Quyền đi liền với nghĩa vụ thông tin của báo chí
Hiện nay, ở Việt Nam báo chí là công cụ của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp; hoạt động báo chí ở Việt Nam hiện nay được Luật báo chí 2016 điều chỉnh. Trong thời gian qua, có một số bài báo và cơ quan báo chí thông tin được cho là sai sự thật, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm cá nhân, làm thiệt hại đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; trong đó Công ty CP thẻ du lịch Crystal Bay là một ví dụ về ý này.
Cần nói thêm, việc tổ chức, cá nhân cho rằng mình bị báo chí bôi nhọ, xúc phạm, gây hậu quả về tinh thần và vật chất...có thể chọn toà án là nơi giải quyết yêu cầu; phán quyết của toà án là quyết định nhân danh Nhà nước, buộc tổ chức, cá nhân phải thực hiện. Là một bên trong vụ kiện, Công ty CP thẻ du lịch Crystal Bay chờ đợi điều này.
Nhìn tổng thể, báo chí có quyền đưa thông tin, tuyên truyền chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước... tới bạn đọc; các quyền tự do của báo chí được Luật báo chí bảo đảm. Tuy vậy, nghĩa vụ đưa tin theo tôn chỉ mục đích; khách quan, trung thực, phụng sự sự thật và lợi ích cộng đồng cũng được luật hoá. Luật cũng quy định nhiều hành vi của nhà báo và cơ quan báo chí bị chế tài, nghiêm cấm.
Việc này được quy định rõ ràng trong Điều 9 Luật Báo chí 2016 như sau:
Các hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí
- Đăng, phát thông tin chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nội dung:
+ Xuyên tạc, phỉ báng, phủ nhận chính quyền nhân dân;
+ Bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân;
+ Gây chiến tranh tâm lý.
- Đăng, phát thông tin có nội dung:
+ Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa Nhân dân với chính quyền nhân dân, với lực lượng vũ trang nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
+ Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
+ Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội; xúc phạm niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.
+ Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế.
- Đăng, phát thông tin có nội dung kích động chiến tranh nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, anh hùng dân tộc.
- Tiết lộ thông tin thuộc danh Mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật.
- Thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan; thông tin về những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng.
- Kích động bạo lực; tuyên truyền lối sống đồi trụy; miêu tả tỉ mỉ những hành động dâm ô, hành vi tội ác; thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam.
- Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; quy kết tội danh khi chưa có bản án của Tòa án.
- Thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em.
- In, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, tác phẩm báo chí, nội dung thông tin trong tác phẩm báo chí đã bị đình chỉ phát hành, thu hồi, tịch thu, cấm lưu hành, gỡ bỏ, tiêu hủy hoặc nội dung thông tin mà cơ quan báo chí đã có cải chính.
- Cản trở việc in, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, sản phẩm thông tin có tính chất báo chí hợp pháp tới công chúng.
- Đe dọa, uy hiếp tính mạng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên; phá hủy, thu giữ phương tiện, tài liệu, cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật.
- Đăng, phát trên sản phẩm thông tin có tính chất báo chí thông tin quy định tại các Khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 và 10 của Điều 9 Luật báo chí 2016.
(Bài viết trả lời câu hỏi của nhân viên CBC, được kiểm duyệt bởi Ban Pháp chế & Truyền thông, Tập đoàn Du lịch Crystal Bay).
> Thông cáo báo chí: Khởi kiện báo Lao động ra toà án