Kinh nghiệm đi Lễ hội đền Cổ Loa: Bí kíp du xuân cầu may cho người mới

Vậy, du xuân lễ hội đền Cổ Loa như thế nào để vừa được tận hưởng không khí vui tươi, vừa cầu được những điều may mắn? Nên đi vào thời điểm nào, cầu gì và sắm lễ ra sao? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những kinh nghiệm hữu ích để bạn có một chuyến hành hương trọn vẹn và ý nghĩa.

Lễ hội đền Cổ Loa diễn ra ở đâu, khi nào?

Lễ hội đền Cổ Loa được tổ chức tại đền Cổ Loa, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội. Đền Cổ Loa cách trung tâm Hà Nội khoảng 17km về phía Bắc.

Lễ hội thường diễn ra từ mùng 6 đến 18 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Trong đó, từ mùng 6 đến mùng 10 tháng Giêng là chính hội với nhiều hoạt động đặc sắc.

Lễ hội đền Cổ Loa là dịp để người dân và du khách thập phương tưởng nhớ công lao của vua An Dương Vương, đồng thời tham gia vào các hoạt động văn hóa truyền thống, cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội đền Cổ Loa

Đền Cổ Loa, hay còn gọi là thành Cổ Loa, là một di tích lịch sử quý giá được xây dựng dưới thời vua An Dương Vương. Nơi đây không chỉ lưu giữ những giá trị lịch sử hào hùng mà còn chứa đựng nhiều truyền thuyết phong phú về lịch sử dân tộc. 

Tương truyền rằng, vào ngày mùng 6 tháng Giêng, vua An Dương Vương vào cung và 3 ngày sau thì lên ngôi. Để ăn mừng sự kiện trọng đại này, nhà vua đã tổ chức lễ khao quân, mở hội ăn mừng trong niềm hân hoan của muôn dân. Kể từ đó, lễ hội đền Cổ Loa ra đời và được duy trì cho đến tận ngày nay.

Tại mảnh đất này, người ta còn lưu truyền câu chuyện về nàng công chúa Mỵ Châu và bi kịch dẫn đến cảnh nước mất nhà tan. Dù vậy, đền Cổ Loa vẫn mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

Lễ hội đền Cổ Loa không chỉ là dịp để tôn vinh công lao to lớn của vua Thục Phán mà còn mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc về lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, sự kiên trung và ý chí hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc. Đồng thời, lễ hội cũng góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của người Việt.

Với những giá trị lịch sử to lớn, đền Cổ Loa đã trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn của Thủ đô Hà Nội, là nơi du khách có thể tìm hiểu và khám phá những nét đẹp văn hóa, lịch sử lâu đời của dân tộc.

Các nghi thức trong lễ hội đền Cổ Loa

Lễ hội đền Cổ Loa là sự kiện trọng đại nhất năm của 8 làng hội tụ quanh đền, với sự kết hợp hài hòa giữa phần lễ trang nghiêm và phần hội sôi động cùng nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc.

Công tác chuẩn bị chu đáo cho ngày hội

Sau Tết Nguyên đán, dân làng Cổ Loa sẽ chọn ra những người có uy tín, đạo đức tốt để đảm nhiệm việc trông nom, quét dọn đền Thượng và am công chúa Mỵ Châu. Họ được gọi là Quan Đám hoặc Thủ Từ. 

Vào khoảng đầu tháng Chạp hằng năm, hội đồng Bát Xã họp bàn, phân công công việc, chuẩn bị kinh phí dựa trên hương ước của làng và quy định của xã, lựa chọn người rước kiệu, chuẩn bị lễ vật và lên kế hoạch tổ chức lễ hội. Năm nào được mùa, dân làng thường tổ chức lễ hội lớn hơn.

Phần lễ trang nghiêm, thành kính

Làng Cổ Loa tuy có 12 xóm nhưng hội Cổ Loa là dịp chung của 8 làng (gọi là Bát Xã) bao gồm: Đài Bi, Văn Thượng, Thư Cưu, Cổ Loa, Sàn Dã, Cầu Cả, Mạch Tràng và Xép. Cả 8 làng đều thờ Thục Phán nên cùng nhau tham gia tổ chức lễ hội.

Lễ rước kiệu vào đền An Dương Vương diễn ra từ sáng sớm mùng 6 Âm lịch. Người khiêng kiệu phải được tuyển chọn kỹ lưỡng và giữ mình trong sạch. Người hành lễ cũng phải thanh tịnh và bịt miệng bằng vải đỏ. Đoàn rước di chuyển trong không khí trang nghiêm và lộng lẫy với cờ quạt, kiệu và sắc đỏ rực rỡ.

Đi đầu đoàn rước là cờ quạt và các loại binh khí. Tiếp theo là phường bát âm, quan đội và trai đinh khiêng kiệu. Đoàn rước xuất phát từ đền Thượng đến đình Ngự Triều. Mỗi kiệu có 4 trai đinh cầm cờ đại. Đến ngã tư, kiệu làng Cổ Loa quay lại đình Ngự Triều để làm lễ, các làng khác quay về làng mình và bắt đầu phần hội. Phần lễ chính kết thúc ở đình Ngự Triều.

Phần hội đặc sắc, đa dạng

Lễ hội đền Cổ Loa có nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, trong đó đáng chú ý nhất là múa rối nước và hát quan họ ở Giếng Ngọc. Dân làng hát đối đáp trên thuyền rồng một cách tự nhiên, không cần nhạc đệm. Ngoài ra, du khách còn được xem các vở tuồng như Mỵ Châu, Trọng Thủy, được tái hiện nhằm nhắc nhở về việc nâng cao tinh thần cảnh giác.

Trong khuôn khổ lễ hội còn diễn ra nhiều trò chơi dân gian, mang đậm nét truyền thống. Các trò chơi được yêu thích nhất là cờ người, đấu vật và bắn nỏ. Đấu vật là môn thể thao truyền thống, giúp thanh niên rèn luyện sức khỏe và lòng dũng cảm để bảo vệ đất nước. Bắn nỏ cũng là một điểm nhấn của lễ hội, thu hút đông đảo người tham gia.

Đến di tích Thành Cổ Loa nên đi tham quan những đâu?

Thành Cổ Loa, gắn liền với những truyền thuyết về thần Kim Quy và vua An Dương Vương, đã trở thành biểu tượng văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam. Đến với khu di tích này, du khách không thể bỏ qua những điểm tham quan nổi bật sau đây:

• Đền Thượng (hay đền An Dương Vương): Ngự tại trung tâm Thành trong, đền Thượng là nơi thờ vua An Dương Vương. Bên trong đền, du khách có thể chiêm ngưỡng những di vật lịch sử quý giá như tượng vua, hai con ngựa hồng - bạch, cùng nhiều hiện vật bằng đồng, sứ, gỗ và vải. Cổng đền được trang trí bởi hai con rồng đá chạm trổ tinh xảo, mang đậm phong cách kiến trúc thời Lê.

• Mộ Mị Châu: Nằm phía sau cây đa cổ thụ, mộ Mị Châu gắn liền với câu chuyện tình bi thương. Trên tường Am có khắc bài thơ của Chu Mạnh Trinh. Tương truyền rằng, tảng đá tự nhiên hình người cụt đầu chính là hóa thân của Mị Châu, trôi dạt từ bãi Đường Cấm đến gốc đa và được người dân trong thành lập am thờ.
• Đền thờ Cao Lỗ: Tưởng nhớ vị tướng tài ba Thục Phán - người đã sáng chế ra nỏ Liên Châu và chỉ huy xây thành Cổ Loa, đền thờ Cao Lỗ là một công trình nhỏ nhắn nhưng mang ý nghĩa lịch sử to lớn. Bức tượng ông bắn nỏ được đặt giữa ao nước trước đền. Bên trong đền còn lưu giữ nhiều mũi tên đồng - những chứng tích lịch sử được các nhà khảo cổ học khai quật.