Đình Hùng Lô tọa lạc tại làng cổ Hùng Lô, xã Hùng Lô, phía Bắc thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Nằm bên bờ sông Lô thơ mộng, ngôi làng cách trung tâm Việt Trì khoảng 5km. Quần thể Di tích Lịch sử Văn hóa đình Hùng Lô được xây dựng trên khu đất rộng 5000m².

Theo truyền thuyết, vào thời Lê Hy Tông (khoảng năm 1697), người dân nơi đây đã dựng miếu thờ Vua Hùng đời thứ 18. Đình Hùng Lô được xây theo hướng mặt tiền nhìn về núi Nghĩa Lĩnh, nơi các vị Vua Hùng từng đóng đô. Truyền thuyết kể rằng, trong một lần du ngoạn, Vua Hùng cùng công chúa và quần thần đã đến Hùng Lô.
Trước vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên, đất đai màu mỡ, Vua Hùng quyết định dừng lại nghỉ ngơi. Người dân trong vùng đã hay tin và ra đón tiếp, rồi từ đó, ngôi đình được dựng lên để thờ phụng các vị Vua Hùng.
Phú Thọ thường thu hút du khách nhiều nhất vào tháng 3 âm lịch, khi lễ hội Đền Hùng diễn ra sôi nổi. Tuy nhiên, thời gian này khá đông đúc, vì vậy nếu bạn muốn tránh sự ồn ào, có thể cân nhắc đến thăm vào mùa xuân.
Thời tiết mát mẻ, dễ chịu sẽ làm cho chuyến hành trình về nguồn của bạn thêm phần thú vị và thoải mái.

Nếu bạn dự định đến Phú Thọ, hãy lên kế hoạch hợp lý vì nơi đây chưa có sân bay. Từ miền Nam hoặc Trung, bạn có thể bay đến Hà Nội, sau đó di chuyển tiếp khoảng 95km đến Việt Trì bằng ô tô, xe máy hoặc xe khách.
Đình Hùng Lô là một quần thể di tích cổ kính với nhiều công trình độc đáo như tòa Đại đình, Phương đình, Lầu chuông, Lầu trống và Nhà tiền tế. Tất cả đều được xây dựng từ những loại gỗ quý hiếm, tăng giá trị văn hóa và lịch sử của ngôi đình. Trong sân đình rộng rãi, bạn sẽ tìm thấy hòn non bộ, cây si và cây đa, tạo nên một không gian mát mẻ và thanh tịnh.

Đình Hùng Lô chỉ trải qua vài lần tu bổ nhỏ, giữ nguyên kiến trúc truyền thống từ thời vua Lê. Các chi tiết tinh xảo, từ hoa văn đến mái ngói cong vút, đều được thể hiện qua bàn tay tài hoa của các nghệ nhân cổ. Mái đình được đắp hình ảnh Lưỡng long chầu nguyệt, thể hiện sự uy nghiêm và linh thiêng.
Đây là nơi thờ cúng Hùng Vương, biểu tượng của tín ngưỡng Đất Tổ Phú Thọ. Lễ hội đình Hùng Lô diễn ra từ mùng 9 đến 13 tháng 3 âm lịch, là dịp để người dân tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc, trong đó có hát Xoan Phú Thọ.
Đình Hùng Lô không chỉ là nơi lưu giữ giá trị kiến trúc độc đáo mà còn là một bảo tàng sống của văn hóa truyền thống Việt. Những tập tục và nếp làng xưa vẫn được người dân nơi đây gìn giữ, truyền lại qua bao thế hệ.
Quần thể di tích đình Hùng Lô với giá trị lịch sử và văn hóa phong phú luôn làm du khách phải trầm trồ và ngưỡng mộ. Đặc biệt, vào những dịp lễ hội, du khách sẽ được hòa mình vào không khí trang nghiêm của các nghi lễ truyền thống, như lễ rước kiệu hoành tráng với sự tham gia của hơn 200 người.

Bên cạnh lễ hội Đền Hùng nổi tiếng, bạn còn có cơ hội tham gia lễ hội làng Xốm, được tổ chức hai lần mỗi năm vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (10/3 âm lịch) và tiệc Thánh Hóa (12/9 âm lịch). Đình Hùng Lô còn là nơi lưu giữ nhiều cổ vật quý giá như đèn, lư hương, đỉnh, hạc đồng, cùng những bình sứ cổ và các món đồ thờ cúng độc đáo.
Đặc biệt, bộ kiệu bát cống và bốn cỗ kiệu văn với nghệ thuật điêu khắc tinh xảo từ thời hậu Lê đã nhận được sự tán thưởng từ các chuyên gia và nhà sử học. Chính quyền tỉnh Phú Thọ không ngừng đầu tư, tu bổ và phát triển các di tích văn hóa này, đảm bảo rằng đình Hùng Lô sẽ mãi là một di sản quý báu, gắn liền với các giá trị văn hóa của dân tộc.