Nem Ninh Hòa: Đặc sản không thể thiếu trong ngày Tết ở Khánh Hòa

Nguồn gốc và lịch sử của món nem Ninh Hòa

Nem Ninh Hòa có nguồn gốc từ thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Món ăn này ra đời từ bao giờ không ai rõ, chỉ biết rằng từ lâu nó đã trở thành đặc sản của vùng đất này và được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Theo lời kể của người dân địa phương, ban đầu nem Ninh Hòa chỉ được làm để ăn trong gia đình, dần dần được bày bán ở các chợ, trở thành món ăn quen thuộc trong đời sống hàng ngày và đặc biệt không thể thiếu trong dịp lễ Tết.

Nguyên liệu và cách chế biến món nem Ninh Hòa

Để làm ra món nem Ninh Hòa thơm ngon đúng điệu, người ta phải lựa chọn nguyên liệu kỹ lưỡng và tuân thủ quy trình chế biến công phu.

Nguyên liệu - Bí quyết tạo nên hương vị đặc trưng của nem Ninh Hòa

Nem Ninh Hòa ngon đúng điệu trước hết phải kể đến khâu chọn nguyên liệu kỹ lưỡng. Mỗi thành phần đều góp phần tạo nên hương vị đặc trưng cho món ăn này.

• Thịt heo: Thịt heo là nguyên liệu chính, quyết định độ ngon của nem. Người Ninh Hòa thường chọn thịt heo nạc tươi ngon, phần đùi hoặc vai, có tỷ lệ nạc mỡ vừa phải, khoảng 7 phần nạc 3 phần mỡ. Thịt quá nạc sẽ làm nem bị khô, còn thịt quá mỡ sẽ khiến nem ngấy. Thịt phải tươi, có màu hồng tự nhiên, không có mùi hôi.
• Bì heo: Bì heo góp phần tạo nên độ giòn, dai cho nem. Bì được cạo sạch lông, rửa sạch rồi luộc chín. Sau đó, bì được thái thành sợi mỏng, nhỏ.
• Gia vị: Gia vị là yếu tố quan trọng tạo nên hương vị đặc trưng cho nem Ninh Hòa. Tỏi, ớt được băm nhuyễn. Đường, muối, nước mắm được pha trộn theo tỷ lệ riêng của mỗi người làm nem. Tiêu được giã nhuyễn hoặc xay. Thính gạo được rang thơm, giúp nem có mùi thơm đặc biệt và bảo quản được lâu hơn.
• Lá gói: Lá gói không chỉ giúp bảo quản nem mà còn góp phần tạo nên hương thơm cho món ăn. Nem chua thường được gói bằng lá chùm ruột hoặc lá ổi non. Lá chùm ruột có vị chua nhẹ, hương thơm dịu, giúp nem lên men tự nhiên và có màu sắc đẹp mắt. Nem nướng thường được gói bằng lá chuối, giúp nem thơm và không bị khô khi nướng.

Cách chế biến nem Ninh Hòa: Công phu và tỉ mỉ

Chế biến nem Ninh Hòa đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ trong từng công đoạn.

• Sơ chế: Thịt heo được rửa sạch, cắt miếng nhỏ rồi xay nhuyễn hoặc giã bằng cối đá. Giã thịt bằng cối đá sẽ giúp nem dai và thơm ngon hơn.
• Trộn nguyên liệu: Thịt heo sau khi được xay hoặc giã sẽ được trộn đều với bì heo, gia vị theo công thức riêng của mỗi người làm nem. Đây là công đoạn quan trọng, quyết định đến hương vị của nem.
• Gói nem: Nem chua được chia thành từng phần nhỏ, gói bằng lá chùm ruột hoặc lá ổi non. Nem nướng được gói bằng lá chuối, tạo hình dài hoặc tròn.
• Ủ nem chua/Nướng nem: Nem chua được ủ trong nhiệt độ phòng khoảng 2-3 ngày cho lên men tự nhiên. Nem nướng được nướng trên than hoa đến khi chín vàng, thơm phức.

Nghệ thuật thưởng thức nem Ninh Hoà đúng điệu

Nem Ninh Hòa không chỉ đơn thuần là món ăn mà còn là một nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của người Việt. Cách thưởng thức nem cũng thể hiện sự tinh tế, khéo léo và gu ẩm thực của người dân xứ Trầm Hương.

Người Ninh Hòa thường dùng loại bánh tráng mỏng, dai, khi cuốn không bị rách. Bánh tráng giúp giữ các nguyên liệu lại với nhau, đồng thời tạo nên độ dai ngon cho món ăn. Rau sống ăn kèm nem Ninh Hòa rất đa dạng, góp phần tăng thêm vị tươi mát, thanh mát cho món ăn, bao gồm xà lách, rau thơm (húng quế, tía tô, kinh giới...), diếp cá, lá sung...

Ngoài ra, người ta còn ăn kèm nem Ninh Hòa với chuối chát, khế chua, dưa leo, xoài xanh... vị chua chua, chát chát của các loại rau củ quả này sẽ trung hòa vị béo của nem, tạo nên sự cân bằng trong hương vị. Nước chấm được pha chế từ tương đậu, thịt băm, tôm, đậu phộng... theo công thức riêng của mỗi gia đình hay quán ăn. Nước chấm có vị chua, cay, mặn, ngọt hài hòa, đậm đà, khiến món nem thêm phần hấp dẫn.

Để thưởng thức nem Ninh Hòa đúng điệu, bạn lấy một miếng bánh tráng, xếp lên trên vài lá rau sống, thêm một ít chuối chát, khế chua, dưa leo... Sau đó, gắp một miếng nem đặt lên trên, cuộn tròn lại và chấm vào nước chấm. Cắn một miếng, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị chua, cay, mặn, ngọt của nước chấm, vị thơm ngon của nem, vị tươi mát của rau sống và vị chua chát của các loại rau củ quả. Tất cả tạo nên một hương vị đặc biệt, khiến người ăn nhớ mãi không quên.

Địa chỉ thưởng thức nem Ninh Hòa chuẩn vị

Nem Ninh Hòa nổi tiếng khắp cả nước nhưng ăn ngay tại "quê hương" của nó thì mới cảm nhận hết được hương vị chuẩn nhất. Dưới đây là một số địa chỉ bạn có thể tham khảo:

Ngay tại Ninh Hòa

• Chợ Ninh Hòa (đường 2/4): Đây đúng là "thiên đường nem Ninh Hòa" với vô số hàng quán lớn nhỏ. Bạn có thể dạo quanh chợ, thử nem ở nhiều quán khác nhau để so sánh hương vị. Giá nem ở đây thường rất bình dân, chỉ từ 30.000 - 40.000 VNĐ/phần.
• Làng nghề nem Ninh Hòa (xã Ninh An): Một số làng nghề nổi tiếng như làng nghề nem bà Năm, nem bà Tám... Bạn có thể tham quan cơ sở sản xuất, tìm hiểu quy trình làm nem và mua nem tươi ngay tại làng nghề. Giá nem tại làng nghề cũng rất phải chăng, khoảng 40.000 - 50.000 VNĐ/phần.

Tại thành phố Nha Trang:

• Quán nem nướng Đặng Văn Quyên (16A Lãn Ông): Quán nem này khá nổi tiếng, nem có vị vừa ăn, không quá chua. Giá khoảng 50.000 - 60.000 VNĐ/phần.
• Quán nem nướng Vũ Thành An (15 Lê Lợi): Quán này nằm ngay trung tâm thành phố, rất tiện để ghé qua. Nem ở đây được khen ngợi về độ béo và nước chấm thơm ngon. Giá khoảng 45.000 - 55.000 VNĐ/phần.
• Nem nướng Bà Sáu (02 Tô Vĩnh Diện): Quán này có không gian thoáng mát, nem nướng thơm ngon, giá cả hợp lý, khoảng 40.000 - 50.000 VNĐ/phần.

 Nem Ninh Hòa, món ăn dân dã mà tinh tế, đã trở thành "đại sứ ẩm thực" của Khánh Hòa, níu chân du khách bởi hương vị độc đáo và cách thưởng thức đầy thú vị. Ghé thăm Khánh Hòa, đừng quên trải nghiệm món ngon này, bạn nhé!