Khám phá câu chuyện huyền bí về tháp Bà Ponagar Nha Trang

Tháp Bà Ponagar, còn gọi là Thiên Y Tháp Cổ, tọa lạc trên đồi Cù Lao bên sông Cái hiền hòa giữa lòng Nha Trang. Được xây dựng từ thế kỷ 8–13 dưới thời vương quốc Chămpa, công trình phản ánh thời kỳ hưng thịnh của Ấn Độ giáo tại khu vực này.

Truyền thuyết của tháp Bà Ponagar

Tháp Bà Ponagar – biểu tượng huyền thoại của vùng đất Khánh Hòa, gắn liền với nữ thần Thiên Y A Na, vị tiên giáng trần trong truyền thuyết Chăm Pa. Theo dân gian, bà là người dạy dân trồng lúa, dệt vải, nuôi tằm, mở mang nghề nghiệp và gieo mầm cho đời sống no đủ, nhân hậu. Dưới hình hài Mẹ Xứ Sở, Thiên Y A Na được thờ phụng như một vị thần ban phúc lành, cứu rỗi, độ thế.

Truyền thuyết kể rằng bà vốn là tiên nữ, từng hóa thân từ một khúc gỗ trầm trôi dạt, rồi nên duyên với Thái tử phương Bắc. Sau khi sinh hai con, bà trở lại quê cũ, nơi vùng núi Đại Điền – Cù Lao, dạy dân sinh nhai, trị thủy và xây dựng cuộc sống yên lành. Sau khi quy hóa, bà hiển linh, để lại nhiều huyền tích về những lần cưỡi voi trắng, hóa rồng, hiện bóng giữa mây trời. Dân chúng tôn kính bà, lập đền tháp thờ tự, truyền đời không dứt.

Tháp Bà Ponagar được xây dựng từ thế kỷ 8 đến 13 bởi người Chăm cổ trên đỉnh đồi Cù Lao, bên dòng sông Cái hiền hòa của thành phố Nha Trang ngày nay. Trải qua hơn một nghìn năm, công trình vẫn trường tồn, trở thành dấu ấn thiêng liêng của nền văn minh Chăm Pa, kết tinh trong nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc và đời sống tâm linh bản địa.

Không chỉ mang ý nghĩa lịch sử – kiến trúc, Tháp Bà Ponagar còn là không gian tín ngưỡng dân gian sống động. Hằng năm, từ ngày 20 đến 23 tháng 3 âm lịch, lễ hội Tháp Bà Ponagar diễn ra long trọng, thu hút hàng vạn người từ khắp nơi hành hương về dâng hương tưởng niệm. Đây là dịp để bày tỏ lòng biết ơn Mẹ Xứ Sở, đồng thời gửi gắm những ước nguyện cho một cuộc sống bình an, sung túc, đoàn kết.

Lễ hội Tháp Bà không chỉ là sự kiện tâm linh lớn nhất tỉnh Khánh Hòa mà còn là nét chạm tinh tế giữa truyền thống Chăm – Việt, biểu trưng cho sự giao thoa văn hóa và sức sống bền bỉ của tín ngưỡng bản địa. Với giá trị đặc biệt, lễ hội đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2012.

Giờ mở cửa và giá vé tham quan tháp Bà Ponagar

Tháp Bà Ponagar mở cửa đón khách từ 8h00 đến 18h00 hằng ngày, rất thuận tiện để bạn kết hợp tham quan cùng các điểm du lịch nổi bật khác trong trung tâm thành phố Nha Trang – một đô thị biển giàu văn hóa và di sản của tỉnh Khánh Hòa.

Hiện nay, giá vé tham quan được niêm yết ở mức 30.000 VNĐ/người/lượt, áp dụng cho mọi đối tượng du khách. Mức phí này đã bao gồm toàn bộ chi phí vào cổng, không phát sinh thêm khoản phụ thu nào khác, giúp bạn yên tâm trải nghiệm không gian linh thiêng và độc đáo của quần thể di tích hơn 1.000 năm tuổi này.

Chiêm ngưỡng những gì tại tháp bà Ponagar

Kiến trúc Chăm Pa độc đáo giữa lòng Nha Trang

Nếu bạn yêu thích khám phá văn hóa Chăm Pa và Ấn Độ giáo, Tháp Bà Ponagar là điểm dừng chân không thể bỏ lỡ. Được xây dựng từ thế kỷ 8–13, quần thể này là một trong những công trình kiến trúc Chăm Pa hoàn chỉnh và ấn tượng nhất còn tồn tại tại Việt Nam. Từ năm 1979, tháp được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.

Công trình gồm 3 tầng, 4 tháp, xây bằng gạch Chăm đặc trưng không thấy chất kết dính. Trên đỉnh và tường tháp còn lưu giữ nhiều tượng và phù điêu độc đáo: Thần Shiva cưỡi bò Nandin, hình ảnh người chèo thuyền, đi săn, xay lúa... mang đậm dấu ấn văn minh cổ.

Khám phá 3 tầng di tích linh thiêng

• Tầng 1: Cổng tháp – nay chỉ còn dấu tích nền móng cổ.
• Tầng 2 (Mandapa): Không gian hành lễ với 10 cột lớn, 12 cột nhỏ – nơi người hành hương chuẩn bị lễ vật, trang phục trước khi lên tháp chính.
• Tầng 3: Khu tháp thờ với 4 ngọn tháp, trong đó Tháp chính cao 23m thờ nữ thần Ponagar – biểu tượng Mẹ xứ sở của người Chăm. Các tháp nhỏ còn lại thờ các vị nam – nữ thần và con của bà.

Hằng năm, Tháp Bà Ponagar đón hàng trăm nghìn lượt khách tham quan, trở thành một trong những biểu tượng văn hóa – tín ngưỡng tiêu biểu nhất của miền Trung.