Nếu có dịp ghé thăm vùng đất gắn với giai thoại công tử Bạc Liêu, bạn nhất định phải thử món ăn tưởng quen mà lạ này – một sự kết hợp đầy tinh tế giữa ẩm thực, văn hóa và sự khéo léo của người miền Tây.
“Bánh tằm” thoạt nghe như liên quan đến… con tằm, nhưng thực ra lại không có gì từ loài tằm cả. Tên gọi bắt nguồn từ hình dáng sợi bánh – trắng, dày, ngắn dài không đều, se tay thủ công và trông hao hao như thân con tằm.
“Ngan Dừa” là tên của một thị trấn cũ thuộc xã Hồng Dân, tỉnh Cà Mau mở rộng (trước đây là thị trấn Ngan Dừa, huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu). Đây chính là nơi sản sinh ra món bánh tằm bì phiên bản ngon nức tiếng, khiến cả vùng phải đặt theo tên địa danh ấy.
Món bánh tằm này hiện diện ở nhiều tỉnh miền Tây, nhưng bánh tằm bì Ngan Dừa tại Bạc Liêu mới là “chuẩn bài” khiến dân sành ăn mê mẩn.
Bánh tằm Ngan Dừa không phải món ngọt như nhiều người lầm tưởng. Đây là món mặn, ăn như một bữa chính chứ không chỉ để ăn vặt.
Sợi bánh được làm từ gạo tẻ lúa mùa Bạc Liêu, ngâm kỹ nhiều đêm, xay nhuyễn rồi khuấy trùng cho sánh mịn trước khi se bằng tay và hấp chín. Kết quả là ra những sợi bánh dẻo, mềm, thơm mùi gạo mới, ăn vào cảm nhận được độ giòn nhẹ rất cuốn.
Phần topping ăn kèm có bì trộn thính, thịt luộc xắt nhuyễn, rau thơm, giá luộc, xà lách, dưa leo,... nhưng đặc biệt nhất là viên xíu mại. Xíu mại của bánh tằm Ngan Dừa làm theo kiểu người Hoa: thịt băm nhuyễn trộn gan heo, củ sắn, hành phi, tiêu, đường rồi hấp chín – béo mà không ngấy.
Nước mắm tỏi ớt pha chua cay mặn ngọt chuẩn vị, rưới thêm nước cốt dừa béo thơm, tạo nên một sự kết hợp hài hoà mà ai ăn rồi cũng mê.
Dù là món ăn bình dân, nhưng bánh tằm Ngan Dừa được chế biến kỳ công, từ khâu chọn gạo, ngâm ủ, khuấy bột, se bánh, cho đến topping và nước chấm – tất cả đều cần sự khéo léo và tâm huyết.
Bánh tằm Ngan Dừa phải ăn trong dĩa sâu lòng chứ không dùng tô. Sợi bánh bên dưới, topping bên trên, chan mắm, rưới cốt dừa, trộn đều rồi thưởng thức.
Khi ăn, từng sợi bánh quyện vị mặn – béo – chua – cay, cắn vào miếng xíu mại ngọt thơm, thêm vài cọng rau tươi mát miệng – mỗi thứ một chút nhưng hòa quyện xuất sắc, khiến người ta nhớ mãi không quên.
Dưới đây là vài nơi bạn nên ghé qua nếu muốn thưởng thức bánh tằm “ngon đúng điệu”:
Mẹo nhỏ: Ăn bánh tằm ở các quán bình dân, vỉa hè đơn sơ mới đúng “chất” – vừa ngon, vừa cảm nhận được sự giản dị, gần gũi, dễ mến của người dân địa phương.
Bánh tằm Ngan Dừa không chỉ đơn thuần là một món ăn, mà còn là một phần hồn cốt văn hóa ẩm thực Bạc Liêu. Một dĩa bánh tằm là sự kết hợp của nhiều nguyên liệu quen thuộc nhưng tạo nên hương vị độc đáo, ăn một lần là nhớ cả đời.
Nếu có dịp đến quê hương của “Dạ cổ hoài lang”, bên cạnh việc ghé thăm nhà công tử Bạc Liêu, cánh đồng điện gió hay tháp cổ Vĩnh Hưng, hãy dành thời gian đi tìm thưởng thức món bánh tằm lừng danh đất Ngan Dừa – một trải nghiệm ẩm thực chắc chắn sẽ khiến chuyến đi của bạn thêm phần đáng nhớ.