Món ăn nổi tiếng bậc nhất của Huế được công nhận là di sản quốc gia

Nền ẩm thực Cố đô vừa đón nhận một tin vui khi tri thức dân gian gắn liền với món bún bò Huế đã chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo VnExpress, ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế cho biết, quyết định này đã được ký trong văn bản ngày 27/6. Ông đánh giá ở đây không chỉ là một công nhận được danh giá mà còn là động lực để lớn mạnh cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.

Địa phương hiện đã có kế hoạch hành động cụ thể để bảo vệ và lan tỏa giá trị của sản phẩm mới này, xem đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình hướng tới mục tiêu trở thành thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực ẩm thực.

Bún bò Huế từ lâu đã không chỉ là món ăn hấp dẫn trong và ngoài nước mà còn là một di sản sống, nơi kết nối tinh tri thức bản địa chỉ được giữ và trao truyền qua biết bao thế hệ. 

Bún bò Huế. (Ảnh: Internet)
Bún bò Huế. (Ảnh: Internet)

Món ăn này gắn liền với đời sống tín ngưỡng, sinh hoạt cộng đồng và các làng nghề truyền thống như làng bún Vân Cù, Ô Sa. Nó phản ánh một cách tinh tế phong cách sống, tâm hồn và văn hóa chiều sâu của người dân xứ Huế.

Một tô bún bò Huế đích thực là một bản giao hưởng của hương vị, với nước dùng thơm nồng mùi hương thơm thoang thoảng hương ruốc đặc biệt. Chút màu ớt cay nồng không chỉ kích thích vị giác mà còn tô điểm cho món ăn bổ sung phần rực rỡ bên cạnh sắc xanh của hành lá. Mỗi nghệ nhân, mỗi gia đình lại có một bí quyết gia truyền riêng, tạo ra không có hai tô bún nào hoàn toàn giống nhau, từ đó tạo ra nên phong phú và chiều sâu văn hóa hóa cho ẩm thực Cố đô.

Ở Huế, bún bò hiện diện khắp nơi. Đó có thể là những quán ăn danh tiếng đã thành thương hiệu như bún Mệ Kéo, Mụ Rơi, Bà Tuyết, Ông Vọng, nhưng cũng có thể là những gánh hàng rong Khiêm tốn. Ở đó, những người mẹ, người o, người dì vẫn dùng đôi tay khéo léo và tình yêu nghề để nắm giữ linh hồn của món ăn. Từ bữa sáng, bữa trưa đến bữa tối, bún bò đã trở thành một phần không thể thiếu, là “hồn cốt” trong đời sống ẩm thực của người dân nơi đây.

Trước khi được vinh danh trong nước, hương vị của bún bò Huế đã chính phục được thế giới. Năm 2014, đầu bếp huyền thoại Anthony Bourdain từng ca ngợi đây là "món ngon tuyệt vời nhất mà tôi từng nếm thử" trên kênh CNN. 

Hai năm sau, Tổ chức Kỷ lục châu Á cũng đưa món ăn này vào danh sách Top 100 món ăn đạt giá trị châu Á. Gần đây nhất, năm 2023, trang ẩm thực quốc tế Taste Atlas đã được xếp hạng Huế ở vị trí 28 trong 100 thành phố có các món ăn ngon nhất thế giới, trong đó nhấn mạnh bún bò là món phải thử khi đến đây.

Để đạt được danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nghề làm bún bò Huế đã đáp ứng những tiêu chí trí khe: thể hiện được bản sắc của cộng đồng và địa phương; Phản ánh sự đa dạng văn hóa và sức sáng tạo của con người được tiếp tục qua nhiều thế hệ; có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài; và quan trọng nhất là được chính cộng đồng thuận, tự nguyện cử cử và cam kết bảo vệ.