Lăng Khải Định là một công trình kiến trúc độc đáo tại Huế, không chỉ là nơi an nghỉ của vị vua thứ 12 triều Nguyễn mà còn ẩn chứa nhiều điều thú vị ít người biết đến. Hãy cùng khám phá những bí mật và vẻ đẹp độc đáo của lăng Khải Định, một điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Huế.
Lăng Khải Định, còn được gọi là Ứng Lăng, là một trong những công trình kiến trúc lăng tẩm hoàng gia nổi bật của triều đại nhà Nguyễn. Lăng tọa lạc trên đồi Châu Chữ, gần thành phố Huế, là nơi an nghỉ của vua Khải Định – vị vua thứ 12 của nhà Nguyễn, người trị vì từ năm 1916 đến 1925.
Được xây dựng từ năm 1920 và hoàn thành vào năm 1931, lăng Khải Định không chỉ nổi bật với vẻ đẹp kiến trúc độc đáo mà còn mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa. Công trình này thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa phong cách kiến trúc phương Đông và phương Tây, tạo nên một không gian vương giả, uy nghiêm.

Một trong những tác phẩm nghệ thuật ấn tượng nhất trong Lăng Khải Định là bức tranh "Cửu Long Ẩn Vân" nằm trên trần cung Thiên Định. Điều khiến nhiều người kinh ngạc là bức tranh này được vẽ bằng cả tay, chân và miệng. Nghệ nhân Phan Văn Tánh đã phải nằm ngửa, dùng hai tay và hai chân để kẹp bốn cây cọ, đồng thời ngậm thêm một cây cọ trong miệng để hoàn thành bức tranh độc đáo này.

Dù đã hơn 100 năm trôi qua nhưng bức tranh "Cửu long ẩn vân" trong lăng Khải Định không bao giờ bị bám mạng nhện, một hiện tượng kỳ lạ mà nhiều chuyên gia không thể lý giải. Nhiều người cho rằng, bức tranh được vẽ bằng một chất liệu đặc biệt và phương pháp bí truyền, khiến cho bề mặt của nó luôn sạch sẽ, điều này càng làm tăng thêm sự huyền bí và giá trị của tác phẩm.

Lăng Khải Định được xây dựng từ các vật liệu quý hiếm được nhập khẩu từ Pháp, Trung Quốc và Nhật Bản. Những vật liệu này bao gồm đá, gạch men, sứ, và kim loại quý, không chỉ làm tăng giá trị thẩm mỹ mà còn làm nổi bật sự xa hoa và vương giả của công trình. Việc lựa chọn những vật liệu nhập khẩu này cho thấy tầm quan trọng của lăng Khải Định trong lịch sử và sự ảnh hưởng của văn hóa phương Tây, phương Đông trong kiến trúc Việt Nam thời bấy giờ.

Lăng Khải Định được khởi công xây dựng từ năm 1920 và hoàn thành vào năm 1931, trải qua hai triều đại của vua Khải Định và vua Bảo Đại. Việc xây dựng kéo dài 11 năm với sự tham gia của hàng nghìn thợ thủ công, kỹ sư và nghệ nhân từ khắp nơi, phản ánh sự phức tạp và quy mô của công trình.

Theo các nhà nghiên cứu về văn hóa, kiến trúc, Ứng Lăng có sự xâm nhập của nhiều trường phái kiến trúc khác nhau như: Ấn Độ giáo, Phật giáo, Roman, Gothique... Điều đó thể hiện rõ trên những trụ cổng hình tháp ảnh hưởng từ kiến trúc Ấn Độ, trụ biểu dạng stoupa của Phật giáo, những hàng cột và vòm cửa theo lối Roman biến thể.
Vua Khải Định có ý tưởng mong muốn ôm đồm, nhào lộn tất cả thứ mới lạ của Đông Tây, kim cổ thành “ngôi nhà vĩnh cửu” theo sở thích riêng của mình thì những người thợ tài danh xứ Huế nói riêng và cả nước nói chung bằng tài năng, trí tuệ và sự tinh tế đã khéo léo biến ý tưởng có phần điên rồ ấy thành một tuyệt tác nghệ thuật để lại cho muôn đời sau.

Tượng vua Khải Định trong lăng được đúc bằng đồng và được thực hiện tại Pháp, với kích thước bằng với thật. Tượng được đặt ở vị trí trung tâm của lăng và thể hiện uy nghiêm, trang trọng của nhà vua. Đây là một trong những tác phẩm nghệ thuật nổi bật và có giá trị cao trong lăng Khải Định.

Lăng Khải Định có diện tích nhỏ hơn nhiều so với các lăng vua trước, chỉ 117m x 48,5m, nhưng lại được xây dựng rất công phu và tốn kém. Một trong những điểm nổi bật là chiếc bửu tán che pho tượng đồng vua Khải Định, được làm từ bê tông cốt thép nặng gần 1 tấn. Tuy nhiên, nhờ nghệ thuật khảm sành sứ tuyệt vời, chiếc bửu tán trông mềm mại, thanh thoát như được làm từ nhung lụa.

Quan tài của vua Khải Định có trọng lượng lên đến 6 tấn, được làm từ gỗ quý và kim loại. Việc khiêng quan tài này là một thử thách lớn, khi 160 người phải mất đến 2 ngày để vận chuyển từ cung đình Huế tới lăng Khải Định.

Hy vọng qua 8 điều thú vị ít người biết về Lăng Khải Định ở Huế, bạn sẽ có thêm góc nhìn mới và sâu sắc hơn về công trình này. Nếu có dịp đến Huế, đừng quên ghé thăm và tự mình trải nghiệm những giá trị độc đáo mà Lăng Khải Định mang lại.