Du lịch tâm linh Bình Định: Ghé thăm Chùa Nhạn Sơn và tượng "huyền bí"

Chùa Nhạn Sơn - Ngôi chùa cổ kính

• Địa chỉ: Thôn Nhạn Tháp, xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định.

Chùa Nhạn Sơn, còn được gọi là Thạch Công tự (chùa Ông Đá), ngôi chùa cổ gắn liền với nguồn gốc lịch sử đầy thăng trầm của vùng đất này.

Theo các tài liệu ghi chép, chùa Nhạn Sơn được xây dựng vào cuối thế kỷ XVII, dưới thời chúa Nguyễn. Ban đầu, chùa chỉ là một am tranh nhỏ, do các nhà sư khai hoang, lập nên để tu hành. Trải qua nhiều biến cố lịch sử, đặc biệt là trong thời kỳ Tây Sơn, Nhạn Sơn Tự từng bị hư hại nặng nề. Tuy nhiên, với lòng mộ đạo của người dân Bình Định, ngôi chùa đã được trùng tu, tôn tạo nhiều lần và dần trở thành một trung tâm Phật giáo quan trọng của khu vực.

Lịch sử chùa Nhạn Sơn còn gắn liền với di tích Tháp Nhạn, một ngôi tháp Chăm cổ kính nằm ngay trong khuôn viên chùa. Sự giao thoa văn hóa Chăm - Việt tại Nhạn Sơn Tự là minh chứng cho quá trình cộng cư, hòa hợp lâu đời giữa hai dân tộc. Chùa Nhạn Sơn Bình Định không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử - văn hóa quý báu.

Vẻ đẹp kiến trúc của chùa Nhạn Sơn

Chùa Nhạn Sơn, không chỉ nổi tiếng bởi bề dày lịch sử mà còn bởi kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn thời gian. Ngôi chùa được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống, với mái ngói cong vút, đầu đao chạm trổ tinh xảo.

Điểm nhấn đặc biệt của chùa Nhạn Sơn Bình Định chính là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc chùa Việt và di tích Tháp Nhạn Chăm cổ kính ngay trong khuôn viên. Tháp Nhạn, với vẻ đẹp rêu phong, trầm mặc, tạo nên một không gian tâm linh huyền bí, thu hút du khách.

Bên trong chánh điện Nhạn Sơn Tự, các pho tượng Phật được bài trí trang nghiêm, nổi bật với nghệ thuật điêu khắc tinh xảo. Hệ thống hoành phi, câu đối bằng chữ Hán cổ càng làm tăng thêm vẻ uy nghiêm, cổ kính cho ngôi chùa.

Kiến trúc chùa Nhạn Sơn là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống và dấu ấn văn hóa Chăm-pa, tạo nên một tổng thể độc đáo, xứng đáng là điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Bình Định.

Bí ẩn về hai pho tượng Ông Đen và Ông Đỏ tại chùa Nhạn Sơn

Chùa Nhạn Sơn hiện lưu giữ hai pho tượng Hộ Pháp bằng đá khối liền nhau, cao gần 3m, nặng hàng tấn, được đặt đối xứng trong chính điện. Hai pho tượng mang dáng vẻ uy nghiêm với áo đại bào, mũ vũ đằng, tay cầm binh khí (giản và kiếm). Xung quanh hai pho tượng Hộ Pháp này tại Nhạn Sơn Tự Bình Định vẫn còn lưu truyền nhiều giai thoại ly kỳ, thu hút sự chú ý của du khách.

Theo giai thoại dân gian Bình Định, hai pho tượng đặc biệt tại chùa Nhạn Sơn - một sơn màu đỏ, một sơn màu đen - chính là hình tượng của quan văn Huỳnh Tấn Công và quan võ Lý Xuân Điền. Hai vị quan Đại Việt tài ba này, sau khi đỗ đạt, đã kết nghĩa huynh đệ. Nhờ tài văn thao võ lược và mối giao hảo với vua Chiêm Thành, khi nước Chiêm Thành bị quân Xiêm La (Thái Lan) đe dọa xâm lược, vua Chiêm Thành đã thỉnh cầu vua Đại Việt cho hai ông sang cầm quân dẹp giặc. Chiến thắng trở về, để ghi nhớ công ơn, vua Chiêm Thành đã cho tạc hai pho tượng Huỳnh Tấn Công và Lý Xuân Điền để phụng thờ.

Tuy nhiên, theo mộc bản sách Đại Nam nhất thống chí (quyển 9, mặt khắc 28) cung cấp thông tin quan trọng về hai bức tượng tại chùa Nhạn Sơn, rằng đó là "tượng Phật Thích Ca và tượng Phật Lạc Đa", hay "tượng ông Thiện và tượng ông Ác". Thông tin này trái ngược với truyền thuyết dân gian trong vùng, nhưng lại củng cố giả thuyết về nguồn gốc Champa của hai pho tượng. Như vậy, Đại Nam nhất thống chí đã mang đến một góc nhìn khác, mang tính xác thực cao về hai pho tượng đặc biệt này.

Hai pho tượng đặc biệt tại chùa Nhạn Sơn thực chất là tượng Dvarapala (Môn Thần), mang đậm dấu ấn văn hóa Champa với vai trò bảo vệ đạo pháp. Phong cách điêu khắc hai pho tượng này tiêu biểu cho nghệ thuật Champa thế kỷ XII - XIII. Trải qua thời gian, cùng với quá trình người Việt di cư xuống phương Nam và cộng cư với người Chăm, hai pho tượng đã được Việt hóa qua câu chuyện về hai anh em kết nghĩa Huỳnh Tấn Công - Lý Xuân Điền, được thờ cúng với danh xưng Ông Đỏ, Ông Đen như các vị Phật, Bồ tát trong Phật giáo Việt. Đây là minh chứng rõ nét cho sự tiếp biến văn hóa Chăm - Việt, thể hiện sự hài hòa trong đời sống tín ngưỡng, tâm linh của người Việt với cộng đồng địa phương.

Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định công nhận hai bức tượng Ông Đỏ và Ông Đen ở chùa Nhạn Sơn là bảo vật quốc gia; đây là niềm vui cũng như niềm vinh dự của người dân Bình Định.

Trải nghiệm tâm linh khi đến thăm chùa Nhạn Sơn

Chùa Nhạn Sơn (hay chùa Ông Đen, Ông Đỏ) ở Bình Định không chỉ là một di tích lịch sử văn hóa lâu đời mà còn là điểm đến tâm linh thu hút du khách bởi bầu không khí thanh tịnh và những câu chuyện huyền bí. Hãy cùng khám phá những trải nghiệm tâm linh độc đáo khi đến thăm ngôi chùa này.

Bước qua cổng tam quan, bạn như lạc vào một thế giới khác, tách biệt khỏi sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị. Không gian chùa Nhạn Sơn toát lên vẻ cổ kính, trầm mặc với những công trình kiến trúc độc đáo, đặc biệt là sự hiện diện của Tháp Nhạn Chăm cổ kính.

Trải nghiệm tâm linh tại Nhạn Sơn Tự bắt đầu từ việc thành tâm chiêm bái Phật điện, nơi tôn trí tượng Phật A Di Đà cùng các vị Bồ Tát. Tại đây, bạn có thể cầu nguyện cho bản thân và gia đình, tìm kiếm sự bình an trong tâm hồn. Đặc biệt, hai pho tượng Dvarapala (Môn Thần), Ông Đỏ - Ông Đen, với nguồn gốc Champa từ thế kỷ XII-XIII, là điểm nhấn tâm linh độc đáo, thu hút sự chú ý của nhiều du khách. Chiêm bái hai pho tượng này, bạn không chỉ cảm nhận được sự uy nghiêm mà còn hiểu thêm về quá trình tiếp biến văn hóa Chăm - Việt đầy thú vị.

Ngoài ra, dạo bước trong khuôn viên chùa Nhạn Sơn Bình Định, dưới bóng cây cổ thụ, lắng nghe tiếng chuông chùa ngân nga, bạn sẽ cảm nhận được sự thư thái, nhẹ nhàng. Chùa Nhạn Sơn còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, giúp bạn hiểu thêm về vùng đất Bình Định và Phật giáo nơi đây. Trải nghiệm tâm linh tại Nhạn Sơn Tự chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những phút giây lắng đọng, ý nghĩa, giúp bạn tìm lại sự cân bằng và an yên trong cuộc sống.

Chùa Nhạn Sơn với không gian thanh tịnh, kiến trúc độc đáo và hai pho tượng "huyền bí" chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm tâm linh khó quên. Hãy đến Bình Định và khám phá ngay điểm đến tâm linh hấp dẫn này!