
Khánh Hòa – xứ trầm hương miền Duyên hải Nam Trung Bộ – sở hữu đường bờ biển dài 385km và hơn 200 đảo lớn nhỏ, là thiên đường du lịch thu hút du khách trong nước và quốc tế.
Giữa muôn vàn cảnh đẹp của Quảng Ninh, Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm, hay còn là Chùa Cái Bầu, nổi lên như một viên ngọc tâm linh quý giá. Không chỉ là một điểm đến tín ngưỡng, nơi đây còn là một tuyệt tác kiến trúc hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ, với thế "lưng tựa núi, mặt hướng biển" độc đáo.
Giữa khung cảnh hoang sơ của đảo Lý Sơn, cổng Tò Vò hiện lên như một món quà kỳ diệu mà thiên nhiên ban tặng. Với hình dáng vòm đá độc đáo hướng ra biển, nơi đây trở thành điểm check-in không thể bỏ lỡ của du khách yêu vẻ đẹp nguyên sơ.
Nối liền hai mảnh đất địa linh nhân kiệt, hành trình từ Ninh Bình đến Vinh, luôn là một cung đường giàu ý nghĩa lịch sử và văn hóa. Khi hệ thống cao tốc Bắc – Nam ngày càng hoàn thiện, việc di chuyển trở nên nhanh chóng hơn bao giờ hết, khiến nhiều người quan tâm: "Từ Ninh Bình vào Vinh bao nhiêu km?"
Cần Thơ luôn là điểm đến hấp dẫn với những ai yêu vẻ đẹp sông nước miền Tây và muốn tìm chút bình yên sau nhịp sống bận rộn. Với thời gian 2 ngày 1 đêm, bạn hoàn toàn có thể trải nghiệm một chuyến đi ngắn gọn mà vẫn trọn vẹn hương vị miền Tây.