Tòa nhà 100 tuổi Đại học Tổng hợp Hà Nội lần đầu mở cửa đón khách tham quan

Để tham quan tòa nhà Đại học Tổng hợp, công trình gần trăm tuổi ở số 19 Lê Thánh Tông, du khách có thể đến với Tổ hợp triển lãm nghệ thuật tương tác "Cảm thức Đông Dương" từ ngày 9 đến 17/11. Đây là sự kiện thuộc Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024, trưng bày 22 tác phẩm nghệ thuật sáng tạo, mang đến cho người xem những trải nghiệm độc đáo về không gian kiến trúc và mỹ thuật Đông Dương.

Sảnh chính tòa nhà, nơi chào đón du khách, nổi bật với mái vòm thanh thoát cùng những chiếc cột cao được trang trí tinh xảo. Ánh sáng tự nhiên chan hòa khắp không gian nhờ những ô kính hình vòm trên cánh cửa lớn nhìn ra phố. Tựa như một bức tranh kính khổng lồ, những ô cửa này không chỉ mang đến vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn khéo léo lồng ghép hình ảnh những chiếc bóng đèn, biểu tượng cho ánh sáng tri thức, tạo nên điểm nhấn đầy ý nghĩa cho công trình.

Sảnh chính trưng bày các tác phẩm chân dung của hai vị hiệu trưởng trường Mỹ thuật Đông Dương, do nhà điêu khắc Trần Quốc Thịnh thực hiện. Đó là bức tượng bán thân của họa sĩ Victor Tardieu - người sáng lập trường và họa sĩ Tô Ngọc Vân - vị hiệu trưởng người Việt đầu tiên của trường.

Để chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp kiến trúc của tòa nhà, du khách hãy bước lên cầu thang nhỏ dẫn tới tầng 5. Từ đây, bạn có thể phóng tầm mắt bao quát mái vòm tráng lệ của sảnh chính, nơi hội tụ tinh hoa nghệ thuật trang trí. Nổi bật là hệ thống đèn chùm lung linh do kiến trúc sư Lê Phước Anh thiết kế, cùng tác phẩm sắp đặt bia Tiến sĩ độc đáo. Được chế tác trên chất liệu mika dẫn sáng, khắc chìm tinh xảo, tác phẩm lấy cảm hứng từ bức đồ án thiết kế trang trí tòa nhà Đại học Đông Dương của kiến trúc sư Ernest Hebrard, mang đến một không gian vừa cổ kính vừa hiện đại.

Gần một thế kỷ trôi qua, hai con chim phượng hoàng - biểu tượng uy quyền của văn hóa Á Đông - vẫn ẩn hiện trên vòm trần tòa nhà cổ kính. Dấu ấn thời gian đã khiến hình ảnh phượng hoàng phai mờ, nhưng nhờ công nghệ trình chiếu 3D mapping, họa sĩ Phạm Trung Hưng đã thổi hồn vào tác phẩm, tái hiện vẻ đẹp uy nghi của chúng một cách sống động.

Bên trái sảnh chính hội trường Ngụy Như Kon Tum, công chúng sẽ bắt gặp tác phẩm sắp đặt đầy ấn tượng kết hợp cùng hòa nhạc video mang tên "Đại tượng 2 - Sơn Hà Diễn Nghĩa" của các nghệ sĩ thị giác. Không gian này còn trưng bày một tác phẩm sắp đặt độc đáo khác, bức tranh sơn dầu "Thăng Đường Nhập Thất". Được tạo nên từ ảnh đen trắng gốc xử lý kỹ thuật số tinh xảo, tác phẩm này kết hợp hài hòa giữa video nghệ thuật và hình ảnh động, mang đến những trải nghiệm thị giác mới lạ cho người xem.

Khách tham quan sẽ được chiêm ngưỡng những tác phẩm điêu khắc tinh xảo và đất nung mộc mạc được trưng bày dọc theo các tầng lầu. Đặc biệt, không thể bỏ qua khu vực trưng bày sách nghiên cứu về họa tiết mỹ thuật Đông Dương được sắp đặt công phu, gợi mở những câu chuyện thú vị về lịch sử nghệ thuật. Bên cạnh đó, những bức ảnh nhiếp ảnh về kiến trúc Đông Dương sẽ đưa du khách ngược dòng thời gian, khám phá vẻ đẹp độc đáo của những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn lịch sử.

Tòa nhà được tô điểm bởi tác phẩm Letters – Sciences - Arts (Văn chương - Khoa học - Nghệ thuật) ngay mặt tiền, thể hiện rõ nét triết lý và định hướng đào tạo đa ngành, liên ngành kế thừa từ Đại học Đông Dương xưa. Không chỉ vậy, khuôn viên, hành lang và sảnh tòa nhà còn được trang trí bằng những mô hình điêu khắc inox gương bóng loáng, khắc họa chân dung hai nhân vật quan trọng: họa sĩ Victor Tardieu và kiến trúc sư Ernest Hebrard.

Sự kết hợp giữa tác phẩm nghệ thuật mang tính biểu tượng và các mô hình điêu khắc tinh xảo đã tạo nên một không gian vừa trang trọng, vừa đậm chất học thuật, khơi gợi niềm tự hào về truyền thống giáo dục lâu đời.

Họa sĩ Nguyễn Thế Sơn, giảng viên Trường Khoa học liên ngành và nghệ thuật, ĐHQG Hà Nội, chia sẻ rằng các tác phẩm trong triển lãm không chỉ hòa nhập với không gian trưng bày mà còn tạo nên những câu chuyện tôn vinh nghệ thuật sáng tạo. Dựa trên nền tảng lịch sử và phong cách Đông Dương, các ý tưởng nghệ thuật này đang góp phần tạo nên xu hướng phổ biến trong lĩnh vực mỹ thuật và kiến trúc.

"Triển lãm này xin được dành trọn như một lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ người thầy của Viện Đại học Đông Dương, những người đã đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của sáng tạo nghệ thuật, mỹ thuật và kiến trúc tại Việt Nam. Chính những tâm huyết, kiến thức và tài năng của các bậc tiền bối đã ươm mầm và nuôi dưỡng cho những thế hệ nghệ sĩ đương đại hôm nay. Triển lãm không chỉ là nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật, mà còn là minh chứng cho sự tiếp nối và phát triển không ngừng của lịch sử mỹ thuật Việt Nam, từ di sản của quá khứ đến những sáng tạo của hiện tại và tương lai", họa sĩ Nguyễn Thế Sơn chia sẻ.

Được xây dựng năm 1924 theo phong cách kiến trúc Đông Dương, tòa nhà Viện Đại học Đông Dương tại Hà Nội là tác phẩm của kiến trúc sư người Pháp Ernest Hébrard. Sau này, khi Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội ra đời năm 1956, tòa nhà được tiếp quản và sử dụng cho đến ngày nay. Hiện tại, đây là nơi tọa lạc của Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội.

Tháng 11/2013, công trình này đã được HĐND TP Hà Nội chính thức công nhận là một di sản kiến trúc quý giá, cần được bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa. Việc này khẳng định tầm quan trọng của công trình trong lịch sử kiến trúc thủ đô, đồng thời thể hiện cam kết của thành phố trong việc gìn giữ những di sản văn hóa cho thế hệ mai sau.