Khám phá Lăng Thiệu Trị - Chiêm ngưỡng vẻ đẹp thanh nhã, khác biệt với mọi lăng tẩm Huế

Ẩn mình giữa cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, lăng Thiệu Trị ở Huế gây ấn tượng bởi kiến trúc lăng tẩm đặc sắc cùng những họa tiết chạm trổ tinh tế, cân đối khiến du khách tham quan không khỏi thích thú.

Giới thiệu về lăng Thiệu Trị 

Lăng Thiệu Trị ở đâu?

• Địa chỉ: làng Cư Chánh, xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

• Giá vé vào cửa:

  • Người lớn: 150.000 VNĐ / lượt
  • Trẻ em từ 7 đến 12 tuổi hoặc cao từ 0.8m đến 1.3m: 30.000 VNĐ / lượt
  • Trẻ em dưới 7 tuổi hoặc cao dưới 0.8m: Miễn phí hoàn toàn

Lăng Thiệu Trị (Xương Lăng) là nơi an nghỉ cuối cùng của vua Thiệu Trị – vị vua thứ ba của triều Nguyễn. Dù không nổi tiếng rầm rộ như lăng Tự Đức hay lăng Khải Định, lăng Thiệu Trị vẫn gây ấn tượng bởi vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi thiên nhiên nhưng không kém phần uy nghi và thanh nhã.

Điểm đặc biệt là đây là lăng duy nhất của triều Nguyễn không do chính nhà vua chỉ đạo xây dựng khi còn sống, mà được dựng nên sau khi ông băng hà, bởi con trai – vua Tự Đức.

Đôi nét về vua Thiệu Trị và quá trình xây dựng lăng

Vua Thiệu Trị có tên húy là Nguyễn Phúc Miên Tông là vị hoàng đế thứ ba của nhà Nguyễn nước Đại Nam. Ông kế vị vua cha là Minh Mạng, trị vì từ năm 1841 đến khi qua đời, tổng cộng gần 7 năm,

Trước khi qua đời, vua Thiệu Trị đã căn dặn con trai là vua Tự Đức về việc xây dựng nơi an nghỉ của mình. Nhờ đó, lăng mộ mang nét riêng biệt so với các lăng tẩm triều Nguyễn khác, đặc biệt là quay mặt về hướng Tây Bắc – một hướng hiếm thấy trong kiến trúc cung đình thời bấy giờ.

Sau khi vua băng hà, vào tháng 2/1848, công trình lăng chính thức được vua Tự Đức cho khởi công. Đến tháng 3, phần Toại đạo – đường hầm dùng để đưa linh cữu xuống huyệt – được hoàn thiện. Các hạng mục chính trong lăng hoàn tất vào tháng 5. Tháng 6, vua Tự Đức thân chinh đến kiểm tra và tổ chức lễ an táng thi hài vua cha khoảng 10 ngày sau đó.

Tấm bia lớn ghi bài văn "Thánh đức thần công" do chính vua Tự Đức soạn thảo, với nội dung hơn 2.500 chữ, được dựng vào tháng 11/1848, thể hiện lòng tôn kính và tưởng nhớ sâu sắc với vua Thiệu Trị.

Khám phá vẻ đẹp kiến trúc Lăng Thiệu Trị

Hướng lăng độc nhất

Điểm đặc biệt đầu tiên và dễ nhận thấy nhất của Lăng Thiệu Trị chính là hướng đặt lăng. Khác với phần lớn các lăng tẩm của các vua triều Nguyễn thường quay về hướng chính Nam hoặc chỉ điều chỉnh nhẹ, Lăng Thiệu Trị lại được xây dựng theo hướng Tây Bắc — một lựa chọn hiếm thấy, tạo nên nét riêng độc đáo trong kiến trúc lăng tẩm triều Nguyễn.

Lối kiến trúc hai trục song song

Lăng vua Thiệu Trị tại Huế có một cấu trúc đặc biệt, được phân chia thành hai khu vực chính, tương ứng với hai trục song song. Một trục là khu vực lăng, nằm bên phải, và trục còn lại là khu vực tẩm, nằm phía bên trái.

• Khu Lăng: Lăng vua Thiệu Trị được xây dựng tại một vị trí đẹp mắt, hồ Nhuận Trạch nằm phía trước, kết nối với hồ Điện ở khu vực Tẩm qua hệ thống cống ngầm. Phía sau hồ Nhuận Trạch là bức bình phong cùng Nghi Môn được chế tác bằng đồng, mang hình dáng "long vân đồng trụ," dẫn lối vào sân Bái Đình. Từ đây, du khách có thể tiếp tục bước vào Bi Đình và Lầu Đức Hinh, những công trình nổi bật của khu lăng.
• Khu Tẩm: Khu vực tẩm thờ được bố trí cách Lầu Đức Hinh khoảng 100 mét về phía trái. Đây là khu vực riêng biệt, được thiết kế độc đáo. Để vào điện Biểu Đức, nơi thờ bài vị của vua Thiệu Trị và bà Từ Dũ, người ta phải đi qua Nghi Môn làm bằng đá cẩm thạch và Hồng Trạch Môn, tạo nên một hành trình thăm quan đầy ấn tượng.

Không có la thành bao quanh - Tạo sự hòa quyện độc đáo với thiên nhiên

Một đặc điểm kiến trúc nổi bật khác của Lăng Thiệu Trị là sự vắng bóng của la thành (hệ thống tường thành bao bọc xung quanh lăng). Trong khi hầu hết các lăng tẩm khác đều được xây dựng kiên cố với tường thành bảo vệ, Lăng Thiệu Trị lại mở rộng không gian, hòa mình vào thiên nhiên.

Việc không xây dựng la thành tạo điều kiện cho cảnh quan tự nhiên xung quanh lăng trở thành một phần hữu cơ của tổng thể kiến trúc. Những ngọn đồi, cây cối, dòng suối tự nhiên như ôm trọn lấy lăng, tạo nên một khung cảnh thanh bình, tĩnh lặng và đầy chất thơ.

Các lăng tẩm nổi tiếng khác ở Huế

Nếu có dịp khám phá cố đô, đừng quên kết hợp tham quan Lăng Thiệu Trị cùng các công trình lăng tẩm nổi bật khác như:

• Lăng Minh Mạng: Nằm ở khu vực núi Ngọc Trản, lăng Minh Mạng được thiết kế với phong cách đối xứng và hài hòa với thiên nhiên, tạo nên một không gian linh thiêng và yên tĩnh, đặc trưng của triều đại Nguyễn.
• Lăng Gia Long: Là lăng tẩm đầu tiên của các vua Nguyễn, lăng Gia Long tọa lạc tại vùng đồi cao, mang đậm nét kiến trúc truyền thống Việt Nam, với không gian rộng lớn và được bao quanh bởi núi non hùng vĩ.

• Lăng Khải Định: Khác với các lăng khác, lăng Khải Định nổi bật với sự pha trộn giữa kiến trúc phương Tây và phương Đông, với những chi tiết trang trí công phu, mang đến vẻ đẹp đặc biệt, lộng lẫy.

• Lăng Tự Đức: Lăng Tự Đức nằm giữa một không gian thiên nhiên tươi đẹp, với hồ sen rộng lớn và nhiều công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn cá nhân của vua Tự Đức, phản ánh phong cách kiến trúc tinh tế, nhẹ nhàng và thanh thoát.

Khám phá lăng Thiệu Trị, bạn sẽ hiểu thêm về sự kết hợp hoàn hảo giữa kiến trúc và thiên nhiên trong văn hóa Nguyễn. Đây là một trong những di sản văn hóa đáng tự hào, xứng đáng là điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích lịch sử và kiến trúc.