Đặc sản Tri Tôn An Giang nổi tiếng với những món ăn dân dã mà độc đáo, mang đậm hương vị miền Tây. Từ hến một nắng, đu đủ đâm đến cháo bò, mỗi món đều phản ánh nét văn hóa đặc trưng của vùng đất Bảy Núi, khiến du khách khó quên khi thưởng thức.
Hến một nắng, hay còn gọi là lía phơi nắng, là món ăn độc đáo bắt nguồn từ người Chăm sinh sống ở vùng An Giang, trong đó nổi bật tại Tri Tôn. Hến sau khi được làm sạch sẽ được chần sơ hoặc ướp muối, đường, ớt rồi đem phơi dưới nắng gắt mùa khô, đôi khi kèm theo lá chúc hoặc lót lá ổi để tạo mùi thơm riêng biệt.
Thịt hến thành phẩm chín tái, ngọt đậm, có độ dai và có thể hơi tanh nhẹ tùy khẩu vị người ăn. Món này thường được ăn kèm với muối ớt chanh, tạo nên một sự kết hợp chua – cay – mặn – ngọt đầy kích thích vị giác. Không chỉ là món đặc sản, hến một nắng còn là quà vặt quen thuộc gắn liền với ký ức học trò Tri Tôn, nhất là vào những buổi tan học đầy nắng.
Gà đốt Ô Thum đã trở thành biểu tượng ẩm thực khi nhắc đến Tri Tôn. Được chế biến từ gà thả vườn, tẩm ướp với muối hột, lá chúc, sả, nghệ, ớt… rồi đốt trong nồi đất hoặc đốt lửa trực tiếp trong thố gang, món ăn giữ được hương thơm nguyên bản, thịt mềm ngọt và da giòn rụm.
Hương vị đặc trưng của lá chúc cùng với kỹ thuật đốt bằng than hồng giúp món ăn có mùi thơm nồng, hấp dẫn khó lẫn. Món ăn thường được ăn kèm muối tiêu chanh, rau rừng, khiến thực khách vừa no bụng vừa thỏa mãn vị giác.
Không giống cháo lòng heo phổ biến, cháo bò Tri Tôn lại gây ấn tượng nhờ nguyên liệu đặc trưng từ bò Bảy Núi – giống bò được nuôi thả tự nhiên, thịt thơm và săn chắc. Cháo được nấu từ gạo rang, dùng lòng bò như lá sách, gan, phổi, huyết, phèo, kèm thêm thịt bò tái.
Điểm đặc biệt là lá chúc cắt nhỏ sẽ được thêm vào ngay khi ăn để làm nổi bật mùi thơm the the, vị chua nhẹ. Khi ăn, thực khách còn được phục vụ thêm rau sống, ngò gai, nước mắm gừng để chấm lòng, tạo nên một món ăn vừa dân dã vừa ấm bụng cho buổi sáng miền biên giới. Đôi khi, món cháo được ăn kèm với bún tươi hoặc bánh mì để chắc dạ hơn.
Đu đủ đâm là món ăn mang đậm bản sắc ẩm thực Khmer tại Tri Tôn, An Giang (nguồn gốc từ Campuchia). Được chế biến bằng cách giã (đâm) tay trong cối đá, món gỏi này sử dụng đu đủ "mỏ vịt" bào sợi trộn cùng mắm ruốc, đậu đũa, rau muống, cà rốt và các loại rau thơm.
Khi khách gọi, chủ quán sẽ cho gia vị như muối, đường, tỏi, ớt, chanh… vào cối, đâm đều rồi mới thêm đu đủ để giữ độ giòn. Vị chua, cay, mặn, ngọt hòa quyện cùng mùi thơm đặc trưng tạo nên một món ăn đường phố hấp dẫn, thường ăn kèm thịt bò nướng hoặc trứng gà tùy khẩu vị.
Trong các hàng quán ăn vặt buổi chiều tại Tri Tôn, món ếch nhồi thịt nướng luôn thu hút người dân lẫn du khách. Ếch được chọn là loại lớn, làm sạch rồi nhồi bên trong bằng thịt heo xay nhuyễn trộn với sả, nghệ, lá chúc và gia vị địa phương.
Sau khi nhồi chặt, ếch được kẹp vào cặp tre rồi đem nướng trên than hồng đến khi da vàng giòn, thịt bên trong chín mềm, mọng nước và thấm đều hương liệu. Mùi thơm từ lớp da cháy cạnh quyện với mùi lá chúc tạo nên hương vị vừa dân dã, vừa cuốn hút khó cưỡng. Đây không chỉ là món ăn mà còn là “tuyệt chiêu” chiều lòng thực khách sành ăn tại vùng Bảy Núi.
Bánh kà tum là món bánh truyền thống ít người biết đến nhưng lại là “báu vật” ẩm thực của vùng Tri Tôn – nơi trồng nhiều cây thốt nốt. Khác với bánh tét hay bánh ít, bánh kà tum đặc biệt nhờ lớp vỏ gói làm từ lá thốt nốt non, có độ dẻo, thơm, màu xanh tươi bắt mắt.
Bên trong là phần nhân gồm nếp dẻo, đậu trắng, dừa và đường, được gói khéo léo thành khối vuông đều tăm tắp, trông như một chiếc lồng đèn nhỏ xinh. Kỹ thuật đan và buộc bánh cần sự khéo léo, kinh nghiệm truyền đời từ người thợ lành nghề. Khi chín, bánh có vị ngọt dịu, thơm mùi lá thốt nốt, ăn mềm dẻo và béo nhẹ rất dễ gây “nghiện”.
Những món đặc sản của Tri Tôn, An Giang không chỉ hấp dẫn bởi hương vị mà còn phản ánh rõ nét giá trị văn hóa đặc trưng của vùng đất Bảy Núi. Thưởng thức ẩm thực nơi đây chính là cách chân thật nhất để cảm nhận sự phong phú và đa dạng trong văn hóa của Tri Tôn.