Nằm trong vùng Đồng Tháp Mười trù phú, Tháp Mười không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp thanh khiết của sen hồng mà còn là nơi lưu giữ nhiều dấu ấn lịch sử và văn hóa đặc biệt. Cái tên "Tháp Mười" nghe quen thuộc nhưng lại khiến nhiều người tò mò về nguồn gốc và ý nghĩa thực sự.
Tên gọi Tháp Mười bắt nguồn từ một số giả thuyết lịch sử và truyền thuyết dân gian, chủ yếu liên quan đến một gò đất cao có dấu tích của các kiến trúc cổ xưa. Dưới đây là những lý giải phổ biến nhất:
Tên gọi "Tháp Mười" bắt nguồn từ một ngọn tháp cổ có mười tầng, được xây dựng theo kiến trúc của người Chân Lạp xưa, nằm ở khu vực Gò Tháp thuộc vùng Đồng Tháp Mười. Ngọn tháp này được cho là tháp thứ mười trong số mười tháp do vua nước Thủy Chân Lạp xây dựng, theo ghi chép của nhà khảo cổ Henry Parmentier khi ông nghiên cứu khu vực này vào năm 1931.
Tên gọi "Tháp Mười" lần đầu tiên xuất hiện trong các văn bản hành chính vào năm 1866, khi thực dân Pháp chiếm được căn cứ của nghĩa quân Thiên Hộ Dương tại khu vực này. Từ đó, tên gọi "Tháp Mười" được sử dụng phổ biến và dần thay thế cho tên gọi cũ "Plaine des Joncs" (Đồng Cỏ Lác) mà người Pháp đặt trước đó.
Ngoài ra, vào năm 1956, chính quyền Ngô Đình Diệm đã cho xây dựng một ngọn tháp 10 tầng cao 42 mét tại Gò Tháp, mô phỏng theo kiến trúc tháp Phước Duyên ở chùa Thiên Mụ (Huế), nhằm sử dụng như một đài quan sát toàn vùng Đồng Tháp Mười. Tuy nhiên, ngọn tháp này đã bị lực lượng đặc công của Quân giải phóng đánh sập vào ngày 20.12.1959.
Ngày nay, "Tháp Mười" không chỉ là tên của một huyện thuộc tỉnh Đồng Tháp mà còn gắn liền với lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm và văn hóa đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười.
Gò Tháp là điểm đến mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa của vùng Đồng Tháp Mười. Đây là nơi lưu giữ nhiều di tích liên quan đến nền văn hóa Óc Eo cổ và là căn cứ cách mạng gắn liền với tên tuổi Thiên Hộ Dương và Đốc Binh Kiều. Với không gian rộng lớn, thoáng đãng cùng các công trình thờ tự, lễ hội dân gian đặc sắc, Gò Tháp vừa là nơi tham quan, vừa là nơi chiêm nghiệm lịch sử, thu hút đông đảo du khách mỗi năm.
Đồng Sen Tháp Mười nổi tiếng với khung cảnh thiên nhiên mộc mạc và thơ mộng. Những cánh đồng sen bát ngát nở rộ vào mùa hè mang đến vẻ đẹp dịu dàng, thanh khiết. Tại đây, du khách có thể đi xuồng ngắm sen, chụp ảnh giữa thiên nhiên yên bình và thưởng thức các món ăn dân dã đậm chất miền Tây như gỏi ngó sen, cá lóc nướng lá sen. Đây là nơi lý tưởng để thư giãn và cảm nhận hương sắc Đồng Tháp.
Chùa Thiền Kim là ngôi chùa cổ kính mang đậm tinh thần Phật giáo phương Nam. Không gian yên tĩnh, thanh tịnh cùng kiến trúc truyền thống giúp du khách tìm thấy sự an nhiên trong tâm hồn. Ngoài là nơi tu tập, chùa còn tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng, mang lại giá trị tinh thần sâu sắc cho người dân và khách viếng thăm.
Tên gọi Tháp Mười không đơn thuần là một địa danh mà còn là biểu tượng gắn liền với lịch sử khai phá và gìn giữ bản sắc văn hóa vùng Đồng Tháp. Qua thời gian, Tháp Mười vẫn giữ nguyên vẻ đẹp dung dị và sức hút riêng, là nơi mà mỗi lần ghé thăm, du khách lại thêm hiểu và thêm yêu mảnh đất sen hồng này.