Địa chỉ: Khu di tích Đền Trần, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định
Khu di tích Đền Trần, một trong những địa điểm linh thiêng và giàu giá trị lịch sử của Việt Nam, được xây dựng vào năm 1695 trên nền Thái Miếu cũ – nơi thờ tự tổ tiên hoàng gia nhà Trần. Tuy nhiên, trong cuộc xâm lược của quân Minh, Thái Miếu đã bị tàn phá nghiêm trọng, để lại những dấu tích đau thương của thời kỳ lịch sử đầy biến động.

Với hệ thống đền đài gồm ba khu chính: Đền Thiên Trường, Đền Cố Trạch và Đền Trùng Hoa, khu di tích Đền Trần là điểm dừng chân không thể bỏ qua cho những ai yêu mến lịch sử và văn hóa Việt Nam. Kiến trúc của đền là sự kết hợp hài hòa giữa phong cách cung đình uy nghiêm và nét dân dã của làng quê Việt.
Theo sử sách, Đền Trần Nam Định được xây dựng trên nền Thái Miếu cũ, vốn là Phủ Thiên Trường – được mệnh danh là "kinh đô thứ hai" của Đại Việt dưới triều Trần, chỉ đứng sau Thăng Long. Đây không chỉ là trung tâm hành chính quan trọng mà còn là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc.
Vào năm 1258, khi quân Nguyên Mông tiến vào xâm lược nước ta, triều đình nhà Trần thực hiện kế sách "vườn không nhà trống", rút khỏi Thăng Long để lui về Phủ Thiên Trường. Tại đây, vua Trần Thái Tông đã củng cố lực lượng, tổ chức tiệc chiêu đãi và phong tước cho các tướng sĩ có công diệt giặc vào ngày 14 tháng Giêng Âm lịch.

Đặc biệt, nghi thức khai ấn cũng được tổ chức lần đầu tại Phủ Thiên Trường. Nghi lễ này không chỉ mang ý nghĩa đánh dấu sự khởi đầu cho một năm làm việc mới, mà còn là dịp để cúng tế tổ tiên, cầu bình an và thịnh vượng cho quốc gia. Đây là sự kiện mang đậm nét văn hóa truyền thống và tinh thần thượng võ của nhà Trần.
Trải qua hàng thế kỷ, nghi thức khai ấn này vẫn được gìn giữ và tái hiện hàng năm tại Đền Trần Nam Định vào đêm 14 tháng Giêng Âm lịch. Với các nghi lễ trang nghiêm và đầy ý nghĩa, lễ hội Khai Ấn không chỉ là dịp để tưởng nhớ các bậc tiền nhân mà còn thu hút hàng vạn khách thập phương từ khắp nơi đổ về, thể hiện lòng thành kính và mong cầu một năm mới bình an, may mắn.
Đền Trần Nam Định không chỉ là một di tích lịch sử mang đậm dấu ấn của triều đại Đông A mà còn là nơi lưu giữ tinh thần bất khuất và những giá trị văn hóa sâu sắc của dân tộc Việt Nam.
Đền Trần Nam Định mở cửa đón khách từ 6h30 đến 18h00 tất cả các ngày trong tuần. Tuy nhiên, vào những dịp lễ hội lớn tại đền, thời gian mở cửa sẽ được điều chỉnh linh hoạt, thường là sớm hơn để đảm bảo việc đón tiếp du khách thập phương một cách chu đáo và thuận tiện nhất.
Đặc biệt, khi tham quan Đền Trần, bạn sẽ được vào cổng hoàn toàn miễn phí, không cần mua vé. Nếu bạn sử dụng phương tiện cá nhân, chỉ cần trả một khoản phí gửi xe rất phải chăng, dao động từ 10.000đ – 20.000đ.

Đền Trần Nam Định nằm cách Hà Nội khoảng 90km, là địa điểm tâm linh thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh. Dưới đây là một số phương tiện phổ biến để bạn dễ dàng lựa chọn khi lên kế hoạch tham quan:
Đền Thiên Trường, hay Đền Thượng, nằm ở trung tâm khu di tích Đền Trần. Đây là nơi thờ tự gia tộc và là chốn sinh hoạt, làm việc của các Thái thượng hoàng nhà Trần. Ngôi đền mang nét kiến trúc cổ kính với nền gạch, gỗ lim và mái ngói đỏ, gồm 9 tòa và 31 gian, mỗi gian mang ý nghĩa riêng:

Đền Cố Trạch, thường gọi là Đền Hạ, tọa lạc ở phía Đông khu di tích Đền Trần Nam Định. Tên gọi "Cố Trạch" bắt nguồn từ một sự kiện dưới thời vua Tự Đức (1868), khi người dân tìm thấy một mảnh bia cổ khắc dòng chữ “Hưng Đạo thân vương cố trạch” tại khu vực này.
Năm 1895, sau khi đền được hoàn thành, tên gọi Cố Trạch Từ chính thức được đặt để vinh danh nơi từng là khu nhà cũ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, vị tướng tài ba trong lịch sử Việt Nam. Đền Cố Trạch ngày nay không chỉ là điểm tham quan tâm linh mà còn là nơi lưu giữ giá trị lịch sử sâu sắc về triều đại nhà Trần.

Đền Trùng Hoa, được xây dựng vào năm 2000, tọa lạc trên nền cung Trùng Hoa cũ, nằm ở phía Tây khu di tích Đền Trần Nam Định. Công trình này tái hiện vẻ uy nghiêm và trang trọng của triều đại nhà Trần, trở thành một điểm nhấn lịch sử và tâm linh nổi bật trong khu vực.
Bên trong đền, tòa trung đường và chính tẩm trang trọng đặt 14 pho tượng đồng, đại diện cho 14 vị hoàng đế triều Trần – những bậc quân vương đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc. Tại tòa thiêu hương, ngai vàng cùng các bài vị thờ các quan tướng văn võ được đặt trang nghiêm, như lời tri ân gửi đến những người đã góp công bảo vệ và xây dựng đất nước dưới thời nhà Trần.

Mỗi năm, đền Trần Nam Định tổ chức hai lễ hội lớn để tưởng nhớ công lao các vị vua nhà Trần: Lễ khai Ấn vào tháng Giêng và Hội đền Trần vào tháng Tám.

Khi đến tham quan đền Trần Nam Định, bạn cần lưu ý những điều sau để tôn trọng không gian linh thiêng và đảm bảo chuyến thăm suôn sẻ: