Khám phá sắc màu lễ hội Bến Tre – Di sản văn hóa xứ dừa

Các lễ hội ở Bến Tre không chỉ là dịp sinh hoạt cộng đồng mà còn phản ánh đậm nét bản sắc văn hóa, tín ngưỡng lâu đời của người dân xứ dừa. Mỗi lễ hội đều mang trong mình hơi thở truyền thống, gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần và phong tục bản địa từ bao thế hệ.

Đối với người dân xứ dừa Bến Tre, lễ hội không đơn thuần là sự kiện vui chơi, mà là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa – tinh thần. Mỗi lễ hội đều thể hiện lòng tri ân sâu sắc đối với các bậc Tiền hiền, Hậu hiền, đồng thời là dịp gắn kết cộng đồng, giữ gìn và truyền lại những giá trị truyền thống. 

Lễ hội truyền thống cách mạng

Lễ hội truyền thống cách mạng là sự kiện tiêu biểu tại Bến Tre, tổ chức vào ngày 17/01 hằng năm tại Khu di tích Đồng Khởi (xã Định Thủy, Mỏ Cày Nam), nhằm tưởng nhớ phong trào Đồng Khởi năm 1960 và tôn vinh vai trò của “Đội quân tóc dài” – biểu tượng của lòng quả cảm và tinh thần đấu tranh kiên cường.

Ngày nay, lễ hội được tổ chức hoành tráng với sân khấu lớn, các tiết mục tái hiện khí thế hào hùng năm xưa. Từ khi khu di tích được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt, lễ hội càng thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là giới trẻ đến tìm hiểu lịch sử và cảm nhận tinh thần cách mạng bất diệt của quê hương xứ dừa.

Lễ hội Trái cây ngon, an toàn Bến Tre (Ảnh: Internet)
Lễ hội Trái cây ngon, an toàn Bến Tre (Ảnh: Internet)

Lễ hội Trái cây ngon, an toàn Bến Tre

Diễn ra vào ngày 5 tháng 5 âm lịch (Tết Đoan Ngọ) hằng năm tại huyện Chợ Lách, lễ hội trái cây ngon, an toàn là một trong những hoạt động đặc sắc của Bến Tre nhằm tôn vinh nông sản và người làm vườn miệt vườn Nam Bộ. Đây là dịp để giới thiệu đa dạng các loại trái cây đặc sản, cây giống, hoa kiểng nổi tiếng của vùng sông nước, đồng thời vinh danh những nghệ nhân, nông dân tiêu biểu có đóng góp cho nền nông nghiệp địa phương.

Không chỉ mang tính văn hóa – lễ hội, sự kiện còn là diễn đàn giao lưu, kết nối giữa nhà vườn, chuyên gia, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Qua đó, các bên cùng chia sẻ kinh nghiệm sản xuất nông sản sạch, an toàn, hướng đến thị trường tiêu thụ hiện đại và bền vững. Lễ hội cũng góp phần kêu gọi đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, mở rộng liên kết vùng và thúc đẩy du lịch sinh thái gắn với sản phẩm đặc trưng của xứ dừa Bến Tre.

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải là lễ hội lớn của ngư dân Bến Tre, bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Cá Ông – vị thần biển linh thiêng bảo vệ ngư dân. Sự kiện thể hiện lòng biết ơn và cầu mong mùa biển thuận lợi, được tổ chức hằng năm vào 15–16/6 âm lịch tại xã Bình Thắng, huyện Bình Đại.

Lễ hội gồm các nghi thức truyền thống như Túc Yết, Nghinh Ông, Chánh Tế và xây chầu đại bội, sau đó là phần hội sôi nổi với các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, múa lân... Được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đây là niềm tự hào văn hóa lớn của cư dân ven biển xứ dừa.

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải (Ảnh: Internet)
Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải (Ảnh: Internet)

Lễ hội truyền thống văn hóa Nguyễn Đình Chiểu

Lễ hội truyền thống văn hóa là một trong những hoạt động tiêu biểu tại Bến Tre nhằm tưởng niệm cụ Nguyễn Đình Chiểu – nhà thơ yêu nước, danh nhân văn hóa và người thầy mẫu mực của dân tộc. Sự kiện được tổ chức thường niên vào ngày 1/7 tại Khu di tích mộ và lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu ở xã An Đức, huyện Ba Tri – quê hương cụ đồ Chiểu.

Lễ hội được chia thành hai phần trang trọng và sôi động. Phần lễ gồm nghi thức dâng hương, tưởng niệm, viếng mộ cụ Nguyễn Đình Chiểu, thể hiện lòng thành kính của người dân và du khách. Phần hội diễn ra sôi nổi với nhiều hoạt động đặc sắc như hội thi nấu ăn, đờn ca tài tử, bốc thuốc Nam, trình diễn võ cổ truyền, cải lương và trống hội

Festival Dừa Bến Tre

Lễ hội Dừa Bến Tre là sự kiện văn hóa cấp tỉnh và quốc gia nhằm tôn vinh giá trị cây dừa, sản phẩm từ dừa và những người gắn bó với nghề. Lễ hội có nhiều hoạt động đặc sắc như Vui hội Làng Dừa, triển lãm sản phẩm, hội chợ, hội thảo, trình diễn áo bà ba, ẩm thực dân gian và tour trải nghiệm miệt vườn.

Đến nay, lễ hội đã tổ chức 9 lần cấp tỉnh, 5 lần cấp quốc gia, trở thành điểm nhấn văn hóa – du lịch nổi bật, thu hút hàng ngàn lượt khách trong và ngoài nước.

Lễ hội Kỳ Yên (Ảnh: Internet)
Lễ hội Kỳ Yên (Ảnh: Internet)

Lễ hội Kỳ Yên 

Lễ hội Kỳ Yên là một trong những lễ hội lâu đời, gắn bó sâu sắc với tín ngưỡng thờ thần của người dân Bến Tre. Xuất hiện từ thời khai hoang mở cõi, lễ hội thể hiện lòng biết ơn Thành Hoàng, các bậc Tiền hiền – Hậu hiền có công khai phá vùng đất, đồng thời cầu cho quốc thái dân an, mùa màng thuận lợi, mưa thuận gió hòa.

Hiện nay, lễ hội được tổ chức tại hơn 100 ngôi đình trên khắp các huyện trong tỉnh Bến Tre. Mỗi năm có hai kỳ lễ chính: Thượng điền vào khoảng tháng 11–12 âm lịch và Hạ điền vào tháng 3–5 âm lịch. Mỗi kỳ kéo dài ba ngày, với các nghi thức trang trọng như Túc Yết, Tiền Vãng, Chánh Tế và các tiết mục nghệ thuật dân gian như xây chầu, đại bội, thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự.