Vườn quốc gia lớn nhất Việt Nam trở thành di sản liên biên giới, nâng tầm giá trị độc nhất toàn cầu

Theo VnExpress dẫn thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) diễn ra ở Paris, Pháp vào ngày 13/7, quyết định quan trọng này đã được thông qua. Theo đó, Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng của tỉnh Quảng Bình (Việt Nam) đã được mở rộng, sáp nhập thêm Vườn quốc gia Hin Nam Nô thuộc tỉnh Khăm Muộn (Lào) để tạo thành một quần thể di sản thống nhất.

Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, với diện tích vùng lõi 123.326 ha và vùng đệm 220.055 ha, vốn đã được UNESCO công nhận vào các năm 2003 và 2015. Vườn quốc gia này có đường ranh giới tự nhiên tiếp giáp với Vườn quốc gia Hin Nam Nô của Lào. 

Hồ sơ đề cử mở rộng di sản này là kết quả của sự hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia, được đệ trình lên UNESCO vào tháng 2/2024. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế đã thẩm định và trình hồ sơ để xét duyệt dựa trên các tiêu chí nổi bật về địa chất, địa mạo, hệ sinh thái và đa dạng sinh học.

Khu vực di sản mở rộng này được xem là một trong những cảnh quan karst đá vôi cổ và nguyên vẹn nhất trên thế giới, tọa lạc tại vị trí giao thoa của Dãy Trường Sơn và vành đai Đá vôi Trung Đông Dương. Với lịch sử kiến tạo địa chất kéo dài 400 triệu năm, nơi đây sở hữu một hệ thống hang động kỳ vĩ dài hơn 220 km, nổi bật là hai hang động lớn nhất thế giới: Sơn Đoòng và Xe Bang Fai.

Về giá trị sinh thái, quần thể di sản là mái nhà chung của một hệ sinh thái đa dạng, bao gồm rừng karst khô, rừng ẩm và các hệ thống hang động ngầm. Tại Phong Nha - Kẻ Bàng, các nhà khoa học đã ghi nhận hơn 2.700 loài thực vật và 800 loài động vật có xương sống. Trong khi đó, khu vực Hin Nam Nô cũng sở hữu 1.500 loài thực vật và 536 loài động vật, trong đó có nhiều loài đặc hữu và đang bị đe dọa trên toàn cầu.

Công tác quản lý và bảo vệ di sản liên biên giới đã được hai nước Việt Nam và Lào thống nhất triển khai từ nhiều năm qua thông qua các hoạt động phối hợp chặt chẽ. Bộ trưởng Văn hóa Lào đã bày tỏ niềm tự hào trước sự kiện trọng đại này và khẳng định cam kết hợp tác bền chặt với Việt Nam để bảo tồn và phát huy giá trị của di sản chung.

PGS.TS. Lê Thị Thu Hiền, Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, nhấn mạnh thành công này là nhờ có sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và sự phối hợp hiệu quả với phía Lào. Bà cho biết hai bên sẽ tiếp tục các hoạt động nghiên cứu, hoàn thiện hành lang pháp lý, đánh giá khả năng đón tiếp khách du lịch và bảo vệ di sản trước các nguy cơ tiềm ẩn.

Cũng trong kỳ họp này, UNESCO đã vinh danh một di sản khác của Việt Nam khi chính thức ghi danh Quần thể di tích và danh lam thắng cảnh Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc vào Danh mục Di sản Thế giới. Sự công nhận này một lần nữa khẳng định những giá trị văn hóa và lịch sử độc đáo, nổi bật toàn cầu của khu vực này.