Tại sao đi tàu xe không nên đọc sách?

Nhìn chung, việc đọc sách trên tàu xe là không nên vì nó có thể gây ra các vấn đề về mắt và say xe. Mắt phải điều tiết liên tục để thích ứng với sự thay đổi khoảng cách và sự rung lắc, dẫn đến mỏi mắt và có thể gây ra các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị. 

Ngoài ra, sự xung đột giữa tín hiệu thị giác (mắt nhìn hình ảnh tĩnh) và tín hiệu từ các cơ quan khác (tai, hệ thần kinh) khi di chuyển trên tàu xe có thể gây ra cảm giác buồn nôn, chóng mặt, say xe.

Về vấn đề sức khỏe thị lực, cần hiểu rằng hành động đọc sách đòi hỏi một sự tập trung cao độ và một khoảng cách ổn định từ mắt đến trang sách. Khi một chiếc xe hay con tàu di chuyển, đặc biệt là trên những cung đường không bằng phẳng, sự rung lắc dù là nhỏ nhất cũng khiến khoảng cách này liên tục thay đổi. 

Để giữ cho hình ảnh con chữ luôn rõ nét, mi bên trong mắt phải co giãn không ngừng. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra hiện tượng mỏi mắt, nhức mắt, khô mắt và nhìn mờ. Về lâu dài, việc bắt ép đôi mắt làm việc trong điều kiện khắc nghiệt như vậy có thể góp phần làm tăng nặng các tật khúc xạ hoặc là yếu tố khởi phát cận thị, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên, khi hệ thống thị giác vẫn đang trong giai đoạn phát triển.

Bên cạnh sự rung lắc, môi trường ánh sáng trên các phương tiện công cộng cũng là một yếu tố bất lợi. Ánh sáng thường không đủ, không đồng đều, lúc mạnh lúc yếu khi xe đi qua những khu vực khác nhau (như qua đường hầm, dưới bóng cây). Mắt vừa phải gồng mình để đối phó với sự rung lắc, vừa phải thích ứng với sự thay đổi ánh sáng đột ngột, khiến gánh nặng càng thêm chồng chất.

Ngoài những tác động trực tiếp đến sức khỏe, việc đọc sách trên tàu xe còn làm giảm đi trải nghiệm của chính chuyến đi. Thay vì ngắm nhìn cảnh vật lướt qua cửa sổ, quan sát cuộc sống và con người ở những nơi bạn đi qua, bạn lại tự giới hạn mình trong vài centimet vuông của trang giấy. 

Những chuyến đi, dù ngắn hay dài, đều là một cơ hội để tâm trí được thư giãn, để đôi mắt được nghỉ ngơi bằng cách nhìn ra xa. Việc đọc sách đã vô tình tước đi cơ hội quý giá đó.

Vì những lý do trên, việc không nên có thói quen đọc sách khi đang di chuyển là một lựa chọn khôn ngoan để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Thay vào đó, có thể lựa chọn các hình thức giải trí phù hợp hơn như nghe sách nói, podcast hoặc âm nhạc. 

Những hoạt động này vừa giúp chúng ta tiếp thu kiến thức, thư giãn, lại không gây hại cho mắt và không tạo ra xung đột tín hiệu gây say xe.