Tại Hội nghị quốc tế về du lịch nông thôn lần thứ nhất do Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) tổ chức tại Quảng Nam sáng 10/12, các chuyên gia và đại diện ngành du lịch đã nhận định rằng, du lịch sẽ là chìa khóa để khơi dậy tiềm năng, biến các làng quê thành "mỏ vàng" của ngành du lịch.

Phát biểu tại Hội nghị Quốc tế về Du lịch Nông thôn, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong cho biết, với hơn 70% dân số sống ở nông thôn, Việt Nam đã quan tâm phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn trong những năm gần đây.
Việc đẩy mạnh loại hình du lịch này góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch, thu hút du khách và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các vùng nông thôn.
Du lịch nông thôn không chỉ mang lại lợi ích cho du khách mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của khu vực nông thôn thông qua việc tạo sinh kế mới, thúc đẩy tiêu thụ nông sản, qua đó nâng cao thu nhập cho người dân ở nông thôn.

"Thực tế cho thấy, du lịch đang góp phần "thay da đổi thịt" cho nhiều vùng nông thôn Việt Nam. Những làng quê vốn kém phát triển đã và đang trở thành "vùng quê đáng sống" nhờ lợi thế từ du lịch. Du lịch nông thôn không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa, thiên nhiên của vùng quê", ông Phong nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, phát triển du lịch nông thôn còn góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, thu hẹp khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
Ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, nhấn mạnh tỉnh đã định hướng phát triển du lịch xanh, du lịch bền vững từ lâu. Đây là lợi thế của Quảng Nam với nguồn tài nguyên du lịch phong phú và hai Di sản văn hóa thế giới là Hội An và Mỹ Sơn.

Quảng Nam sở hữu tiềm năng du lịch nông nghiệp, nông thôn phong phú với 126 điểm tài nguyên đã được thống kê. Trong đó, nhiều điểm đến đang hoạt động rất hiệu quả, thu hút đông đảo du khách, tiêu biểu như: làng gốm Thanh Hà, làng rau Trà Quế, rừng dừa Bảy Mẫu.
Du lịch nông nghiệp, nông thôn đang ngày càng thu hút du khách khi đến với Quảng Nam. Theo thống kê, hiện nay có hơn 30% du khách lựa chọn trải nghiệm các sản phẩm du lịch gắn với nông nghiệp và làng quê khi đến vùng đất này.
Tại hội nghị quốc tế về du lịch nông thôn vừa qua, đại diện ngành du lịch các quốc gia, trưởng làng của những làng du lịch tốt nhất thế giới và các chuyên gia đã cùng nhau phân tích vai trò to lớn của du lịch trong việc thay đổi bộ mặt vùng nông thôn.

Gây ngạc nhiên cho khán giả là những chia sẻ chân thực từ chính người dân của làng Tân Hóa (Quảng Bình, Việt Nam), làng Penglipuran (Indonesia) và làng Azheke (Trung Quốc) về cuộc sống và văn hóa độc đáo tại chính quê hương họ.
Ông I Wayan Budiarta, trưởng làng Penglipuran (ngôi làng du lịch tốt nhất thế giới của Indonesia năm 2023) cho biết Indonesia có tới 18.000 ngôi làng trải dài trên khắp các hòn đảo.
Phát triển du lịch cộng đồng, thu hút du khách và tạo thu nhập cho người dân địa phương luôn là một bài toán khó, đòi hỏi nhiều nỗ lực và giải pháp đồng bộ. Làm sao để du lịch thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng, giúp người dân cải thiện cuộc sống mà vẫn bảo tồn được bản sắc văn hóa và môi trường?

Theo ông I Wayan Budiarta, bí quyết gìn giữ bản sắc văn hóa của Penglipuran chính là sự hợp tác chặt chẽ trong cộng đồng.
Ngay từ khi còn nhỏ, trẻ em đã được giáo dục về truyền thống tại trường học. Đến tuổi trưởng thành, công dân làng sẽ tham gia vào các tổ chức cộng đồng. Sau khi kết hôn, họ lại gia nhập các nhóm phù hợp với khả năng riêng như nhóm thêu thùa, nhóm đan lát...
Đặc biệt, mọi quyết định quan trọng của làng đều được thảo luận và đưa ra dựa trên ý kiến chung của cộng đồng. Trưởng làng chỉ là người đại diện để công nhận những quyết định này.
Nhờ sự đồng thuận và chung tay góp sức của cả cộng đồng, Penglipuran đã "thay da đổi thịt", từ một ngôi làng nghèo khó trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút đến 2.000 lượt khách mỗi ngày. Người dân trong làng có thu nhập cao nhất vùng Bali nhờ phát triển du lịch bền vững.

Câu chuyện về sự "lột xác" của làng du lịch Tân Hóa (Quảng Bình) đã gây ấn tượng mạnh với các đại biểu quốc tế. Trước đây, Tân Hóa là "rốn lũ" của Quảng Bình, người dân luôn phải sống trong cảnh chạy lũ hàng năm.
Thế nhưng, nhờ cách làm du lịch sáng tạo, biến khó khăn thành lợi thế, Tân Hóa đã vươn lên trở thành một trong những làng du lịch tốt nhất thế giới. Người dân đã biết tận dụng những gì sẵn có của địa phương, xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách.
Kết quả là mỗi năm, Tân Hóa tạo ra doanh thu 10 tỷ đồng từ du lịch, một con số ấn tượng mà trước đây người dân không thể nghĩ tới. Câu chuyện thành công của Tân Hóa là bài học kinh nghiệm quý báu cho nhiều địa phương trong việc phát triển du lịch bền vững.
Cam kết thúc đẩy du lịch nông thôn
Phó Tổng thư ký Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), bà Zoritsa Urosevic, khẳng định cộng đồng các quốc gia thành viên UNWTO cam kết ưu tiên phát triển du lịch nông thôn. UNWTO coi đây là nền tảng cho phát triển bền vững toàn cầu.
"Chương trình du lịch phát triển nông thôn và sáng kiến làng du lịch tốt nhất thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy du lịch bền vững, trao quyền cho cộng đồng và mang lại lợi ích kinh tế - xã hội. Các chương trình này tập trung vào: phát triển du lịch nông thôn, nâng cao đời sống cộng đồng, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa và thúc đẩy công bằng xã hội" bà Zoritsa nói