Cận cảnh bảo tàng 500 tỷ đồng ở Đà Nẵng sắp mở cửa sau 4 năm xây dựng

Theo VnExpress, tọa lạc bên bờ sông Hàn thơ mộng, Bảo tàng Đà Nẵng khoác lên mình diện mạo mới sau quá trình cải tạo từ một công trình lịch sử. Tòa nhà này, nguyên là trụ sở của UBND và HĐND thành phố, từng mang tên Tòa Thị chính (1954-1975) và Tòa Đốc lý (1900-1954), nằm tại địa chỉ 42-44 Bạch Đằng và 31 Trần Phú, thuộc quận Hải Châu.

Được xem là công trình hành chính công đầu tiên của Đà Nẵng, tòa nhà này khởi công xây dựng vào năm 1898 và chính thức hoàn thành năm 1900. Dưới sự chủ trì thiết kế của kiến trúc sư người Pháp Jean François Milou, nơi đây đã trở thành biểu tượng cho quyền lực của chính quyền thành phố qua nhiều thời kỳ lịch sử.

Năm 2019, chính quyền Đà Nẵng đã chi 500 tỷ đồng để "lột xác" tòa nhà cổ kính này, biến nơi đây thành không gian mới cho Bảo tàng Đà Nẵng, vốn trước đây nằm trong khu vực lõi của di tích quốc gia Thành Điện Hải. Sau bốn năm thi công, công trình đã sẵn sàng mở cửa đón chào du khách vào dịp 29/3, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng thành phố.

Trên khu đất rộng 8.600 m², Bảo tàng Đà Nẵng tại cơ sở mới gây ấn tượng với khối nhà bảo tàng hiện đại gồm một tầng hầm và ba tầng nổi, cùng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và cảnh quan cây xanh tươi mát. Cổng chính của bảo tàng, nơi chào đón du khách, được đặt tại số 31 Trần Phú.

Ông Huỳnh Văn Hùng, từng giữ chức Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP Đà Nẵng, chia sẻ rằng Bảo tàng Đà Nẵng là công trình được đầu tư "mạnh tay" nhất khu vực miền Trung, với tổng kinh phí lên đến hơn 504 tỷ đồng. Không chỉ vậy, bảo tàng còn sở hữu vị trí đắc địa, tọa lạc trong tòa nhà hành chính với tầm nhìn hướng ra sông Hàn thơ mộng. 

Thiết kế kiến trúc và cảnh quan của bảo tàng là kết quả của một cuộc thi quốc tế, với phương án thắng cuộc thuộc về một kiến trúc sư người Singapore gốc Pháp. Ông Hùng nhấn mạnh: "Bảo tàng Đà Nẵng không chỉ đơn thuần là nơi lưu giữ hiện vật, mà sẽ kể lại câu chuyện lịch sử một cách sống động và chân thực.

Để thuận tiện cho việc di chuyển giữa các khu vực trưng bày, bảo tàng trang bị hệ thống thang máy, thang cuốn và thang bộ hiện đại. Không gian trưng bày được chia thành nhiều chủ đề phong phú, bao gồm: “Thiên nhiên và Con người Đà Nẵng”, “Lịch sử Đô thị Đà Nẵng” và “Đa dạng Văn hóa”.

Ngay khi bước ra từ thang cuốn, du khách sẽ bắt gặp “Bức tường Ảnh”, một không gian trang trọng được xem như khu vực khánh tiết của bảo tàng. Bức tường trưng bày 76 bức ảnh và 8 màn hình trình chiếu, mang đến cái nhìn tổng quan về Đà Nẵng trong dòng chảy lịch sử của miền Trung và cả nước, từ quá khứ, hiện tại đến tương lai."

Tại khu vực trưng bày về hệ sinh thái biển, bảo tàng đã ứng dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping tương tác tiên tiến, mở ra một thế giới đại dương kỳ thú, cho phép du khách tự mình khám phá và trải nghiệm những điều kỳ diệu dưới lòng biển sâu.

Đà Nẵng sở hữu ngư trường rộng lớn với diện tích hơn 15.000 km², là ngôi nhà chung của một hệ sinh thái biển đa dạng: 407 loài cá, 30 loài giáp xác, 52 loài thân mềm và 3 loài da gai, trong đó có nhiều loài mang giá trị kinh tế cao. Dọc theo bờ vịnh, trải dài từ Nam Hải Vân đến bán đảo Sơn Trà, là những rạn san hô ven bờ rộng khoảng 104,6 ha, nơi quần tụ của 191 loài san hô cứng, 7 loài san hô sừng và 5 loài san hô mềm.

Bảo tàng đã khéo léo tái hiện một không gian thiên nhiên sống động, mô phỏng môi trường và cảnh quan đặc trưng của Đà Nẵng. Tại đây, du khách có cơ hội chiêm ngưỡng một số mẫu vật quý hiếm như các loài bướm, bò sát và san hô.

Một không gian trang trọng tại Bảo tàng Đà Nẵng được dành riêng để trưng bày các hiện vật từ thời kỳ sơ tiền sử, mang đậm dấu ấn văn hóa Champa, nổi bật là những mộ chum Sa Huỳnh. Đây là hình thức an táng độc đáo của cư dân văn hóa tiền Sa Huỳnh, với người đã khuất được đặt trong chum ở tư thế ngồi bó gối, xung quanh là đồ trang sức và vật dụng cá nhân. Khu vực này còn giới thiệu nhiều loại trang sức và đồ gốm tinh xảo, thể hiện trình độ nghệ thuật đỉnh cao của người xưa.

Khu vực trưng bày về lịch sử đô thị Đà Nẵng mang đến cho du khách cái nhìn sâu sắc về tiền cảng Đà Nẵng qua các giai đoạn lịch sử: từ thời kỳ thương cảng Hội An hưng thịnh (thế kỷ XVI), đến giai đoạn Pháp thuộc và sau đó là đô thị thời Việt Nam Cộng hòa. Bảo tàng giới thiệu nhiều hình ảnh tư liệu và hiện vật quý giá, minh chứng cho sự phát triển của thành phố.

Bảo tàng Đà Nẵng một lần nữa ứng dụng công nghệ 3D Mapping tiên tiến, tái hiện một trang sử hào hùng của dân tộc: Cuộc kháng chiến chống liên quân Pháp - Tây Ban Nha (1858-1860) dưới sự chỉ huy của danh tướng Nguyễn Tri Phương, thể hiện tinh thần quật cường bảo vệ độc lập của quân và dân triều Nguyễn.

Để khắc họa câu chuyện lịch sử thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, bảo tàng đã dành một không gian trang trọng trưng bày những kỷ vật thiêng liêng của Mẹ Nhu. Người mẹ anh hùng ấy đã chở che, nuôi giấu ba chiến sĩ cách mạng và hy sinh oanh liệt vào ngày 26/12/1968, kiên quyết giữ bí mật về căn hầm bí mật trong nhà.

Trước sự bao vây của quân địch, bảy chiến sĩ biệt động – ba người ẩn náu dưới hầm nhà Mẹ Nhu và bốn người ở hầm nhà Mẹ Hiền – đã phối hợp chiến đấu quả cảm, đẩy lùi và gây thương vong cho gần 80 tên địch, trước khi phá vòng vây, trở về căn cứ an toàn.

Những đau thương, mất mát mà chiến tranh để lại được tái hiện tại bảo tàng qua các chứng tích chiến tranh, đặc biệt là hình ảnh về kho vũ khí quân sự khổng lồ từng được cất giấu tại Đà Nẵng.

Bảo tàng Đà Nẵng cũng đã kỳ công sưu tầm và trưng bày nhiều hiện vật độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của các cộng đồng dân tộc Cơ Tu, Xơ Đăng, Gié - Triêng, Cor ở vùng núi Quảng Nam và Đà Nẵng. Những hiện vật này là minh chứng cho sự tồn tại lâu đời hàng nghìn năm của các tộc người bản địa, những người đã góp phần tạo nên những giá trị văn hóa đặc sắc cho vùng đất này.

Ngoài ra, có một góc khiêm nhường trong bảo tàng được dành để tôn vinh những làng nghề truyền thống trứ danh của Đà Nẵng. Du khách có thể khám phá tinh hoa của nghề làm nước mắm nhĩ cá cơm, nghệ thuật điêu khắc đá Non Nước, kỹ thuật dệt chiếu Cẩm Nê và quy trình làm bánh tráng Túy Loan.

Một không gian đặc sắc khác trong bảo tàng là khu trưng bày nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng, nơi du khách có thể chiêm ngưỡng những chiếc mặt nạ Tuồng và các hóa trang độc đáo. Năm 2015, nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng đã vinh dự được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Tuồng, hay còn được biết đến với tên gọi hát bội, là một bộ môn nghệ thuật sân khấu cổ truyền của Việt Nam. Loại hình nghệ thuật này xuất hiện tại xứ Quảng từ thế kỷ XVII, phát triển trên nền tảng ca, vũ, nhạc và diễn xướng dân gian.

Mặc dù chưa chính thức mở cửa, Bảo tàng Đà Nẵng đã có vinh dự đón tiếp một số đoàn khách tham quan. Trong đó, đoàn khách quốc tế đầu tiên đã đến thăm vào tháng 1, trong khuôn khổ Diễn đàn các thành phố hữu nghị và hợp tác Đà Nẵng 2025. Nhiều du khách bày tỏ sự ấn tượng với không gian, ánh sáng và các ứng dụng công nghệ tại bảo tàng. Hiện tại, các công ty lữ hành cũng đang cử hướng dẫn viên đến tham quan, tìm hiểu để chuẩn bị cho việc đưa khách đến trong thời gian tới.

Nguồn ảnh: VnExpress