Thưởng thức bún đũa Nam Định - Món ăn “vạn người mê”

Nam Định là vùng đất không chỉ giàu truyền thống văn hóa mà còn sở hữu nền ẩm thực đặc sắc khó nơi nào sánh kịp. Bên cạnh những cái tên quen thuộc như bánh xíu páo, xôi xíu hay phở bò trứ danh, bún đũa – còn gọi là bún sung – cũng là một món ngon "gây thương nhớ".

Bún đũa Nam Định – Tinh hoa ẩm thực bình dị của Thành Nam

Mang đậm hồn quê và bản sắc địa phương, bún đũa Nam Định là món ăn dân dã nhưng đầy cuốn hút, gắn liền với đời sống người dân Thành Nam suốt bao thế hệ. Tên gọi “bún đũa” bắt nguồn từ hình dáng đặc trưng của sợi bún – trắng ngần, to cỡ đầu đũa, gợi nhớ đến sợi bánh canh miền Nam. Tuy sợi bún mềm, nhưng vẫn giữ được độ dai vừa phải, không bị nhũn ngay cả khi để suốt ngày – một điểm khiến nhiều thực khách ấn tượng.

Điều làm nên sự khác biệt của bún đũa không chỉ ở nguyên liệu mà còn nằm ở bí quyết nêm nếm gia truyền, tạo nên hương vị riêng biệt mà chỉ có thể cảm nhận trọn vẹn khi thưởng thức tại Nam Định. Tô bún đũa trọn vị phải có nước dùng đậm đà, với vị chua nhẹ hòa quyện cùng vị ngọt tự nhiên của gạch cua đỏ au. Đậu phụ vàng ruộm, hành phi thơm lừng và màu sắc bắt mắt khiến bất kỳ ai lướt qua cũng khó lòng cưỡng lại.

Dù không cầu kỳ, bún đũa lại có sức hút đặc biệt với mọi đối tượng – từ học sinh, sinh viên đến công nhân, viên chức, người lớn tuổi – tất cả đều yêu thích hương vị giản dị nhưng đậm đà ấy. Ban đầu chỉ là món ăn vỉa hè, qua thời gian bún đũa đã vươn lên thành một biểu tượng ẩm thực đặc trưng của Thành Nam.

Tháng 3/2022, cùng với phở bò, bún đũa Nam Định được vinh danh trong danh sách “100 món ăn đặc sản Việt Nam 2020 – 2021”. Đây không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng cho một món ăn dân dã, mà còn góp phần quảng bá văn hóa ẩm thực đặc sắc của Nam Định đến với du khách gần xa. Mỗi tô bún đũa là một lát cắt tinh tế của đời sống, là nét văn hóa không thể thiếu trong hành trình khám phá mảnh đất giàu truyền thống này.

Nguyên liệu làm nên hương vị đặc trưng của bún đũa Nam Định

Bún đũa – món ăn dân dã nhưng đậm đà bản sắc Thành Nam – được chế biến từ những nguyên liệu quen thuộc, dễ tìm, thậm chí bạn hoàn toàn có thể thử nấu tại nhà. Tuy không cầu kỳ, nhưng chính sự kết hợp tinh tế giữa các nguyên liệu lại tạo nên hương vị đặc trưng khó quên.

Sợi bún đũa là linh hồn của món ăn, được làm theo phương pháp truyền thống tại làng nghề Phong Lộc Tây (phường Cửa Nam, TP. Nam Định). Sợi bún có màu trắng tự nhiên, to cỡ đầu đũa, mềm nhưng vẫn giữ độ dai và có thể để lâu mà không bị nhão. Loại bún này nổi tiếng đến mức người dân các vùng lân cận như Vụ Bản, Trực Ninh cũng phải tìm đến tận nơi để mua bằng được. Trong trường hợp không có bún tươi, bạn có thể thay thế bằng bún khô.

Thành phần chính gồm: Tôm khô, thịt lợn xay, cua đồng giã nhuyễn, cà chua, trứng gà, đậu phụ, hành tây và nước dùng hầm từ xương gà, tất cả cùng hòa quyện tạo nên phần nước dùng đậm vị, thơm ngon.

Gia vị cũng đóng vai trò quan trọng, bao gồm: Nước mắm, mắm tôm, đường, tiêu, hành lá… giúp cân bằng hương vị chua – ngọt – mặn một cách hài hòa.

Rau ăn kèm được lựa chọn tùy theo mùa, nhằm đảm bảo độ tươi ngon và hài hòa với món bún. Thường dùng các loại như: rau muống chẻ, rau cải, rau cần, rau rút (nếu ăn được), kinh giới, tía tô và giá đỗ để tăng thêm độ thanh mát.

Chính sự mộc mạc trong cách chọn nguyên liệu nhưng kỹ lưỡng trong từng bước chế biến đã làm nên một món bún đậm chất quê nhưng luôn có sức hút đặc biệt đối với mọi thực khách.

Cách chế biến bún đũa Nam Định – Món ăn dân dã khiến thực khách “say lòng”

Bún đũa Nam Định tuy giản dị nhưng cách chế biến lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo để tạo nên hương vị đặc trưng, đậm đà khó quên.

Trước tiên, gạch cua sau khi được tách sẽ được phi thơm cùng hành tím và cà chua để dậy mùi hấp dẫn. Tôm khô được ngâm nước cho mềm rồi xay nhuyễn, nước ngâm tôm không bỏ đi mà dùng để nấu nước dùng, giúp tăng vị ngọt tự nhiên. Phần tôm xay được trộn cùng thịt lợn xay, cua đồng, trứng gà, nêm mắm tôm, nước mắm, tiêu, hạt nêm – tạo nên hỗn hợp riêu đậm vị.

Nồi nước dùng được nấu từ nước hầm xương gà, nước ngâm tôm, hành tây và chút đường phèn cho ngọt thanh. Khi nước sôi, múc từng thìa hỗn hợp riêu thả vào, đợi đến khi thịt cua nổi lên là đạt. Cho thêm đậu phụ rán vàng vào nồi, đun liu riu thêm vài phút, sau đó cho phần gạch cua xào cà chua vào sau cùng để giữ trọn hương vị.

Khi ăn, bún đũa được trụng nóng, bày ra tô cùng chút gạch cua, cà chua, chả lát tùy ý, chan nước dùng nóng hổi lên trên. Rau sống đi kèm thường được trụng sơ rồi ngâm nước đá để giữ độ giòn. Điểm nhấn không thể thiếu là sung muối – món ăn kèm tạo vị chua nhẹ, thanh mát. Thực khách thích cay có thể thêm chút ớt chưng để tăng độ nồng nàn.

Chỉ cần húp một miếng nước dùng, bạn sẽ cảm nhận rõ sự hòa quyện hoàn hảo giữa ngọt, chua, béo và mặn – tinh tế mà không hề ngấy. Ngoài bún nước, bạn cũng có thể thưởng thức bún đũa trộn, đậm đà không kém với phần nước sốt thấm đều từng sợi bún.

Giá cho một tô bún đũa chỉ từ 15.000 – 20.000 đồng, nhưng giá trị ẩm thực mà nó mang lại thì vượt xa con số ấy – một món ngon dân dã, bình dị nhưng đầy tự hào của vùng đất Thành Nam.