Crystal bay

Thông tin du lịch

Miếu bà Phi Yến: Truyền thuyết và sự thật về ngôi miếu thiêng nổi tiếng Côn Đảo

14/10/2024

Tọa lạc tại Côn Đảo, An Sơn Miếu, hay còn được biết đến với cái tên gần gũi Miếu Bà Phi Yến, là nơi người dân địa phương lập nên để tưởng nhớ và tri ân bà Hoàng Phi Yến - một người phụ nữ đức hạnh, giàu lòng vị tha, thứ phi của vua Gia Long (Nguyễn Ánh).

Bà Phi Yến là ai ?

Bà Hoàng Phi Yến - một người phụ nữ đức hạnh, giàu lòng vị tha, thứ phi của vua Gia Long (Nguyễn Ánh).  Truyền thuyết kể rằng, năm 1783, trong lúc chạy trốn sự truy đuổi của quân Tây Sơn, vua Nguyễn Ánh cùng gia quyến và binh lính đã đến Côn Đảo. Tại đây, ông có ý định cầu viện quân Pháp và thậm chí gửi con trai là hoàng tử Cải sang làm con tin.

Thứ phi Hoàng Phi Yến, một người phụ nữ thông minh và yêu nước, đã hết lời can ngăn chồng. Bà cho rằng việc cầu viện ngoại bang là "cõng rắn cắn gà nhà", dù có thể chiến thắng quân Tây Sơn nhưng sẽ để lại hậu quả khó lường cho đất nước về sau.

Tuy nhiên, lời can gián thẳng thắn của bà Phi Yến lại khiến vua Nguyễn Ánh nổi giận. Ông nghi ngờ bà thông đồng với quân Tây Sơn và ra lệnh xử tử bà.

Dù phẫn nộ, nhưng nhờ lời can gián của quan đô đốc Ngọc Lân, vua Nguyễn Ánh đã không xử tử bà Phi Yến. Ông cho rằng hoàng tử Hội An còn quá nhỏ, nếu mất mẹ sẽ rất tội nghiệp. Tuy nhiên, Nguyễn Ánh vẫn quyết định đày bà vào một hang đá trên núi, nay được gọi là Hòn Bà (Côn Đảo). Ông chỉ để lại cho bà một ít bánh nếp, một chum nước rồi lấp kín cửa hang.

Không lâu sau, quân Tây Sơn tấn công Côn Đảo. Nguyễn Ánh vội vã cùng tùy tùng bỏ chạy ra đảo Phú Quốc, bỏ mặc bà Phi Yến trong hang đá. Khi lên thuyền, hoàng tử Hội An không thấy mẹ đâu liền khóc lóc, van xin vua cha tha thứ cho mẹ và đưa mẹ đi cùng. Trong cơn giận dữ và sợ hãi quân Tây Sơn đuổi kịp, Nguyễn Ánh đã nhẫn tâm ném đứa con thơ dại của mình xuống biển.

Thi hài hoàng tử Hội An sau đó dạt vào bãi san hô và được người dân làng Cỏ Ống chôn cất, lập miếu thờ tại khu rừng bên Bãi Đầm Trầu (Côn Đảo).

Sau khi chúa Nguyễn Ánh rời đi, người dân đã giải cứu bà Phi Yến khỏi hang đá và cho bà biết về cái chết của hoàng tử Cải. Thương cảm trước tình cảnh của bà, dân làng đã dựng một ngôi nhà nhỏ bên mộ hoàng tử để bà tiện bề hương khói cho con. Vì tên tục của bà là Lê Thị Dăm, còn tên riêng của hoàng tử Hội An là Cải, nên mới có câu ca dao: "Gió đưa cây Cải về trời / Rau Răm ở lại chịu đời đắng cay".

Vào rằm tháng bảy năm 1785, làng An Hải tổ chức đàn chay lớn và mời bà Phi Yến đến tham dự. Nổi tiếng là người tài sắc vẹn toàn, bà Phi Yến năm ấy mới 24 tuổi, nhan sắc trẻ trung khiến tên đồ tể Biện Thi nảy sinh tà niệm. Đêm đến, hắn lẻn vào phòng bà định giở trò đồi bại, nhưng bà đã phát hiện và kêu cứu. Quá xấu hổ và tủi nhục, bà Phi Yến đã chặt đứt cánh tay bị tên đồ tể chạm vào, rồi tự vẫn để bảo toàn danh tiết.

Xót thương trước cái chết oan uổng của bà Phi Yến, người dân làng An Hải và Cỏ Ống đã trừng trị tên đồ tể Biện Thi, đồng thời lập nên An Sơn Miếu (hay còn gọi là Miếu Bà Phi Yến) để tưởng nhớ và thờ cúng bà cùng hoàng tử Cải. Người dân địa phương kể lại rằng, bà Phi Yến và hoàng tử Cải đã nhiều lần hiển linh giúp đỡ dân làng, báo trước những điềm lành, dữ. Chính vì vậy, ngôi miếu này đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Côn Đảo. Dù bị tàn phá trong thời kỳ Pháp thuộc, miếu đã được người dân xây dựng lại khang trang hơn sau này.

Ngày 25/10/2005, An Sơn Miếu (Miếu Bà Phi Yến) Côn Đảo đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh, cần được bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử.

Câu chuyện về Hoàng phi Phi Yến và Hoàng tử Cải chỉ là truyền thuyết?

Truyền thuyết về bà Phi Yến và hoàng tử Cải tuy được lưu truyền rộng rãi ở Côn Đảo, nhưng nhiều nhà nghiên cứu cho rằng đây chỉ là một câu chuyện dân gian, không có bằng chứng lịch sử xác thực. Có nhiều yếu tố khiến họ đưa ra kết luận này.

Truyền thuyết dân gian kể rằng, trong thời gian lánh nạn tại Côn Đảo (1783), chúa Nguyễn Ánh đã quyết định đưa hoàng tử Cảnh sang Pháp cầu viện, và đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc chúa trừng phạt bà Phi Yến và hoàng tử Cải.

Tuy nhiên, sử sách ghi chép lại sự việc hoàn toàn khác. Theo Đại Nam thực lục (trang 218), sau khi thoát khỏi sự truy đuổi của quân Tây Sơn tại Côn Đảo, chúa Nguyễn Ánh mới gặp giám mục Bá Đa Lộc và bàn bạc về việc cầu viện nước Pháp. Điều này cho thấy truyền thuyết có sự sai lệch so với thực tế lịch sử.

Lịch sử chính thống không hề ghi chép về một bà phi nào tên là Răm hay hoàng tử nào tên là Cải. Khi Nguyễn Ánh đến Côn Đảo năm 1783, hoàng tử Cảnh mới chỉ 3 tuổi (sinh năm 1780). Người em trai của hoàng tử Cảnh là hoàng tử Hy (sinh năm 1782) cũng chỉ mới 1 tuổi. Như vậy, trong giai đoạn 1780-1783, hoàng tử Cảnh là con trưởng và mới lên 3, còn hoàng tử Hy mới 1 tuổi, không có chỗ nào cho sự tồn tại của một hoàng tử Cải.

Ngoài ra, sử sách còn ghi nhận một hoàng tử khác là hoàng tử Tuấn, cũng mất sớm trước năm 1802, nhưng không rõ năm sinh năm mất. Tất cả những điều này càng khẳng định thêm rằng nhân vật hoàng tử Cải trong truyền thuyết không có thật trong lịch sử.

Câu chuyện về bà thứ phi Lê Thị Răm và hoàng tử Cải là một ví dụ điển hình cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa truyền thuyết dân gian và ghi chép lịch sử. Dù không có bằng chứng lịch sử xác thực, câu chuyện này vẫn sống động trong tâm thức người dân Côn Đảo, bất kể thực tế lịch sử ra sao.

An Sơn Miếu – Điểm đến tâm linh không thể bỏ qua khi tới Côn Đảo

An Sơn Miếu ban đầu được người dân địa phương xây dựng vào năm 1785. Tuy nhiên, đến năm 1861, khi thực dân Pháp chiếm đóng Côn Đảo và buộc người dân phải di dời vào đất liền, ngôi miếu đã bị bỏ hoang. Mãi đến năm 1958, người dân Côn Đảo mới có dịp trở về và cùng nhau xây dựng lại An Sơn Miếu khang trang hơn, tiếp tục hương khói thờ phụng bà Phi Yến cho đến ngày nay.

An Sơn Miếu (Miếu Bà Phi Yến) tọa lạc trên khuôn viên rộng khoảng 4.200m2, được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống hình chữ Nhất. Ngay trước miếu có một tấm bia đá khắc ghi câu chuyện về bà Phi Yến và hoàng tử Cải, hai nhân vật được người dân Côn Đảo vô cùng kính trọng.

Bao quanh miếu là những hàng cây xanh tươi tốt, tạo nên không gian yên bình, tĩnh lặng. Nổi bật trong số đó là những cây thị cổ thụ hàng trăm năm tuổi, mỗi khi vào mùa trổ hoa kết trái, hương thơm dịu nhẹ lan tỏa khắp không gian miếu.

Bước vào miếu, du khách sẽ đi qua khoảng sân rộng lát xi măng, tiếp đến là hồ nước hình tròn với hòn non bộ ở giữa, mô phỏng hang đá nơi bà Phi Yến từng bị chúa Nguyễn Ánh giam cầm. Đi qua hồ nước, bạn sẽ thấy bàn thờ nghi ngút khói hương và cột cờ ngũ sắc được dựng đối diện, thể hiện quan niệm âm dương ngũ hành trong tín ngưỡng dân gian.

Trước chính điện của An Sơn Miếu (Miếu Bà Phi Yến) có những hàng ghế đá dành cho du khách nghỉ chân. Giữa sân là một lư hương lớn để du khách thắp hương cầu bình an, may mắn. Kiến trúc miếu mang đậm nét truyền thống Việt Nam với mái ngói cong vút và cổng tam quan. Trên cổng chính có treo tấm hoành phi đề ba chữ Hán "An Sơn Miếu".

Bên trong chính điện, ngoài bức tượng thờ bà Phi Yến, miếu còn thờ đô đốc Ngọc Lân và các vị thần Phật giáo khác. Không gian bên trong miếu khá đơn giản nhưng toát lên vẻ linh thiêng, tĩnh lặng với những bức hoành phi được chạm khắc tinh xảo, quanh năm nghi ngút khói hương. Lễ vật dâng cúng hàng ngày thường là hoa quả tươi, vào các ngày rằm, mùng một hay lễ Tết, người dân sẽ dâng thêm các món chay.

Khánh Hà , 16:12 14/10/2024
Crystal Bay Tourism Group - Cùng trải nghiệm, cùng yêu thương!

Với sứ mệnh mang đến những trải nghiệm du lịch trọn vẹn nhất, chúng tôi không ngừng cập nhật những thông tin du lịch hữu ích và giới thiệu những điểm đến hấp dẫn tại Việt Nam và trên thế giới. Với nhiều năm kinh nghiệm, Crystal Bay tự hào là đơn vị uy tín, luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Hãy để chúng tôi giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến đi hoàn hảo của mình.

Thông tin liên hệ:

 

ĐỌC TIẾP

Buổi trưa ở Cần Thơ ăn gì? Khám phá list món ngon trứ danh "ăn là ghiền"

Bữa trưa ở Cần Thơ luôn là một trải nghiệm ẩm thực thú vị với vô vàn món ngon trứ danh khiến thực khách “ăn là ghiền”. Nếu bạn đang băn khoăn không biết buổi trưa ở Cần Thơ nên thưởng thức món gì, cùng khám phá list những món ăn đậm đà hương vị miền Tây nhất định phải thử dưới đây.

Top 5 bãi biển gần Sài Gòn nên đi dịp hè 2025

Không cần phải đi quá xa, chỉ với vài giờ di chuyển, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy những "thiên đường biển" lý tưởng để "trốn nóng" và nạp lại năng lượng. Dưới đây là gợi ý 5 bãi biển gần Sài Gòn cực "hot" mà bạn nên lên kế hoạch check-in ngay dịp hè này.

Hà Nội được mệnh danh là gì?

Hà Nội không chỉ là một trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa hàng đầu mà còn là một thành phố lắng đọng ngàn năm lịch sử với những trầm tích văn hóa sâu sắc.

Từ An Giang đến Bạc Liêu bao nhiêu km?

Bạn đang thắc mắc từ An Giang đến Bạc Liêu bao nhiêu km? Bạn đang băn khoăn về quãng đường từ An Giang đến Bạc Liêu? Hãy cùng khám phá chi tiết khoảng cách và các phương tiện di chuyển phù hợp, giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến đi một cách thuận tiện và suôn sẻ nhất.

Du lịch hè 2025: Top đảo vắng người tuyệt đẹp cho chuyến đi riêng tư tại Việt Nam

Giữa muôn vàn điểm đến sôi động mùa hè, vẫn có những hòn đảo bình yên, hoang sơ đến lạ – nơi thời gian dường như ngừng lại, chỉ còn tiếng sóng, gió và tâm hồn nhẹ tênh trong phút giây tĩnh lặng.

4 bãi biển đẹp mê gần Tây Ninh cho chuyến du lịch hè 2025

Nếu bạn đang tìm kiếm điểm đến mát mẻ cho kỳ nghỉ hè 2025 mà không cần đi quá xa Tây Ninh, đừng bỏ qua 4 bãi biển tuyệt đẹp này. Cát trắng, biển xanh và không khí trong lành sẽ mang đến cho bạn kỳ nghỉ thư giãn, lý tưởng cùng gia đình và bạn bè.

Từ sân bay Cam Ranh đi bãi Dốc Lết bao nhiêu km?

Dốc Lết – bãi biển nổi tiếng của Khánh Hòa, nằm gần sân bay Cam Ranh và thành phố Nha Trang. Không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp hoang sơ, nơi đây còn ẩn chứa câu chuyện tên gọi thú vị. Nếu bạn đáp xuống Cam Ranh để khám phá Dốc Lết, đừng bỏ qua những kinh nghiệm hữu ích dưới đây.

Lịch trình du lịch Phú Yên 3 ngày 2 đêm hè 2025 chi tiết nhất

Phú Yên – vùng đất biển xanh, cát trắng và thiên nhiên hoang sơ, là điểm đến lý tưởng cho kỳ nghỉ hè 2025. Với lịch trình du lịch 3 ngày 2 đêm được gợi ý chi tiết, bạn sẽ dễ dàng khám phá những địa danh nổi bật, trải nghiệm ẩm thực địa phương và lưu giữ nhiều kỷ niệm đáng nhớ.

Biển Cửa Đại cách Hội An bao nhiêu km?

Biển Cửa Đại cách Hội An bao nhiêu km và làm thế nào để di chuyển thuận tiện nhất? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết nhất để hành trình khám phá Hội An của bạn thêm trọn vẹn.

Sắp có tàu chạy thẳng từ Hà Nội đi Bắc Kinh: Khi nào hoạt động, giá vé bao nhiêu?

Sau 5 năm tạm ngưng, hành lang đường sắt kết nối Việt Nam và Trung Quốc sẽ chính thức hoạt động trở lại từ ngày 25/5 tới đây.

Trekking đỉnh Tà Xùa bao nhiêu km?

Đỉnh Tà Xùa là điểm hẹn của những tâm hồn khao khát chinh phục và khám phá. Nơi đây không chỉ có mây trời bồng bềnh mà còn là hành trình để bạn sống trọn với đam mê, dám bước ra khỏi vùng an toàn, lắng nghe trái tim và thử một lần can đảm với tuổi trẻ.

Hé lộ điểm đến tuyệt đẹp được gia đình Việt "săn đón" nhất dịp hè 2025

Đại diện truyền thông của Booking.com tại Việt Nam tiết lộ, dựa trên số liệu thống kê lượt tìm kiếm, Đà Nẵng hiện là điểm đến đứng đầu danh sách 10 địa danh được các gia đình Việt quan tâm nhất cho chuyến du lịch hè.

Bãi biển trữ tình nhất Việt Nam: Nơi đặt nét vẽ đầu tiên trên bản đồ hình chữ S

Dải đất Việt Nam hình chữ S thân thương không chỉ nổi tiếng với những di sản văn hóa ngàn năm hay cảnh quan núi non hùng vĩ, mà còn sở hữu những đường bờ biển tuyệt đẹp, làm say lòng biết bao du khách.

Chiêm ngưỡng mùa sen trắng nở rộ tuyệt đẹp ở "Vạn Lý Trường Thành thu nhỏ" của Việt Nam

Ninh Bình, mảnh đất cố đô Hoa Lư lịch sử, không chỉ nổi tiếng với Tràng An kỳ vĩ hay Tam Cốc nên thơ mà còn níu chân du khách bởi những mùa hoa làm say đắm lòng người.

Từ Sài Gòn đi Lâm Đồng bao nhiêu km?

Lâm Đồng, với Đà Lạt mộng mơ, Bảo Lộc trù phú hay những cung đường đèo hùng vĩ, từ lâu đã trở thành điểm đến yêu thích của du khách Sài Gòn mỗi khi muốn trốn khỏi sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị để tìm về với thiên nhiên trong lành và khí hậu mát mẻ.

Hết tiền thì đi đâu Hà Nội? Những gợi ý hấp dẫn không tốn tiền vé

Hà Nội chứa vô vàn điều thú vị chờ đón bạn, ngay cả khi trong túi không còn một đồng. "Hết tiền" không có nghĩa là "hết vui", mà đôi khi, đó lại là cơ hội để bạn cảm nhận một Hà Nội thật khác, gần gũi và bình dị hơn.

Làng chài Hải Minh - Bức tranh mộc mạc đầy quyến rũ của thành phố biển Quy Nhơn

Làng chài Hải Minh là điểm đến mang nét mộc mạc, giản dị nhưng đầy quyến rũ giữa thành phố biển Quy Nhơn. Nơi đây ghi dấu ấn bởi khung cảnh bình yên, cuộc sống ngư dân chân chất và những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc tạo nên bức tranh tuyệt đẹp khó quên.

Tìm hiểu về Đại lễ Vía Đức Chí Tôn - Lễ hội tâm linh đặc sắc bậc nhất Tây Ninh

Đại lễ Vía Đức Chí Tôn là lễ hội tâm linh đặc sắc bậc nhất Tây Ninh, thu hút đông đảo tín đồ và du khách. Lễ hội không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa độc đáo mà còn là dịp để tôn vinh giá trị tâm linh sâu sắc, kết nối con người với tín ngưỡng truyền thống.

Trải nghiệm FLC Safari Zoo - Điểm đến hấp dẫn cho gia đình đổi gió dịp cuối tuần ở Quy Nhơn

FLC Safari Zoo tại Quy Nhơn là điểm đến lý tưởng cho gia đình muốn “đổi gió” dịp cuối tuần. Với không gian thiên nhiên hoang dã, đa dạng loài thú quý hiếm và nhiều hoạt động giải trí hấp dẫn, nơi đây mang đến trải nghiệm vừa học hỏi vừa thư giãn, phù hợp mọi lứa tuổi.

Hiện tượng biển Hạ Long phát quang trong đêm là gì?

Một vùng biển tại Hòn Gai (Hạ Long, Quảng Ninh) bất ngờ phát ra ánh sáng xanh dương kỳ ảo trong đêm, tạo nên khung cảnh huyền bí và mê hoặc. Khoảnh khắc hiếm có này được nhiều du khách ghi lại và nhanh chóng thu hút sự chú ý trên mạng xã hội.

Cẩm nang du lịch Phan Thiết bằng tàu - Trải nghiệm hành trình “chậm mà chất”

Phan Thiết không chỉ nổi tiếng với những bãi biển tuyệt đẹp mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích sự trải nghiệm mới lạ, khác biệt. Nếu bạn đã quen với những chuyến đi bằng xe khách hay máy bay vội vã, hãy thử đổi gió với một hành trình du lịch Phan Thiết bằng tàu.

Brands/Partner