
Chùa Từ Quang, còn được gọi là chùa Bạch Thạch (chùa Đá Trắng) tọa lạc trên một triền đồi toàn đá trắng, được xây dựng từ năm 1797 dưới triều vua Quang Toản nhà Tây Sơn. Nơi đây được là ngôi chùa đầu tiên ở Phú Yên. Chùa nằm ở độ cao gần 100m so với mặt nước biển, tựa lưng vào núi Xuân Đài, hướng mặt ra sông Ngân Sơn và sông Nhân Mỹ, tạo nên một khung cảnh vừa hùng vĩ, vừa nên thơ.
Xung quanh chùa là những vườn cây xanh mát, tạo nên bầu không khí trong lành, thanh tịnh. Tiếng chuông chùa ngân nga, tiếng chim hót líu lo, tất cả hòa quyện vào nhau, mang đến cảm giác thư thái, thanh tịnh và nhẹ nhàng cho du khách.
Trải qua hơn 300 năm lịch sử, chùa Từ Quang tọa lạc ở độ cao gần 100m so với mực nước biển, nổi bật giữa không gian kỳ vĩ của những khối đá trắng bao quanh. Vị trí đặc biệt này càng tôn thêm vẻ đẹp lung linh, huyền bí cho ngôi chùa cổ kính. Không chỉ nổi tiếng với cảnh quan độc đáo, chùa Từ Quang còn gắn liền với câu chuyện về giống xoài tiến vua trứ danh. Tương truyền rằng, chúa Nguyễn Ánh trong những lần dừng chân tại vịnh Xuân Đài đã được thưởng thức loại xoài đặc sản này và vô cùng yêu thích. Sau này, dưới triều Gia Long, xoài Đá Trắng của Phú Yên cùng với bòn bon Quảng Nam đã trở thành "Nhị bảo ngự thiện", dâng lên vua thưởng thức.

Bên cạnh vẻ đẹp về cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc, chùa Từ Quang còn ghi dấu ấn lịch sử với vai trò quan trọng trong phong trào khởi nghĩa Cần Vương và phong trào đấu tranh yêu nước chống Pháp của nhân dân Phú Yên vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.
Nằm ở vị trí sơn thủy hữu tình, hội tụ khí thiêng sông núi, chùa Từ Quang không chỉ là nơi tu tập mà còn là căn cứ của nhiều cuộc khởi nghĩa, là nơi hội tụ của các sĩ phu yêu nước. Trong giai đoạn 1885-1887, hưởng ứng chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi, phong trào yêu nước tại Phú Yên do Lê Thành Phương lãnh đạo đã nhận được sự ủng hộ của các nhà sư chùa Bạch Thạch Từ Quang. Ngôi chùa trở thành pháo đài vững chắc cho đạo quân của Phó tướng Bùi Giảng, ngăn chặn quân Pháp tiến vào từ cửa biển Tiên Châu.
Sau khởi nghĩa Lê Thành Phương, chùa Đá Trắng trở thành căn cứ của cuộc khởi nghĩa do Võ Trứ và Trần Cao Vân lãnh đạo vào những năm 1900. Võ Trứ, người Bình Định, đã chọn vùng đất Phú Yên với địa thế hiểm trở và lòng dân đồng thuận để xây dựng lực lượng. Khoác lên mình chiếc áo cà sa, ông vận động sĩ phu yêu nước cùng đứng lên chống Pháp. Với sự tham gia của Trần Cao Vân trong vai trò quân sư, nghĩa quân Võ Trứ đã nhiều phen làm quân Pháp và tay sai khiếp sợ.
Ngày nay, chùa Từ Quang không chỉ là nơi tu tập của các tăng ni, Phật tử mà còn là điểm đến thu hút đông đảo du khách thập phương. Đến đây, bạn có thể dâng hương lễ Phật, cầu bình an, may mắn, đồng thời tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và kiến trúc Phật giáo.
Với vẻ đẹp cổ kính, không gian thanh tịnh và ý nghĩa tâm linh sâu sắc, chùa Từ Quang xứng đáng là một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá vùng đất "hoa vàng cỏ xanh" Phú Yên.
Thời điểm lý tưởng để đến thăm chùa Từ Quang Phú Yên là vào mùa khô, từ tháng 01 đến tháng 08. Trong khoảng thời gian này, Phú Yên có thời tiết nắng đẹp, ít mưa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và tham quan chùa.

Ngoài ra, bạn có thể cân nhắc đến chùa Từ Quang vào các dịp đặc biệt:
Chùa Từ Quang nằm ở xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, cách thành phố Tuy Hòa khoảng 30km về phía Tây Bắc. Để đến chùa, bạn có thể đi xe máy hoặc ô tô theo quốc lộ 1A.
Dưới đây là một số cách di chuyển đến chùa Từ Quang:
1. Đi xe máy:
2. Đi ô tô:
3. Đi xe khách:
Chùa Từ Quang, với không gian thanh tịnh và lịch sử lâu đời, mang đến cho du khách nhiều hoạt động trải nghiệm ý nghĩa:

Bước chân vào chùa Từ Quang, Phú Yên, lòng bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, thanh thản lạ thường. Không gian cổ kính, trầm mặc với những tượng Phật uy nghiêm, những bức hoành phi câu đối ý nghĩa, cùng hương thơm thoang thoảng của nhang trầm, tất cả tạo nên một bầu không khí linh thiêng, lý tưởng cho sự chiêm bái và tìm hiểu về Phật giáo.
Bạn có thể thắp nén hương thơm, thành tâm cầu nguyện những điều tốt lành cho bản thân và gia đình. Dạo bước quanh chùa, ngắm nhìn kiến trúc độc đáo, lắng nghe tiếng chuông chùa ngân nga, lòng bạn sẽ dần tĩnh lặng, thanh tịnh.
Đừng ngần ngại trò chuyện với các sư thầy để tìm hiểu thêm về giáo lý nhà Phật, về những triết lý nhân sinh sâu sắc, hay những câu chuyện ý nghĩa về lịch sử hình thành và phát triển của chùa. Qua đó, bạn sẽ có cái nhìn rõ nét hơn về Phật giáo, về con đường tu tập hướng đến sự giác ngộ và giải thoát.
Trải nghiệm chiêm bái và tìm hiểu Phật giáo ở chùa Từ Quang không chỉ là hành trình tâm linh, mà còn là cơ hội để bạn tìm về sự bình yên trong tâm hồn, nuôi dưỡng những giá trị đạo đức tốt đẹp và sống một cuộc sống ý nghĩa hơn.
Khám phá lịch sử và kiến trúc chùa Từ Quang là một hành trình thú vị đưa bạn ngược dòng thời gian, tìm về những giá trị văn hóa và tâm linh của vùng đất Phú Yên. Bước qua cổng tam quan, bạn sẽ cảm nhận ngay không khí cổ kính với những họa tiết, hoa văn chạm khắc tinh xảo trên gỗ và đá. Chánh điện uy nghi với mái ngói đỏ tươi, những bức tượng Phật được bài trí trang nghiêm, mang đến cảm giác thanh tịnh và tôn kính.
Đừng quên dạo bước trong khuôn viên chùa, nơi có vườn mộ tháp cổ với kiến trúc độc đáo, là nơi an nghỉ của các vị sư trụ trì tiền bối. Mỗi ngôi tháp đều mang một vẻ đẹp riêng, ghi dấu ấn thời gian và những câu chuyện lịch sử. Đặc biệt, hãy dành thời gian chiêm ngưỡng vườn xoài Đá Trắng cổ thụ, một điểm nhấn đặc biệt của chùa Từ Quang, mang đến không gian xanh mát và cảm giác bình yên.
Tìm hiểu về lịch sử chùa, từ những ngày đầu thành lập cho đến những biến cố thăng trầm, bạn sẽ cảm nhận được sức sống mãnh liệt của Phật giáo và nét đẹp văn hóa tâm linh của người dân Phú Yên.
Vãn cảnh chùa Từ Quang và dạo bước trong vườn xoài Đá Trắng là một trải nghiệm thú vị, mang đến cho du khách cảm giác thanh bình và thư thái. Sau khi dâng hương lễ Phật tại chánh điện, bạn có thể tản bộ trong khuôn viên chùa, ngắm nhìn kiến trúc cổ kính, những bức tượng Phật được bài trí trang nghiêm và cảm nhận không khí linh thiêng nơi cửa Phật.

Tiếp đó, hãy ghé thăm vườn xoài Đá Trắng, nơi có những cây xoài cổ thụ hàng trăm năm tuổi, tỏa bóng mát rượi. Từng tán lá xanh mướt đan xen vào nhau, tạo nên một không gian xanh mát, yên bình. Dưới gốc xoài, bạn có thể ngồi nghỉ ngơi, lắng nghe tiếng chim hót, tiếng gió thổi vi vu qua tán lá và cảm nhận sự tĩnh lặng của thiên nhiên.
Vườn xoài Đá Trắng không chỉ là nơi thư giãn mà còn gắn liền với những câu chuyện lịch sử thú vị. Tương truyền, xoài Đá Trắng từng là loại quả quý được tiến vua, bởi hương vị thơm ngon đặc biệt. Ngày nay, tuy số lượng xoài không còn nhiều, nhưng vườn xoài vẫn là một điểm nhấn độc đáo của chùa Từ Quang, thu hút du khách đến tham quan và tìm hiểu.
Để chuyến tham quan chùa Từ Quang (chùa Đá Trắng) Phú Yên của bạn được trọn vẹn và ý nghĩa, hãy lưu ý một số điều sau:

1. Trang phục:
2. Ứng xử:
3. Lưu ý khác:
Chùa Từ Quang là một điểm đến tâm linh ý nghĩa, mang đến cho du khách sự bình yên và những trải nghiệm văn hóa độc đáo. Nếu có dịp đến Phú Yên, hãy dành thời gian ghé thăm và khám phá vẻ đẹp của ngôi chùa này.