Tà Xùa là một xã vùng cao nằm giữa ranh giới tỉnh Sơn La và Yên Bái, ở độ cao 1.600 - 1.800m, cách Hà Nội khoảng 200km, trung tâm thành phố Sơn La 115km và Mộc Châu 100km.

Với vị trí địa lý lý tưởng, Tà Xùa là điểm đến hoàn hảo để rời xa khói bụi thành phố, tận hưởng bầu không khí trong lành, chiêm ngưỡng những dãy núi trùng điệp và ruộng bậc thang uốn lượn như những con sóng. Đặc biệt, nơi đây nổi tiếng với biển mây bồng bềnh xuất hiện bất chợt, tạo nên khung cảnh huyền ảo hiếm có.

Tùy vào sở thích và cảnh sắc bạn muốn trải nghiệm, hãy chọn thời gian phù hợp để đến Tà Xùa. Nếu ưu tiên sự thoải mái, tháng 8 – tháng 11 là thời điểm lý tưởng nhất cho hành trình của bạn.
Bạn có thể đến Tà Xùa bằng xe máy, ô tô cá nhân, xe khách hoặc xe du lịch. Từ Hà Nội, đi theo hướng Sơn Tây – cầu Trung Hà, rẽ vào QL32, tiếp tục theo QL37 qua Phù Yên, Bắc Yên. Đường lên trung tâm Tà Xùa đã được trải bê tông, ô tô 16 chỗ có thể lên tận đỉnh.
Các nhà xe như Khánh Thịnh, Quang Nghĩa, Nguyên Hằng cung cấp dịch vụ xe limousine đi Tà Xùa với giá 700.000 đồng/người (khứ hồi). Xe thường khởi hành lúc 22h từ Hà Nội và mất khoảng 5 tiếng để đến nơi, có điểm dừng nghỉ trên đường.

Tại Tà Xùa, bạn có thể thuê xe máy để khám phá các điểm tham quan. Nếu không tự tin tay lái, nên thuê xe ôm bản địa vì đường đèo khá dốc, hẹp và nhiều khúc cua.
Cách trung tâm Tà Xùa khoảng 15 km, "sống lưng khủng long" nằm tựa vào dãy núi Tà Xùa, với phía trước là thung lũng sâu hun hút.
Đoạn đường mòn dài 1,5 km này được giới phượt thủ đánh giá là một trong những điểm săn mây đẹp nhất miền Bắc. Những ngày trời nhiều mây, biển mây bồng bềnh có thể kéo dài đến tận 10h sáng, tạo nên khung cảnh huyền ảo.

Khi trời quang, từ đây bạn có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng rừng xanh, ruộng bậc thang và những mái nhà người Mông nép bên sườn núi, mang đến một trải nghiệm thiên nhiên tuyệt vời.
Nằm trên một ngọn đồi nhỏ ở đỉnh Gió, tại ngã ba Xím Vàng - Háng Đồng, cây táo mèo cô đơn cách trung tâm Tà Xùa hơn 1 km. Từ đây, bạn có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn sông Suối Sập với làn nước trong xanh vào những ngày đẹp trời.

Được ví như “linh hồn sống” giữa vùng đất hoang sơ, cây táo mèo mang vẻ đẹp mạnh mẽ, kiên cường giữa thiên nhiên khắc nghiệt. Đây cũng là một trong những điểm ngắm hoàng hôn đẹp nhất Tà Xùa, đặc biệt nếu may mắn, bạn còn có thể chiêm ngưỡng cảnh hoàng hôn chìm trong biển mây. Thời điểm lý tưởng để ngắm cảnh là khoảng 17h30.
Nằm trên cung đường đến mỏm cá heo và cây cô đơn, thảo nguyên Tà Xùa cách trung tâm xã khoảng 10 km. Đường đi khá rộng, ít quanh co, gần đến mỏm cá heo sẽ có biển chỉ dẫn.
Với không gian thiên nhiên rộng lớn, nơi đây không chỉ là điểm lý tưởng để chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng mà còn thích hợp cho các hoạt động vui chơi, thể thao và cắm trại, mang đến trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên.

Mị Ơi, Hiên Coffee, Thào Coffee, H'mong Coffee và Bản Coffee là những quán cà phê có tầm nhìn tuyệt đẹp ở Tà Xùa, lý tưởng để săn mây và check-in sống ảo. Dù vào những ngày ít mây, đây vẫn là điểm dừng chân hoàn hảo để nhâm nhi tách trà nóng, chiêm ngưỡng núi non hùng vĩ hay thả mình vào khoảnh khắc hoàng hôn rực rỡ.

Là món cá nướng truyền thống của vùng Tây Bắc, đặc biệt phổ biến ở Tà Xùa. Món ăn chỉ thực sự tròn vị khi được nướng cùng các gia vị đặc trưng như tần bì, sả, ớt, gừng, rau thơm, hành lá và húng quế.
Cá dùng để chế biến phải là cá chép, nặng khoảng 200 – 400g, sống trong ao hoặc suối tự nhiên. Cá được sơ chế bằng cách xẻ dọc sống lưng, giữ nguyên nội tạng (trừ túi mật), sau đó nhồi gia vị vào bụng. Cá được gập đôi, xiên bằng que tre rồi ướp để thấm đều trước khi nướng trên bếp than hồng.

Là món ăn đậm chất vùng cao, không chỉ bởi hương vị đặc biệt mà còn nhờ cách chế biến độc đáo. Ban đầu, đây là phương pháp bảo quản thịt của người dân Tây Bắc khi không có tủ lạnh, nhưng vô tình đã tạo nên một đặc sản trứ danh.
Món ăn này thường chỉ được làm vào các dịp lễ, tết hoặc lễ cúng lớn. Thịt trâu được chọn từ phần bắp, ít gân, thái thành miếng dài khoảng 15cm, rộng 8cm, sau đó tẩm ướp cùng muối, đường, ớt, tỏi, gừng, mắc khén để thấm đều gia vị.

Sau khi ướp, thịt được xiên que và phơi khô dưới nắng hoặc treo trên gác bếp để bảo quản lâu dài. Khi thưởng thức, thịt có vị cay nhẹ của ớt, nồng thơm của tỏi, ngọt đậm từ thịt và mùi khói đặc trưng, tạo nên hương vị khó quên của núi rừng Tây Bắc.
Cơm lam là món ăn quen thuộc của vùng Tây Bắc, đặc biệt là người Thái ở Tà Xùa. Gạo ngon sau khi thu hoạch được ngâm qua đêm, cho vào ống nứa, thêm nước vừa đủ để cơm không quá nhão hay khô. Ống nứa được bịt kín bằng lá chuối hoặc lá dong rồi nướng trên bếp củi.

Khi vỏ tre cháy xém, nước gạo tươm ra và hương thơm lan tỏa, cơm lam đạt độ hoàn hảo. Khi tách ống nứa, lớp lụa mỏng bọc ngoài hạt cơm mang theo chút vị mặn và mùi khói đặc trưng, đậm hương rừng. Món ăn này thường được thưởng thức cùng muối vừng hoặc chẩm chéo – loại gia vị đặc trưng của Tây Bắc, mang đến hương vị đậm đà khó quên.
Gỏi da trâu là món ăn đặc biệt, thường dùng để tiếp đãi khách quý bởi cách chế biến công phu. Da trâu được hơ trên lửa, ngâm nước lạnh, sau đó thái mỏng bằng dao sắc, tạo thành những lát vàng óng đẹp mắt.

Điểm nhấn của món ăn nằm ở phần gia vị độc đáo, gồm lạc, me, rau mùi, mắc khén và đặc biệt là nước măng chua – thành phần tạo nên vị chua thanh hoàn hảo. Nước này được làm bằng cách ngâm măng tươi trong nước suối, kết hợp với gia vị đặc trưng, mang đến hương vị đậm đà, hấp dẫn khó quên.