Cẩm nang du lịch

Đà Nẵng

Bánh “bảy lửa” Cẩm Lệ - Món đặc sản lạ mà quen với du khách du lịch Đà Nẵng
Mục lục
Để tạo nên những chiếc bánh khô mè thơm ngon, giòn rụm, người thợ phải kỳ công chế biến qua bảy lần nướng lửa. Chính vì vậy, loại bánh này còn được người dân gọi bằng cái tên dân dã mà thân thương: bánh bảy lửa.

Bánh khô mè (bánh bảy lửa) đã xuất hiện từ thế kỷ 19, trở thành một phần không thể thiếu trong mâm cỗ cúng gia tiên vào những ngày rằm, đầu tháng, các dịp lễ hội và đặc biệt là Tết cổ truyền.

Lịch sử của chiếc bánh bảy lửa

Chuyện kể rằng, những chiếc bánh bảy lửa - khô mè đầu tiên ra đời từ bàn tay khéo léo và tấm lòng yêu thương của một người phụ nữ họ Huỳnh ở làng Thị An, xã Hòa Lân, huyện Hòa Vang, tỉnh Quảng Đà xưa (nay thuộc phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng).

Thuở ấy, để chồng con yên tâm lên kinh ứng thí, người phụ nữ ấy đã chắt chiu, dành dụm từng chút một. Thương chồng, xót con phải vượt đường xa, bà đã trăn trở tìm cách làm một món ăn vừa ngon, vừa đậm đà hương vị quê nhà, lại có thể để được lâu.

Nghĩ đến những nguyên liệu quen thuộc của làng quê: gạo, đường, mè, nếp..., bà bắt tay vào làm bánh. Gạo được vo sạch, trắng tinh như bông, để ráo nước rồi giã nhuyễn thành bột mịn. Bột gạo được nhào nước vừa đủ độ ẩm rồi cho vào nồi hấp chín.

Trong lúc chờ bột chín, bà thoăn thoắt chẻ tre, đan vỉ lót và khuôn đúc bánh với những ô vuông vức nhỏ xinh. Bột vừa chín tới, bà liền đổ vào khuôn, gạt phẳng phiu rồi khéo léo tháo khuôn. Những miếng bánh vuông vức được đặt lên bếp than hồng (lần thứ nhất). Lửa than ủ vừa đủ độ nóng để bánh khô dần hai mặt. Sau đó, bánh lại được nướng lần thứ hai (lần thứ hai) trên bếp than cho đến khi giòn rụm.

Công đoạn tiếp theo là nấu đường. Đường được thắng trên lửa nhỏ liu riu cho đến khi kéo thành sợi óng ánh như tơ. Mè được đạp sạch vỏ, rang vàng thơm phức. Cuối cùng, người phụ nữ ấy đặt nồi đường lên bếp than ấm, nhẹ nhàng nhúng từng chiếc bánh trắng ngần vào nước đường rồi nhanh tay lăn qua mè rang vàng ruộm.

Điều kỳ diệu là sau khi nướng, mỗi lát bánh khô mè tự nhiên tách thành hai lớp mỏng manh, dính liền với nhau như hai mặt âm dương của đồng tiền cổ, ở giữa là một lớp xốp rỗng. Cắn một miếng bánh, nghe tiếng giòn tan trong miệng, cảm nhận vị bùi bùi của mè, vị ngọt thanh của đường, rồi nhấp thêm ngụm trà sâm dứa, thật là một trải nghiệm tuyệt vời.

Bánh bảy lửa theo chân một người phụ nữ khác từ làng Thị An về làng Cẩm Lệ. Chuyện kể rằng, có một người con gái làng Cẩm Lệ lấy chồng làng Thị An, được bà tổ chồng truyền dạy nghề làm bánh để dâng cúng tổ tiên mỗi dịp Tết đến xuân về. Năm 1967, bà Phan Thị Nhẫn, người con gái ấy, đưa chồng con từ làng Thị An tản cư về quê nhà (nay thuộc tổ 33, khu vực Cẩm Bắc, phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ). Nhớ nghề xưa, ban đầu bà chỉ làm bánh cho con cháu ăn, dần dà được dân làng biết đến và học hỏi. Vì mọi người ưa thích hương vị mè rang nên nghề làm bánh khô mè ngày càng phát triển.

Trải qua bao nhiêu thăng trầm, chiếc bánh của người vợ, người mẹ năm nào vẫn được lưu truyền và gìn giữ đến ngày nay. Thưởng thức chiếc bánh giòn tan, ngọt ngào, ta như cảm nhận được tấm lòng thơm thảo của người phụ nữ xưa, người đã tạo nên món quà quê giản dị mà đậm đà tình nghĩa.

Cách chế biến độc đáo

Ngày xưa, bánh được làm từ gạo nếp rang giã nhuyễn, trộn với đường, rồi dùng lá mít xúc để ăn. Cách ăn này đòi hỏi sự từ tốn, nếu ăn vội vàng hoặc vừa ăn vừa nói chuyện rất dễ bị sặc.

Để bánh dễ ăn và phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại, người thợ đã khéo léo cải tiến quy trình bằng cách rây bột mịn, tương tự như cách làm bánh in, tạo nên những chiếc bánh khô mè vừa thơm ngon vừa dễ thưởng thức.

Bà Nguyễn Thị Nghĩ, người có hơn 40 năm kinh nghiệm làm bánh khô mè, chia sẻ rằng để tạo ra những chiếc bánh thơm ngon, giòn tan đòi hỏi sự kỳ công qua nhiều công đoạn và bí quyết riêng của người thợ lành nghề.

Bước đầu tiên, người thợ sẽ rây bột mịn vào khuôn với những ô vuông nhỏ, bên dưới khuôn được lót một lớp vải thô để thấm nước. Tiếp đến, họ dùng một que tre nhỏ, nhẹ nhàng miết lên bề mặt bột, tạo hình cho chiếc bánh thêm phần tinh tế. Sau khi được định hình, những chiếc bánh sẽ được đặt vào xửng và chưng cách thủy trên lò nước sôi khoảng năm phút cho đến khi chín tới.

Điểm đặc biệt làm nên hương vị riêng của bánh khô mè chính là nguyên liệu được chọn lọc kỹ lưỡng. Gạo làm bánh phải là loại gạo ngon nhất, do chính những người nông dân trong làng canh tác. Kết hợp với phương pháp chế biến thủ công truyền thống, mỗi chiếc bánh không chỉ đơn thuần là món ăn mà còn chứa đựng trong đó sự cần mẫn, tâm huyết của người thợ.

Sau khi bánh chín bằng hơi nước, người thợ sẽ tận dụng ngay sức nóng từ than củi của lò để nướng bánh. Đây là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm, bởi lửa phải được điều chỉnh linh hoạt, vừa đủ để bánh khô giòn mà không bị cháy.

Chính vì quy trình chế biến công phu, trải qua 7 lần lửa trên bếp than hồng (lửa rang gạo, lửa thắng đường, lửa nấu nước chưng bánh, lửa sấy khuôn, lửa nướng bánh, lửa rang mè, lửa sên đường áo bánh) nên bánh khô mè còn được người dân địa phương gọi bằng cái tên dân dã mà đầy trìu mến là bánh "bảy lửa".

Khi những chiếc bánh đã được nướng khô giòn, người thợ chuyển sang giai đoạn hai của quy trình, cũng là công đoạn quan trọng nhất, quyết định "linh hồn" của bánh khô mè.

Đầu tiên, đường được hòa với nước theo một tỷ lệ bí truyền, sau đó thắng trên lửa than liu riu cho đến khi đạt đến độ sánh hoàn hảo, kéo thành sợi vàng óng ánh. Một chút gừng tươi được thêm vào để tạo nên hương thơm đặc trưng. Mè trắng cũng được rang vàng thơm lừng.

Tiếp theo, từng chiếc bánh được nhúng vào nước đường sóng sánh, rồi lăn qua lớp mè rang vàng ruộm. Lớp áo đường và mè này không chỉ giúp bánh thêm phần hấp dẫn mà còn góp phần tạo nên hương vị ngọt ngào, bùi béo, giòn tan đúng "gu" của người dân xứ Đà thành.

Công đoạn thắng đường và áo mè này đòi hỏi sự tinh tế và kinh nghiệm của người thợ. Nếu nước đường đạt chuẩn, bánh sẽ mềm dẻo, bảo quản được lâu. Ngược lại, bánh sẽ bị khô cứng, dễ vỡ vụn.

Là thương hiệu đặc sản nổi tiếng của Đà Nẵng, bánh khô mè Bà Liễu Mẹ đã 2 lần lọt vào Top 10 đặc sản Bánh quà tặng nổi tiếng Việt Nam do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận. Không chỉ được người tiêu dùng trong nước tin yêu, sản phẩm còn chinh phục được những thị trường khó tính quốc tế.

>> Cẩm nang du lịch Đà Nẵng trọn gói từ A-Z

Lê Liên , 16:21 24/10/2024

ĐỌC TIẾP

5 quán cháo lòng “ngon bá cháy” tại Hà Nội, đảm bảo ăn là ghiền

Hà Nội nổi tiếng với vô vàn món ăn ngon, trong đó cháo lòng là một món ăn bình dân được lòng rất nhiều người. Hương vị thơm ngon, đậm đà của cháo kết hợp cùng lòng heo béo ngậy, dai giòn đã tạo nên sức hút khó cưỡng.

Quán ăn vặt ở Hạ Long: Top 9 địa chỉ “ngon nhức nách” không nên bỏ lỡ

Bạn đã bao giờ thưởng thức hết những món ăn vặt "thần thánh" ở Hạ Long chưa? Nếu chưa thì quả là một thiếu sót lớn! Hãy cùng khám phá top 10 địa chỉ ăn vặt "ngon nhức nách" khiến bạn "say lòng" ngay từ lần thử đầu tiên.

Rau dạ hiến Cao Bằng - Loại đặc sản vươn lên từ đá, gọi là "rau dại" nhưng ăn giòn ngon

Cao Bằng không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh hùng vĩ mà còn níu chân du khách bởi những món ăn đặc sản độc đáo. Trong số đó, rau dạ hiến, một loại rau dại mọc trên những vách đá cheo leo, đã trở thành món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho nơi này.

 Đền Lĩnh Chúa Linh Từ: Vẻ đẹp linh thiêng trên đỉnh Bà Nà

Đền Lĩnh Chúa Linh Từ, hay còn được biết đến với tên gọi Bà Chúa Thượng Ngàn, Mẫu Thượng Ngàn, Lâm Cung Thánh Mẫu, là nơi thờ phụng ba vị Mẫu theo tín ngưỡng dân gian.

Đến Thanh Hóa, đừng quên thưởng thức phi cầu Sài - món ngon tiến vua một thời

Phi có muôn nơi, nhưng Phi cầu Sài - đặc sản trân quý của sông Trà, ranh giới Hậu Lộc và Hoằng Hóa, mới xứng đáng là "sơn hào hải vị" tiến vua, là món quà tinh túy của đất trời xứ Thanh.

Cầm 500K tới đảo Phú Quý, thỏa sức khám phá “khu rừng dưới đáy biển”

Vẻ đẹp của “khu rừng dưới đáy biển” Bình Thuận khiến bất kỳ ai cũng phải trầm trồ, thu hút hàng trăm nghìn lượt khách du lịch mỗi năm. Nổi tiếng với những bãi biển tuyệt đẹp như Phan Thiết, Mũi Né, Mũi Kê,... Bình Thuận còn ẩn giấu một viên ngọc quý mang tên đảo Phú Quý.

Phú Quốc sẽ đón 3 chuyến bay hàng tuần từ “đảo quốc sư tử” - cửa ngõ quan trọng hàng đầu châu Á

Bắt đầu từ ngày 20/12, hãng hàng không giá rẻ Scoot sẽ mở đường bay thẳng kết nối Singapore và Phú Quốc (SIN - PQC) với tần suất 3 chuyến/tuần. Sự kiện này mở ra cơ hội vàng cho Phú Quốc thu hút du khách không chỉ từ Singapore, Malaysia mà còn từ nhiều quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới.

Ốc hút Đà Nẵng ăn ở đâu ngon? Lưu ngay 5 địa chỉ được dân địa phương "rỉ tai" ngon bổ rẻ

Đà Nẵng, thành phố biển xinh đẹp với những bãi cát trắng mịn, những cây cầu lung linh huyền ảo và những món ăn ngon làm say lòng người. Trong số đó, không thể không nhắc đến ốc hút - món ăn vặt bình dân mà lại có sức hút khó cưỡng đối với cả người dân địa phương lẫn du khách.

5 điểm đến ở Vũng Tàu cho người thích đi du lịch một mình

Vũng Tàu là một điểm đến lý tưởng để bạn tận hưởng những khoảnh khắc riêng tư và thư giãn. Với nhiều địa điểm đẹp và yên tĩnh, thành phố biển này sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời.

Khám phá núi Thới Lới - biểu tượng trường tồn của đảo Lý Sơn

Với những vách đá dựng đứng, những hang động bí ẩn và hồ nước ngọt trong vắt, núi Thới Lới hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm khó quên.

Suối nước nóng Chánh Thắng - Bình Định: Điểm đến nghỉ dưỡng lý tưởng

Nằm ẩn mình giữa núi rừng hùng vĩ trong quần thể núi Bà, suối nước nóng Chánh Thắng - Bình Định mang đến trải nghiệm tắm khoáng nóng độc đáo giữa thiên nhiên hoang sơ, hứa hẹn một kỳ nghỉ khó quên.

Lễ hội Giáng sinh - Chào năm mới 2025 tại Đà Nẵng diễn ra ở đâu? Có gì hấp dẫn?

Sở Du lịch TP Đà Nẵng vừa chính thức công bố Lễ hội Giáng sinh - Chào năm mới Đà Nẵng 2025 (Danang X’mas – New Year Festival 2025) với nhiều hoạt động hấp dẫn.

Đi du lịch Quảng Ninh dịp cuối năm 2024 sẽ rẻ hơn một nửa

Để thu hút du khách và đạt mục tiêu đón 19 triệu lượt khách trong năm 2024, Quảng Ninh đang triển khai chương trình kích cầu du lịch với hàng loạt ưu đãi hấp dẫn. Từ nay đến hết năm, du khách sẽ có cơ hội trải nghiệm các sản phẩm, dịch vụ du lịch với mức giá giảm đến 50%.

Điều gì giúp Việt Nam vào top 20 quốc gia được yêu thích nhất thế giới năm 2024?

Theo Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, Việt Nam vừa lọt top 20 quốc gia được yêu thích nhất thế giới do Tạp chí du lịch Mỹ Condé Nast Traveler bình chọn trong Giải thưởng Readers’ Choice Awards 2024.

Cánh đồng hoa dừa cạn tím An Giang: Thiên đường sống ảo cho giới trẻ

Cánh đồng hoa dừa cạn tím, một trong những điểm đến mới nổi và thu hút giới trẻ trong thời gian gần đây ở An Giang. Với những cánh đồng hoa tím trải dài, tạo nên một khung cảnh lãng mạn và thơ mộng, nơi đây nhanh chóng trở thành địa điểm lý tưởng để chụp ảnh sống ảo.

5 món ăn ngon Hải Phòng không có trong bản đồ food tour nhưng vẫn "đỉnh của chóp"

Ngoài những món ăn quen thuộc như bánh đa cua, ốc hay bánh bèo, Hải Phòng còn ẩn chứa vô số quán ăn vỉa hè "gia truyền" hơn 30 năm, chỉ người dân địa phương mới biết.

Đi Phú Quốc nên ở khu vực nào để tiện ăn chơi, khám phá?

Để tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ trên đảo, việc lựa chọn nơi lưu trú phù hợp với nhu cầu và sở thích là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý về các khu vực lưu trú phổ biến ở Phú Quốc, cùng những khách sạn nổi bật, giúp bạn dễ dàng lựa chọn cho chuyến đi của mình.

Hồ Ô Thum - Điểm đến lý tưởng cho những tâm hồn yêu tha thiết thiên nhiên thơ mộng

Hồ Ô Thum, một trong những điểm đến hấp dẫn nhất tại An Giang, thu hút du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, bình yên của núi rừng. Nằm tựa lưng vào những dãy núi hùng vĩ, hồ nước xanh biếc như một bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp.

Cổng Tò Vò - Kiệt tác thiên nhiên của đảo Lý Sơn

Cổng Tò Vò là một trong những biểu tượng của đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi. Được hình thành từ những khối đá bazan do hoạt động núi lửa, cổng đá này sở hữu vẻ đẹp độc đáo, như một chiếc cổng trời kỳ ảo giữa biển cả.

"Chạm Sa Pa - chạm những tầng mây": Khám phá thiên đường mùa đông với hàng loạt ưu đãi khủng

Hơn 130 doanh nghiệp du lịch tại Sa Pa đồng loạt tung ra các gói ưu đãi hấp dẫn lên đến 50% trong chương trình kích cầu "Chạm Sa Pa - chạm những tầng mây". Đây là cơ hội tuyệt vời để du khách khám phá vẻ đẹp huyền ảo của thị trấn trong sương với chi phí tiết kiệm nhất.

Phú Quốc “bùng nổ” với show diễn nghệ thuật đẳng cấp Symphony Of The Sea tại Thị trấn Hoàng Hôn

Đêm 16/11 vừa qua, show diễn "Bản giao hưởng đại dương - Symphony Of The Sea" đã chính thức ra mắt khán giả, mở ra chuỗi chương trình nghệ thuật đặc sắc khuấy động mùa cuối năm tại Nam đảo Phú Quốc.