SPF (Sun Protection Factor) là chỉ số đo lường mức độ bảo vệ da khỏi tác hại của tia UVB – loại tia tử ngoại có thể gây cháy nắng, tổn thương biểu bì, thúc đẩy quá trình lão hóa sớm và tăng nguy cơ ung thư da. Đây là một trong những thông số quan trọng nhất khi lựa chọn kem chống nắng, được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận và chuẩn hóa.
Trên thị trường, các sản phẩm kem chống nắng thường có chỉ số SPF dao động từ 15 đến 100. Chỉ số này cho biết hai điều:
Thời gian bảo vệ da khỏi tia UVB: Mỗi đơn vị SPF tương đương với khoảng 10 phút chống nắng. Do đó, kem chống nắng có chỉ số SPF 30 có khả năng bảo vệ làn da trong khoảng 300 phút (tức 5 tiếng), còn SPF 50 có thể kéo dài đến 500 phút (hơn 8 tiếng), nếu được thoa đúng lượng khuyến nghị và không bị trôi do mồ hôi hay nước.

Tỷ lệ tia UVB có thể xuyên qua da: Ngoài thời gian, SPF còn phản ánh khả năng lọc tia UVB. SPF 15 ngăn chặn khoảng 93% tia UVB, SPF 30 ngăn khoảng 96,7%, còn SPF 50 chặn được khoảng 98%. Điều này nghĩa là với SPF 30, khoảng 3,3% tia UVB vẫn có thể tiếp xúc với da; còn với SPF 50, con số này giảm xuống còn 2%.
Tuy nhiên, hiệu quả chống nắng còn phụ thuộc vào cách sử dụng. Để đạt hiệu quả tối ưu, nên dùng một lượng kem chống nắng tương đương 2mg/cm² da, thoa đều trước khi ra nắng ít nhất 15–30 phút và thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi, lau mặt hay ra nhiều mồ hôi.
Hiểu đúng về chỉ số SPF sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm chống nắng phù hợp với làn da, nhu cầu sử dụng và môi trường du lịch, đặc biệt là trong mùa hè – khi cường độ tia UV thường cao hơn mức an toàn cho da.
Việc lựa chọn chỉ số SPF phù hợp không chỉ phụ thuộc vào cường độ ánh nắng hay thời gian tiếp xúc ngoài trời, mà còn cần căn cứ vào loại da để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu và tránh gây kích ứng.
Da mụn viêm, sưng: Ưu tiên các loại kem chống nắng dịu nhẹ, không gây bí da, với chỉ số SPF từ 15 đến 30 là lựa chọn an toàn, giúp hạn chế tình trạng kích ứng và viêm nhiễm.
Da nhạy cảm, dễ kích ứng hoặc da mỏng yếu: Nên chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 25 – 35 và chỉ số PA++ để tăng khả năng bảo vệ khỏi cả tia UVA và UVB mà vẫn dịu nhẹ với làn da.
Da dầu: Ưu tiên sản phẩm chống nắng có kết cấu mỏng nhẹ, kiềm dầu và không gây bít tắc lỗ chân lông. Chỉ số SPF lý tưởng là từ 30 – 50, kết hợp với PA+++ để bảo vệ tốt mà vẫn giữ da khô thoáng.
Da khô: Có thể sử dụng kem chống nắng chứa thành phần dưỡng ẩm, với SPF từ 30 – 60+ và PA++ hoặc PA+++ để vừa chống nắng vừa dưỡng da hiệu quả.
Da đang điều trị nám, tàn nhang hoặc nhạy cảm với ánh sáng: Đây là những làn da cần được bảo vệ kỹ lưỡng hơn, nên chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 60 đến 100, đi kèm PA+++ hoặc PA++++ để ngăn ngừa tối đa tổn thương từ ánh nắng.

Sinh hoạt hàng ngày (văn phòng, di chuyển nhẹ): Kem chống nắng với SPF 15 – 30, PA+ là đủ để bảo vệ làn da khỏi tác động nhẹ từ tia UV.
Ra ngoài, thể thao nhẹ, mua sắm: Nên chọn sản phẩm có SPF 20 – 30 và PA++ để bảo vệ da khi tiếp xúc ánh nắng trong thời gian vừa phải.
Làm việc ngoài trời, đi bộ nhiều: Ưu tiên kem chống nắng có chỉ số SPF từ 40 – 50 và PA+++ hoặc PA++++ nhằm đảm bảo làn da được bảo vệ tốt trước ánh nắng cường độ cao.
Du lịch, leo núi, đi biển, phơi nắng lâu: Những hoạt động này cần đến sản phẩm chống nắng “nặng đô” với SPF từ 50 – 80 và PA++++ để bảo vệ toàn diện khỏi tia UVA/UVB và các yếu tố môi trường khắc nghiệt.
Da sáng màu: Thường dễ bị bắt nắng và tổn thương do UVB, do đó nên chọn kem chống nắng có SPF từ 20 – 30 trở lên.
Da sẫm màu: Có thể sử dụng kem chống nắng có SPF dưới 20 vì làn da sẫm có khả năng chống nắng tự nhiên tốt hơn, tuy nhiên vẫn cần chống nắng để ngăn ngừa lão hóa và nám sạm.
Việc lựa chọn kem chống nắng với chỉ số SPF phù hợp với làn da là yếu tố then chốt để bảo vệ da hiệu quả trước tác hại của tia UV. Theo khuyến nghị từ các chuyên gia da liễu, bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 đến 60 để đảm bảo khả năng chống nắng tối ưu trong điều kiện sinh hoạt thường ngày hoặc khi đi du lịch.
Tuy nhiên, với làn da đang bị tổn thương, mẩn đỏ hoặc viêm mụn sưng, việc sử dụng sản phẩm có chỉ số SPF cao đôi khi có thể gây kích ứng. Trong trường hợp này, bạn nên ưu tiên các loại kem chống nắng dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc cồn, với chỉ số SPF từ 15 đến 30 để làn da được bảo vệ nhẹ nhàng mà vẫn thông thoáng và an toàn.