Thưởng thức món cá kèo nướng ống sậy Vĩnh Long - Đặc sản “gây nghiện” cho thực khách

Cá kèo nướng ống sậy – Hương vị chân quê níu bước người xa xứ

Miền Tây sông nước từ lâu đã nổi tiếng với sự phong phú trong ẩm thực, nơi những nguyên liệu dân dã bỗng hóa thành đặc sản trứ danh. Trong số đó, món cá kèo nướng ống sậy là một trong những hương vị khiến du khách phương xa vừa thưởng thức đã vương vấn mãi không quên.

Cá kèo – hay còn gọi là cá bống kèo – là loài cá sống chủ yếu ở vùng nước lợ, thường được tìm thấy nhiều ở những khu vực ven biển như Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh hay tận cùng cực Nam Cà Mau. Loài cá này có thân hình nhỏ nhắn, dáng dài thon, chỉ cỡ một gang tay nhưng lại mang vị ngọt béo đặc trưng, ít xương và thịt rất săn chắc. Do sống tự nhiên, bơi len lỏi trong bùn sình, cá kèo đồng có lớp da trơn bóng nên khi bắt phải thật khéo léo, người dân thường dùng tay không để bắt từng con – một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, nhưng lại đầy thú vị.

Vào khoảng tháng 4 đến tháng 9 hằng năm là mùa cá kèo sinh sôi mạnh mẽ, cũng là thời điểm lý tưởng để chế biến những món ăn ngon từ loại cá này. Cá kèo được người dân miền Tây “hô biến” thành đủ món hấp dẫn: từ canh chua thanh mát, cá kho giác đậm vị, chiên giòn rụm hay kho lạt ăn cùng cơm nóng. Tuy nhiên, nổi bật nhất, có lẽ chính là món cá kèo nướng ống sậy – một tuyệt phẩm ẩm thực vừa mộc mạc vừa độc đáo, mang đậm dấu ấn miền Tây.

Cách làm nên món cá kèo nướng ống sậy

Món ăn nghe qua tưởng chừng đơn giản, nhưng để làm nên được một ống cá kèo thơm lừng, ngọt nước thì lại là cả một quá trình tỉ mỉ và công phu. Nguyên liệu để làm nên món ăn đặc biệt này không thể thiếu hai thứ: cá kèo đồng và những cây sậy tươi mọc ven các con rạch, bãi đất trống hoặc ruộng đồng. 

Cây sậy cao quá đầu người, thân chia thành nhiều lóng nhỏ, bên trong rỗng, giữ ẩm tốt – chính là “dụng cụ” nướng cá tuyệt vời mà người dân miền Tây sáng tạo nên. Để chọn sậy, người ta sẽ đo chiều dài thân cây cho vừa khớp với kích thước cá, sau đó cưa nhẹ nhàng quanh thân và bẻ ngang để tránh làm vỡ ống. Sau khi có được ống sậy ưng ý, người ta sẽ lau sạch rồi chuẩn bị cho bước tiếp theo.

Cá kèo được chọn phải là cá còn tươi sống, sau khi rửa sạch sẽ được ướp với chút muối, tiêu, nước mắm và vài lát ớt. Để khoảng 30 phút cho thấm vị, sau đó người ta sẽ chẻ nhẹ một đường dọc theo thân ống sậy, khéo léo nhét từng con cá kèo vào bên trong. Khi đã sẵn sàng, ống sậy sẽ được đặt lên bếp than hồng và xoay đều tay để cá bên trong chín đều. Trong quá trình nướng, vỏ ống dần chuyển từ màu xanh tươi sang vàng óng, thoang thoảng mùi sậy cháy hòa quyện cùng hương thơm của cá, tạo nên một mùi hương đặc trưng khó lẫn.

Điều làm nên sức hút đặc biệt của cá kèo nướng ống sậy chính là cách giữ được độ ẩm tự nhiên của cá, giúp thịt cá không bị khô hay cháy khét. Mỗi khi ống sậy vừa chín tới, chỉ cần nhẹ nhàng tách hai đầu, lớp khói nghi ngút tỏa ra quyện cùng hương cá béo thơm khiến ai cũng phải nuốt nước bọt. Thịt cá bên trong trắng nõn, săn chắc, ngọt thanh và đậm đà đến lạ thường.

Cá kèo nướng ống sậy ngon nhất là khi vừa nướng xong, ăn kèm với bánh tráng, rau sống, bún tươi và chấm cùng nước mắm me chua ngọt hoặc muối tiêu chanh. Mỗi cuốn cá tròn trịa, thơm mềm như gói trọn hồn quê trong từng miếng ăn, vừa bùi vừa ngậy, ăn hoài không ngán. Đơn giản hơn, chỉ cần một chén cơm trắng, một dĩa cá kèo nóng hổi và chén nước chấm đậm vị cũng đủ làm nên một bữa cơm ấm lòng trong những ngày mưa dầm, gió lộng.

Ngày nay, món ăn này đã xuất hiện phổ biến trong thực đơn của nhiều nhà hàng đặc sản miền Tây, nhưng để cảm nhận trọn vẹn cái hồn của món cá kèo nướng ống sậy, vẫn phải một lần thưởng thức nó ngay tại vườn nhà – nơi bếp lửa rực hồng, nơi tiếng cười giòn tan vang lên giữa không gian đồng quê yên bình. Ở đó, mỗi món ăn không chỉ là vị giác mà còn là hoài niệm, là tình cảm mộc mạc của con người miền sông nước gửi gắm qua từng món ăn dân dã mà đầy tinh tế.