Với hương vị ngọt bùi hài hòa, hình thức mộc mạc mà hấp dẫn, kẹo cu đơ Hà Tĩnh đã trở thành món quà quê giản dị nhưng đầy ý nghĩa cho du khách gần xa.
Kẹo cu đơ ra đời tại huyện Hương Sơn cũ (nay là xã Hương Sơn), một vùng quê ven sông Ngàn Phố của Hà Tĩnh. Tên gọi “cu đơ” bắt nguồn từ sự kết hợp giữa yếu tố truyền thống và một giai thoại thú vị về thời Pháp thuộc.
Trong tiếng Pháp, số hai là “Deux” (phát âm giống như “đơ”). Binh linh Pháp khi qua mua kẹo ăn gọi ông “cu Hai” (tên người làm kẹo đầu tiên) thành “cu đơ” theo cách phát âm của họ. Ông “cu Hai”, khi đó vẫn chưa đặt tên cho món ăn mình làm ra, đã quyết định lấy luôn đây làm tên cho thứ kẹo mà sau này trở thành đặc sản trứ danh đất Hà Tĩnh.
Ban đầu, món kẹo này chỉ đơn giản là sự kết hợp giữa mật mía, lạc rang và gừng, được nấu thủ công và ăn kèm bánh tráng gạo. Nhưng theo thời gian, sự sáng tạo và tinh tế của người dân Hà Tĩnh đã nâng tầm món kẹo lên thành một biểu tượng văn hóa ẩm thực, phản ánh sự mộc mạc, hiếu khách và tinh thần đậm đà của người miền Trung.
Điểm làm nên sự đặc biệt của kẹo cu đơ chính là vị ngọt thanh của mật mía hòa quyện với vị bùi béo của lạc, chút cay nồng của gừng và độ giòn rụm của hai lớp bánh tráng kẹp ngoài. Mỗi miếng kẹo đều được nấu thủ công tỉ mỉ, đòi hỏi kỹ thuật chuẩn để kẹo không quá cứng, không quá dẻo, mà giữ đúng độ giòn thơm, quyện vị trong từng lớp.
Du khách thường được khuyên nên thưởng thức kẹo cu đơ cùng một chén trà xanh nóng – vị chan chát của trà giúp cân bằng lại độ ngọt của kẹo, tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên.
Tại Hà Tĩnh, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các thương hiệu kẹo cu đơ nổi tiếng như:
Mỗi thương hiệu lại có công thức và bí quyết riêng, nhưng đều đảm bảo hương vị truyền thống và chất lượng đặc sản.
Không cầu kỳ như bánh cốm Hà Nội, không xa hoa như bánh pía Sóc Trăng, kẹo cu đơ Hà Tĩnh chinh phục lòng người bằng sự giản dị mà trọn vị. Đây là món quà quê mang hương sắc đất trời miền Trung, là một phần của ký ức tuổi thơ nhiều người con Hà Tĩnh xa quê và là trải nghiệm không thể thiếu trong mỗi chuyến du lịch về vùng đất “núi Hồng sông La”.
Nếu có dịp ghé thăm Hà Tĩnh, du khách đừng quên mang theo một ít kẹo cu đơ làm quà – món quà tuy nhỏ nhưng chứa đựng trọn vẹn hồn quê và tình người xứ Nghệ.