Tên thác Pongour có thể gây sự tò mò cho nhiều du khách và những người yêu thích khám phá thiên nhiên. Tuy nhiên, ít ai biết rằng tên gọi này không chỉ đơn giản là một địa danh mà còn gắn liền với những truyền thuyết và đặc trưng tự nhiên độc đáo của vùng đất Lâm Đồng.
Theo thông tin từ Cổng Thông tin Điện tử tỉnh Lâm Đồng, tên gọi "Pongour" được cho là do người Pháp phiên âm từ cụm từ trong tiếng dân tộc K’ho – "Pon-gou". Trong ngôn ngữ của người K’ho, “Pon” có nghĩa là “ông chủ”, còn “Gou” là “đất sét trắng”. Tên thác này phản ánh đặc điểm địa chất của khu vực, nơi có trữ lượng lớn kaolin (cao lanh) – một loại đất sét trắng có giá trị trong công nghiệp. Vì vậy, tên thác Pongour có thể được hiểu là "ông chủ của vùng đất sét trắng", thể hiện đặc trưng tự nhiên độc đáo của vùng đất này.
Một giả thuyết khác, hiện được nhiều tài liệu dân gian và người dân địa phương nhắc đến, cho rằng tên "Pongour" xuất phát từ hai từ trong tiếng K’ho: “Pon” (bốn) và “Gour” (sừng), mang ý nghĩa “bốn sừng tê giác”. Giả thuyết này liên quan đến truyền thuyết về nữ tù trưởng Ka Nai và bốn con tê giác gắn liền với lịch sử buôn làng.

Theo truyền thuyết, trong quá khứ, vùng đất Phú Hội, Tân Hội và Tân Hà ngày nay là lãnh thổ của Ka Nai – một nữ tù trưởng trẻ tuổi, xinh đẹp và có sức mạnh phi thường. Nàng nổi tiếng vì khả năng thuần hóa các loài thú rừng, đặc biệt là tê giác Tây u (Rơmis), và đã nuôi dưỡng đến bốn con tê giác hùng mạnh. Những con vật này không chỉ giúp nàng khai phá vùng đất hoang sơ, mà còn là công cụ đắc lực trong các trận chiến bảo vệ buôn làng khỏi sự xâm lược của giặc Prenn (người Chàm ở Panduranga, nay thuộc Ninh Thuận).

Trong một cuộc xâm lược của giặc Prenn, Ka Nai đã kêu gọi các bộ tộc Tây Nguyên như Sré, Mạ, Nộp... đứng lên chống lại quân xâm lược. Nàng cùng đoàn quân Tây Nguyên, cưỡi tê giác, tiến vào Panduranga, chiến thắng giòn giã và giải cứu hàng trăm dân K’ho bị bắt làm nô lệ. Tuy nhiên, chiến thắng này lại để lại trong lòng Ka Nai nỗi buồn khi chứng kiến một số người K’ho Mạ lại theo giặc, làm nô lệ cho người Prenn.
Quá đau buồn và thất vọng trước sự phản bội, Ka Nai quyết tâm xây dựng lại cuộc sống cho bộ tộc mình. Cùng bốn con tê giác, nàng đã ngày đêm lao động khai hoang, san đồi, tạo dựng một vương quốc thủy chung cho người K’ho. Thác Pongour được coi là dấu ấn của bốn con tê giác, như những chiếc sừng cắm xuống núi rừng Tây Nguyên, mở ra một kỷ nguyên mới cho các dân tộc Tây Nguyên.

Như vậy, tên gọi Pongour, xuất phát từ tiếng K'Ho, mang ý nghĩa sâu sắc về mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên, gợi nhớ đến hình ảnh những chàng trai dũng mãnh và sức mạnh phi thường của dòng thác. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi Tên thác Pongour nghĩa là gì? và thêm trân trọng vẻ đẹp tự nhiên cũng như giá trị văn hóa mà ngọn thác này mang lại.