Tháp Chăm Poshanư - Phan Thiết thờ ai?

Trải qua bao biến động, tháp vẫn sừng sững như chứng nhân cho một nền văn hóa rực rỡ. Du khách ghé thăm thường xuyên sẽ không tò mò về vị trí thờ cúng nơi đây. Thì tháp Chăm Poshanư thờ ai?

Tháp Chăm Poshanư thờ ai?

Tháp Chăm Poshanư còn được gọi là tháp Po Sah Inư, được xây dựng từ cuối thế kỷ VIII - đầu thế kỷ IX, ban đầu tấn công thờ thần Shiva – vị thần tối cao và quyền năng trong tín ngưỡng Ấn Độ giáo dục người Chăm đặc biệt bái. Thần Shiva không chỉ là biểu tượng của sức mạnh mà còn là vị thần bảo hộ cho người Chăm Pa ở nhiều khía cạnh tâm linh và đời sống.

Đến thế kỷ XV, quần thể tháp được mở rộng và bổ sung thêm thần thờ công chúa Poshanư (hay Po Sha Inư) – con gái vua Para Chánh. Công chúa Poshanư được người nông dân Chăm yêu quý không chỉ vì dung mạo xinh đẹp, sản phẩm hạnh phúc cao quý mà còn vì bà là người truyền dạy cho nhân dân kỹ thuật trồng lúa nước, dệt vải thổ cẩm, chăn nuôi và trồng móng, góp phần phát triển đời sống cư dân địa phương. 

Vì vậy, tháp Poshanư vừa là nơi thờ thần Shiva vừa là đền thờ tưởng nhớ công chúa Poshanư – biểu tượng của sự thịnh vượng và phát triển của người Chăm. Ngoài ra theo truyền thuyết dân gian, tháp còn gắn liền với nhiều câu chuyện huyền thoại, trong đó có khu tháp Ông Hoàng gần đó – nơi các vị vua Chăm thường lui tới thư giãn và ngắm cảnh, tạo nên một không gian tâm linh và lịch sử phong phú.

Vẻ đẹp kiến trúc của tháp Chăm Poshanư

Tháp Chăm Poshanư là một công trình kiến trúc tuyệt vời mang phong cách Hòa Lai – một trong những phong cách nghệ thuật cổ điển đặc sắc của người Chăm Pa, có thể hiện thực tinh tế và độc dược trong kỹ thuật xây dựng và trang trí.

Điểm đặc biệt nhất của tháp là toàn bộ cấu trúc được xây dựng bằng gạch nung đỏ, các thành viên được ghép khít với nhau mà không sử dụng bất kỳ chất kết nối Gmail nào. Điều này tạo nên một công trình chắc chắn, bền bỉ theo thời gian và đến nay vẫn là ẩn bí mật chưa được khoa học giải thích thích hợp.

Quần thể tháp gồm ba tòa tháp chính: tháp chính cao khoảng 15m được chia thành ba tầng, có cửa chính hướng về phía đông – hướng cư ngụ của các thần thoại linh theo truyền thuyết Chăm Pa, tháp vừa và tháp nhỏ với các họa tiết trang trí tinh khiết, hiện tại nguy hiểm và kỳ bí. Các mặt tháp được thiết kế hình vuông với những nét vẽ tinh tế được tạo ra nên sự chuyển động trong đường nghệ thuật tinh xảo.

Ngoài ra Poshanư còn có tháp thờ thần bò Nandin - linh vật cưỡi thần thoại Shiva - cao khoảng 12m, kiến trúc tương tự tháp chính, góp phần làm tăng thêm sự linh thiêng và tổng thể hài hòa của quần thể.

Nhờ những đường bóng nghệ thuật kiến trúc truyền thống tinh tế và độc tính này, tháp Poshanư lưu giữ thời gian phát triển hưng thịnh của vương quốc Chăm Pa, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia từ năm 1991.

Những trải nghiệm không thể bỏ lỡ tại Tháp Chăm Poshanư

• Tham quan kiến trúc độc lập: Khám phá kỹ thuật xây dựng bằng gạch nung đỏ không chất kết cấu, ngưỡng ngưỡng các họa tiết giải quyết tinh thần và tìm hiểu về phong cách kiến trúc Hòa Lai đặc biệt của người Chăm.
• Tìm hiểu lịch sử và văn hóa Chăm: Qua các hiện vật khai và các câu chuyện truyền thuyết về thần Shiva, công chúa Poshanư và các vị vua Chăm, du khách có thể hiểu sâu hơn về nền văn minh Champa rực rỡ và đức tin tâm linh của người Chăm.
• Tham gia lễ hội Katê: Vào dịp lễ hội Katê hàng năm, tháp Poshanư là nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc như múa, hát, nghi lễ truyền thống, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham dự.
• Tham quan khu di tích Lầu Ông Hoàng: Gần tháp là khu trang trí Lầu Ông Hoàng, nơi gắn liền với câu tình thi ca của nhà thơ Hàn Mặc Tử và Mộng Cầm, tạo thêm chiều sâu văn hóa và lịch sử cho chuyến đi.
• Ngắm cảnh đồi Bà Nài: Tháp nằm trên đồi Bà Nài, từ đây du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Phan Thiết và biển Đông, tận hưởng không gian yên bình, mát mẻ và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp.

Tháp Chăm Poshanư không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là biểu tượng linh thiêng phản ánh sâu sắc nền văn hóa và tín ngưỡng của người Chăm. Qua từng thành viên, từng họa tiết giải quyết, tháp kể lại câu chuyện về một thời kỳ huy hoàng của vương quốc Champa và những giá trị tinh thần vững chắc được truyền lại qua nhiều thế hệ.