Nằm trên sườn đồi Trại Thủy thơ mộng, chùa Hải Đức Nha Trang là điểm dừng chân lý tưởng cho du khách muốn tìm về chốn thanh tịnh giữa hành trình khám phá phố biển. Không chỉ gây ấn tượng bởi kiến trúc độc đáo và vị trí đắc địa, ngôi chùa còn ẩn chứa những câu chuyện huyền bí đầy cuốn hút.
Tọa lạc trên ngọn đồi Trại Thủy xanh mát, chùa Hải Đức là một trong những công trình Phật giáo tiêu biểu tại thành phố biển Nha Trang. Ngôi chùa nằm tại số 51, đường Hải Đức, phường Phương Sơn, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa – cách trung tâm thành phố không xa, rất thuận tiện cho du khách ghé thăm.
Để lên tới chùa, du khách phải vượt qua một con dốc thoai thoải, với hàng trăm bậc thang đá uốn lượn theo sườn đồi. Hai bên lối đi là hàng cây xanh rợp bóng, xen lẫn hương thơm cỏ hoa và tiếng chim hót yên bình. Càng lên cao, cảnh quan thiên nhiên càng mở rộng, để lộ tầm nhìn toàn cảnh thành phố và vịnh Nha Trang tuyệt đẹp.
Ít ai biết rằng, tiền thân của chùa Hải Đức chỉ là một thảo am nhỏ mang tên Duyên Sanh Tự (còn gọi là chùa Hội), được dựng lên vào khoảng năm 1883 bởi Ngài Viên Giác Thiền Sư. Ban đầu, đây là nơi tu hành đơn sơ giữa núi rừng yên ả, mang tính chất của một nơi tịnh tu hơn là điểm hành hương đông đúc.
Đến năm 1891, thảo am được trùng tu quy mô lớn, khoác lên diện mạo mới trang nghiêm và khang trang hơn. Từ đó, chùa được đổi tên thành Hải Đức Tự, đánh dấu bước chuyển mình từ một nơi tu học nhỏ thành một tu viện có tổ chức, có ảnh hưởng trong khu vực.
Một cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển của chùa Hải Đức chính là thời điểm năm 1938, khi Hòa thượng Bích Không Đại Sư được giao trọng trách trụ trì. Nhận thấy vị trí chùa cũ ngày càng trở nên chật chội và ồn ào giữa khu dân cư phát triển nhanh chóng, ông đã quyết định dời chùa lên đồi Trại Thủy – một khu vực cao ráo, thoáng đãng và thanh tịnh hơn.
Việc xây dựng ngôi chùa mới được khởi công vào đầu năm Quý Mùi (1943). Trải qua gần hai năm miệt mài, đến đầu năm 1945, chùa Hải Đức trên đỉnh Trại Thủy chính thức hoàn thành. Từ đó, nơi đây trở thành trung tâm Phật giáo quan trọng không chỉ của Khánh Hòa mà còn thu hút đông đảo tăng ni, phật tử và du khách thập phương đến chiêm bái.
Chùa Hải Đức Nha Trang từng lưu truyền một câu chuyện đầy huyền bí về người cha tiền kiếp. Năm 1958, một kỹ sư người Mỹ tên Blank M. đến Việt Nam với mong muốn tìm lại người cha thường xuất hiện trong giấc mơ lặp lại suốt nhiều năm.
Khi đến Nha Trang làm việc, ông vô tình ghé thăm chùa Hải Đức và kinh ngạc khi gặp sư trụ trì Thích Phước Hạnh – người có ngoại hình giống hệt người cha trong mộng. Qua phiên dịch viên, ông kể lại hành trình kỳ lạ của mình, và được sư thầy xúc động nhận làm con. Từ đó, câu chuyện được lan truyền như một minh chứng cho mối liên kết tâm linh vượt thời gian, không gian và quốc tịch – một mảnh ghép kỳ diệu trong lịch sử ngôi chùa thiêng giữa lòng phố biển.
Ghé thăm chùa Hải Đức Nha Trang, du khách sẽ được đắm chìm trong không gian mang đậm dấu ấn kiến trúc Á Đông cổ kính. Không cầu kỳ tráng lệ như một số đại tự khác, chùa Hải Đức chinh phục lòng người bằng vẻ thanh thoát, trang nghiêm và thanh tịnh hiếm có – nơi mà sự giản dị lại làm nổi bật chiều sâu tâm linh.
Từ chân đồi Trại Thủy, con đường dẫn lên chùa uốn lượn nhẹ nhàng qua những bậc đá rêu phong, hai bên rợp bóng cây xanh. Những gốc bồ đề, mít, xoài, khế cổ thụ tỏa bóng mát, tạo nên khung cảnh bình yên, như đưa bước chân du khách tách khỏi nhịp sống ồn ào bên ngoài để bước vào một cõi tịnh tâm.
Khuôn viên chùa hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc truyền thống, với mái ngói cong vút, cột kèo gỗ sơn son và tượng Phật được bài trí trang trọng, uy nghiêm. Từng đường nét đều toát lên sự tinh tế, hòa quyện giữa chất thiền phương Đông và hồn xưa đất Việt, khiến nơi đây trở thành điểm đến không thể bỏ qua với những ai yêu mến vẻ đẹp tĩnh lặng và sâu sắc.
Trong hành trình vãn cảnh chùa Hải Đức, du khách sẽ có dịp khám phá đồi Trại Thủy – một ngọn đồi mang dáng hình kỳ thú, được ví như một con dơi khổng lồ đang xòe cánh, với một hồ nước hình tròn tựa “con mắt” nằm ở phía trên đầu. Chính hình dáng đặc biệt ấy đã khiến Trại Thủy trở thành một biểu tượng địa lý độc đáo của thành phố biển Nha Trang.
Không chỉ có chùa Hải Đức thanh tịnh tọa lạc nơi sườn đồi, Trại Thủy còn là nơi quy tụ thêm hai ngôi cổ tự nổi tiếng khác: chùa Long Sơn với tượng Phật trắng khổng lồ và chùa Linh Phong linh thiêng. Ba ngôi chùa cùng hiện diện trên một ngọn đồi tạo nên thế phong thủy hài hòa, như ba điểm tâm linh soi rọi toàn cảnh thành phố từ trên cao.
Từ đỉnh đồi Trại Thủy, du khách có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng bức tranh thiên nhiên và đô thị tuyệt đẹp: núi non trùng điệp, biển xanh trải rộng nơi chân trời, những con sông uốn lượn len qua làng mạc, cùng ruộng vườn, nhà cửa đan xen giữa nhịp sống hiện đại và thôn quê.