Không chỉ là biểu tượng du lịch, cổng Tò Vò còn ẩn chứa câu chuyện về sự hình thành đầy thú vị qua hàng nghìn năm biến đổi địa chất. Vậy cổng Tò Vò đã được hình thành như thế nào giữa lòng biển trời Lý Sơn?
Cổng Tò Vò là một kỳ quan thiên nhiên độc đáo tọa lạc tại đảo Lớn của đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi. Đây là một vòm đá tự nhiên cao khoảng 2,5 mét có hình dáng uốn cong mềm mại như một chiếc cầu bắc ngang mặt biển được tạo nên hoàn toàn từ nham thạch núi lửa.
Quá trình hình thành cổng Tò Vò bắt đầu từ hàng triệu năm trước - khi núi lửa Giếng Tiền trên đảo Lý Sơn hoạt động mạnh mẽ, dòng dung nham nóng chảy trào ra từ miệng núi lửa chảy xuống biển trong điều kiện nước biển lạnh và đang chuyển động mạnh.
Khi dung nham tiếp xúc với nước biển đã nhanh chóng nguội lạnh và đông cứng lại, quá trình này tạo ra những cấu trúc đá bazan đặc trưng với bề mặt gồ ghề và nhiều lớp đá xếp chồng lên nhau, phản ánh rõ nét sự phun trào và nguội lạnh kỳ diệu của núi lửa qua hàng triệu năm.

Điểm đặc biệt là dòng dung nham khi đông cứng đã bị sóng biển và dòng nước xói mòn những phần có kết cấu yếu tạo thành hình dạng vòng cung tự nhiên như một chiếc cổng đá bắc ngang mặt biển. Sự kết hợp giữa dung nham núi lửa, tác động của sóng biển và thời gian đã tạo nên hình thái độc đáo của cổng Tò Vò - một trong những địa danh hiếm hoi có cấu trúc như vậy tại Việt Nam.
Cổng Tò Vò không chỉ là một hiện tượng địa chất độc đáo mà còn là một điểm đến du lịch hấp dẫn với vẻ đẹp hoang sơ, kỳ bí và hùng vĩ. Vòm đá với hình dáng cong mềm mại như một chiếc cầu nhỏ vươn ra biển tạo nên một khung cảnh thiên nhiên tuyệt mỹ hòa quyện giữa đá, nước và bầu trời xanh ngắt.
Bề mặt đá nham thạch đen bóng, gồ ghề với nhiều lớp đá xếp chồng lên nhau tạo nên những hình thù kỳ lạ khiến cổng Tò Vò trở thành một tác phẩm nghệ thuật thiên nhiên sống động. Ánh nắng chiếu vào bề mặt đá kết hợp với màu xanh trong veo của nước biển và bầu trời tạo nên những bức ảnh check-in "sống ảo" cực kỳ ấn tượng cho du khách.
Không gian xung quanh cổng Tò Vò cũng rất đặc biệt với những bãi đá nham thạch đen nhấp nhô cùng với cát trắng mịn và làn nước biển trong xanh. Đây là nơi lý tưởng để du khách vừa khám phá thiên nhiên vừa tận hưởng cảm giác yên bình, thư thái giữa biển trời bao la.

Ngoài giá trị thẩm mỹ, cổng Tò Vò còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc đối với người dân Lý Sơn. Hình dáng vòm đá như một biểu tượng kết nối đất liền và biển khơi thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người với thiên nhiên và biển cả. Cổng Tò Vò cũng được xem là chứng nhân lịch sử, minh chứng cho sức mạnh của thiên nhiên và sự bền bỉ của vùng đất này qua thời gian.
Với sự độc đáo về địa chất, vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ và giá trị văn hóa đặc biệt, cổng Tò Vò đã trở thành một trong những điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch đảo Lý Sơn. Đây cũng là niềm tự hào của người dân địa phương và là kiệt tác thiên nhiên quý giá của Việt Nam.