Áp lực lớn của các điểm du lịch "hot trend"

Những phản ứng tiêu cực của người dân châu Âu đối với khách du lịch

Việc tăng cường các chuyến bay quốc tế, dịch vụ lưu trú giá rẻ và các chiến dịch quảng bá du lịch mạnh mẽ đang thu hút một lượng lớn khách du lịch quốc tế đến nhiều điểm đến ở châu Âu. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn tích cực khi lượng khách du lịch quá đông đổ về cùng một lúc gây áp lực lên cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường tự nhiên và làm xáo trộn cuộc sống của người dân địa phương.

Barcelona và Venice là hai ví dụ điển hình về những thành phố du lịch nổi tiếng đang phải đối mặt với tình trạng quá tải khách. Hàng triệu du khách đổ về đây mỗi năm, khiến các con đường nhỏ hẹp và trung tâm lịch sử trở nên chật chội.

Riêng Venice, với lượng du khách ước tính gần 30 triệu người hàng năm, chính quyền đã phải áp dụng nhiều biện pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực. Một trong số đó là thuế du lịch ngắn ngày, được thử nghiệm từ tháng 4 đến tháng 7 và đã thu về kết quả tích cực. Du khách phải trả một khoản phí 5 euro (khoảng 5,35 USD) để có thể đi lại trong ngày đến Venice và các đảo nhỏ xung quanh. Khoản phí này sẽ được sử dụng để chi trả cho việc bảo vệ và bảo tồn các di sản văn hoá của thành phố.

Tây Ban Nha cũng đang đối mặt với tình trạng quá tải du lịch, đặc biệt là trong các sự kiện lớn như Giải đua ô tô Công thức 1 tại Barcelona. Lượng du khách tăng cao đã gây áp lực lên hạ tầng giao thông, đẩy giá bất động sản lên cao và ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân địa phương. Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Tây Ban Nha đã thực hiện một số biện pháp như hạn chế xây dựng khách sạn mới và siết chặt quy định về cho thuê ngắn hạn, đặc biệt là thông qua các nền tảng như Airbnb. Đảo Palma de Mallorca đã giới hạn thời gian cho thuê bất động sản cho khách du lịch. Tại Barcelona, chính quyền thành phố đã thông báo sẽ không gia hạn giấy phép cho thuê khoảng 10.000 căn hộ nghỉ dưỡng hết hạn vào năm 2028, đồng thời dự kiến ban hành lệnh cấm cho thuê căn hộ ngắn hạn từ tháng 11/2028 nhằm giảm áp lực lên thị trường nhà ở.

Vào đầu tháng 9, Chính phủ New Zealand đã công bố quyết định tăng gần gấp ba lần thuế nhập cảnh đối với khách du lịch quốc tế, bắt đầu từ tháng 10 năm 2024. Theo đó, mức phí nhập cảnh sẽ tăng từ 35 đô la New Zealand lên 100 đô la New Zealand (tương đương khoảng 62,2 USD). Chính phủ giải thích rằng việc tăng phí này nhằm đảm bảo du khách có đóng góp nhiều hơn vào việc bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng dịch vụ công cộng trong thời gian họ du lịch tại New Zealand.

Trước đây, mức phí 35 đô la New Zealand đã được áp dụng từ tháng 7/2019, tuy nhiên, mức phí này không đủ để trang trải các chi phí phát sinh do tình trạng quá tải du lịch. Ngoài việc tăng thuế nhập cảnh, chính phủ cũng đã tăng phí thị thực và đề xuất tăng chi phí tại các sân bay khu vực để tạo thêm nguồn thu cho việc phục hồi ngành du lịch.

Để giải quyết vấn nạn quá tải du lịch, nhiều điểm đến ở châu Âu đang chủ động giới hạn số lượng du khách, đặc biệt là trong các mùa cao điểm như mùa hè. Đáng chú ý, đa số người dân châu Âu bày tỏ sự ủng hộ đối với các biện pháp này của Chính phủ.

Một khảo sát do Công ty Evaneos thực hiện cho thấy người dân và du khách tại các quốc gia như Pháp, Tây Ban Nha và Ý đều nhận thức rõ những hệ lụy tiêu cực của tình trạng quá tải du lịch, bao gồm ô nhiễm môi trường, tình trạng đông đúc và gia tăng mâu thuẫn giữa du khách và cộng đồng địa phương.

Pháp ghi nhận 92% người dân đã thấy ảnh hưởng xấu từ du lịch quá tải, trong khi hơn 50% người Tây Ban Nha cảm thấy tình trạng này quá nghiêm trọng. Người Ý cũng né tránh các điểm du lịch đông đúc với 70% từ chối thăm những nơi quá tải.

Họ ủng hộ việc kiểm soát số lượng du khách thông qua các giải pháp như áp dụng hạn ngạch và quản lý du lịch bền vững. Đồng thời, họ cũng khuyến khích du khách khám phá những điểm đến ít được biết đến hoặc lựa chọn du lịch vào các mùa thấp điểm để giảm tải cho các địa điểm du lịch nổi tiếng.

Giải pháp nào cho di lịch Việt Nam

Việt Nam đang khẳng định vị thế điểm đến hấp dẫn hàng đầu Đông Nam Á, được minh chứng rõ nét qua loạt giải thưởng danh giá tại Lễ trao Giải thưởng Du lịch thế giới 2024. Cụ thể, Việt Nam đã xuất sắc giành chiến thắng ở 48 hạng mục, trong đó nổi bật là các danh hiệu "Điểm đến hàng đầu châu Á", "Điểm đến di sản hàng đầu châu Á" và "Điểm đến thiên nhiên hàng đầu châu Á". Bên cạnh đó, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cũng ghi dấu ấn với nhiều giải thưởng quan trọng. Sự tăng trưởng ấn tượng về lượng khách quốc tế, đạt hơn 11,4 triệu lượt trong 8 tháng đầu năm 2024 (tăng 45,8% so với cùng kỳ 2023), càng củng cố thêm sức hút của du lịch Việt Nam trên trường quốc tế.

Sự bùng nổ của ngành du lịch mang lại nguồn thu đáng kể nhưng cũng đi kèm với những thách thức to lớn về môi trường, giao thông và đời sống xã hội. Các điểm đến nổi tiếng như Vịnh Hạ Long, Hội An, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với tình trạng quá tải, tạo áp lực lên cơ sở hạ tầng và gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường tự nhiên. Tại các khu vực du lịch trọng điểm, người dân địa phương phải chịu đựng các vấn đề như đông đúc, tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm rác thải và tiếng ồn. Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Nguyễn Trùng Khánh cũng từng chỉ ra rằng tình trạng quá tải du khách là một trong những thách thức lớn mà ngành Du lịch Việt Nam đang phải giải quyết.

Để giải quyết tình trạng quá tải tại các điểm du lịch lớn, một giải pháp quan trọng là đa dạng hóa điểm đến và trải nghiệm du lịch. Việc phát triển các điểm đến vệ tinh sẽ không chỉ giảm áp lực cho các điểm du lịch chính, mà còn mang lại lợi ích kinh tế cho các địa phương khác. Điển hình như tại Sa Pa, Lào Cai, chính quyền đang triển khai phân chia khu vực du lịch và xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng cho từng vùng, như Bắc Hà, Y Tý, nhằm thu hút du khách đến nhiều điểm đến hơn, giảm tải cho thị trấn Sa Pa.

Bên cạnh đó, các địa phương và doanh nghiệp du lịch cần chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, đầu tư cơ sở hạ tầng bền vững, đồng thời bảo vệ các điểm đến khỏi tình trạng khai thác quá mức. Cần khuyến khích các biện pháp giảm thiểu rác thải, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và tôn trọng văn hóa địa phương.

Hội An, thành phố di sản UNESCO, là minh chứng cho hướng phát triển du lịch bền vững, cân bằng giữa bảo vệ môi trường, văn hóa và lợi ích của người dân. Chiến lược của Hội An tập trung phát triển đồng bộ ba khu vực: đô thị, biển đảo và làng quê, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố "sinh thái - văn hóa và du lịch". Cần nhấn mạnh rằng, phát triển bền vững là quá trình lâu dài, đòi hỏi quy hoạch phù hợp, sự liên kết giữa các điểm đến, sự tham gia tích cực của cộng đồng, sự hỗ trợ từ chính quyền và hệ thống chính sách nhất quán.

Sự phát triển vượt bậc của ngành Du lịch Việt Nam đòi hỏi một khung pháp lý điều chỉnh phù hợp để đảm bảo sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và các vấn đề xã hội, môi trường. Quá tải du lịch là thách thức chung của nhiều điểm đến nổi tiếng, trong đó có Việt Nam. Xu hướng du lịch có trách nhiệm và bền vững đang ngày càng được ủng hộ rộng rãi. Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia thành công trong việc điều tiết lượng khách và phát triển bền vững, điển hình như New Zealand. Nhờ sự cam kết của Chính phủ và người dân, các biện pháp quản lý dòng khách đã giúp New Zealand trở thành một điểm đến du lịch bền vững, bảo vệ được vẻ đẹp tự nhiên, văn hóa và không ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân địa phương.