Thăm làng nghề đan thúng chai Phú Mỹ - Tinh hoa thủ công xứ biển Phú Yên

Đến Phú Mỹ, người ta không chỉ nhìn thấy một nghề mà còn cảm nhận được cả một lối sống gắn bó với biển. Hành trình khám phá làng nghề này vì thế trở thành một lát cắt chân thực và đầy cảm xúc về văn hóa miền Trung.

Giới thiệu làng nghề đan thúng chai Phú Mỹ

• Địa chỉ: Thôn Phú Mỹ, xã Tuy An Bắc, tỉnh Đắk Lắk (tức thôn Phú Mỹ, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên cũ).

Nằm ven biển Nam Trung Bộ, Phú Yên sở hữu đường bờ biển dài, thuận lợi cho nghề đánh bắt thủy hải sản. Chính từ nhu cầu thực tế của ngư dân mà nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ đã hình thành và phát triển qua nhiều thế hệ. Những chiếc thúng chai – người bạn đồng hành không thể thiếu của ngư dân – được làm thủ công với độ bền cao, ngày càng được ưa chuộng tại nhiều địa phương và cả thị trường quốc tế.

Không chỉ là phương tiện đánh bắt ven bờ như lặn sò, câu mực, kéo lưới,... thúng chai còn được sử dụng trong các lễ hội cầu ngư, cuộc thi chèo thuyền truyền thống, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa miền biển.

Hướng dẫn di chuyển đến làng nghề đan thúng chai Phú Mỹ

Từ trung tâm thành phố Tuy Hòa, bạn có thể dễ dàng đến làng nghề bằng xe máy, ô tô cá nhân hoặc taxi:

• Khoảng cách: Khoảng 20 km, thời gian di chuyển từ 30 - 40 phút.
• Lộ trình gợi ý: Từ Tuy Hòa → đi theo quốc lộ 1A về hướng Bắc khoảng 15 km → rẽ phải vào tỉnh lộ 641 → đi thêm 5 km đến thôn Phú Mỹ, xã Tuy An Bắc (tức xã An Dân cũ).

Lưu ý: Đường dễ đi, có thể kết hợp tham quan Ghềnh Đá Đĩa, nhà thờ Mằng Lăng, bãi Xép…

Kỹ thuật đan thúng chai Phú Mỹ – Cẩn thận từ khâu chọn tre đến hoàn thiện

Thúng chai Phú Mỹ được làm từ tre mỡ – loại tre đặc trưng ở Phú Yên, khai thác chủ yếu bên dòng sông Nhân Mỹ. Tre mỡ có độ dẻo cao, chịu nước tốt và không bị giòn gãy sau khi phơi khô. Người thợ phải lựa chọn những cây tre già đạt khoảng 60% độ tuổi trở lên để đảm bảo độ bền lâu dài. Tre sau khi chặt sẽ được chẻ, vót thành từng nan mỏng, phơi khô tự nhiên và xử lý chống mối mọt. Việc chọn tre và sơ chế nguyên liệu đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn trọng để đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra.

Một chiếc thúng hoàn chỉnh trải qua nhiều công đoạn, mỗi công đoạn do một nhóm thợ riêng đảm nhiệm. Đầu tiên là bước đan mê thúng – phần đáy quan trọng tạo nên nền móng vững chắc cho toàn bộ chiếc thúng. Kế đến là công đoạn lận vành, định hình khung thúng sao cho tròn đều và cân đối. Sau khi định hình, thúng được đem phơi khô để chuẩn bị cho giai đoạn xử lý bề mặt.

Một điểm độc đáo trong kỹ thuật truyền thống của người dân Phú Mỹ là việc sử dụng phân bò để trét vào các khe nan tre. Loại nguyên liệu dân dã này có tác dụng bịt kín các khe hở, đồng thời tăng độ kết dính và độ bền cho sản phẩm. Khi lớp trét đã khô, thợ sẽ tiếp tục quét dầu rái – một loại nhựa tự nhiên có khả năng chống thấm nước và bảo vệ thúng khỏi tác động của môi trường biển.

Một bước đặc biệt trong quy trình là kỹ thuật lận thúng bằng hầm đất. Người thợ đào một hố tròn vừa khít để đặt mê thúng vào, sau đó uốn khung và lận vành theo dáng tròn đều, cân bằng. Đây là yếu tố quyết định đến tính thẩm mỹ và sự ổn định khi thúng di chuyển trên biển. Nhờ quy trình công phu, sản phẩm thúng chai Phú Mỹ không chỉ bền đẹp mà còn rất linh hoạt: khó lật, dễ xoay trong không gian hẹp và có thể sửa chữa nếu bị rách – một ưu điểm vượt trội so với thúng nhựa.

Giá trị văn hóa và kinh tế của nghề đan thúng chai Phú Mỹ

Nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ không đơn thuần là kế sinh nhai của hàng trăm hộ dân mà còn mang đậm hơi thở của biển và là biểu tượng gắn bó lâu đời giữa con người với đại dương. Qua từng thế hệ, nghề được truyền nối và gìn giữ như một di sản văn hóa – nơi hội tụ sự khéo léo, nhẫn nại và tinh thần đoàn kết đặc trưng của người dân vùng duyên hải.

Bên cạnh vai trò là công cụ đánh bắt thủy sản, thúng chai còn hiện diện trong đời sống văn hóa địa phương – từ các lễ hội đua thuyền sôi động cho đến lễ cầu ngư trang nghiêm, góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa biển miền Trung.

Nhờ chất lượng được kiểm chứng và uy tín bền bỉ qua năm tháng, thúng chai Phú Mỹ đã vượt khỏi biên giới quốc gia, có mặt tại nhiều thị trường như Thái Lan, Thụy Sĩ và các nước châu Âu, châu Á khác. Mỗi sản phẩm trước khi xuất xưởng đều được kiểm tra nghiêm ngặt; chỉ cần phát hiện lỗi nhỏ, người thợ sẵn sàng làm lại từ đầu – thể hiện sự tận tâm và tinh thần trách nhiệm đối với từng chiếc thúng.

Giá thúng chai Phú Mỹ bao nhiêu?

Hiện nay, giá thúng dao động từ 1.200.000 - 2.600.000 đồng mỗi chiếc tùy thuộc vào kích cỡ, số lượng nan tre và độ tinh xảo của đơn hàng, những sản phẩm đặt riêng có thể lên tới 4.000.000 đồng. Dù mức giá có phần cao hơn so với thị trường, khách hàng vẫn tin tưởng lựa chọn thúng chai Phú Mỹ – bởi chất lượng và uy tín đã được khẳng định qua thời gian.

Nếu bạn có cơ hội đến Phú Yên, đừng quên ghé làng nghề đan thúng chai Phú Mỹ để tận mắt chứng kiến sự tỉ mỉ, kỳ công và tình yêu nghề của người dân nơi đây. Đây không chỉ là trải nghiệm du lịch mà còn là một hành trình khám phá di sản văn hóa sống động giữa lòng biển khơi.