Khám phá Vườn quốc gia Xuân Sơn - Viên ngọc xanh của Phú Thọ

Sức hấp dẫn kỳ lạ của Viên ngọc xanh Xuân Sơn

Vườn Quốc gia Xuân Sơn, rộng 33.687 ha, là một trong những vườn quốc gia lớn nhất Việt Nam, đứng thứ 12 trong tổng số 15 vườn quốc gia. Nằm tại huyện Tân Sơn, cách thành phố Việt Trì 80km và Hà Nội 120km, nơi đây có hệ sinh thái đa dạng với độ che phủ lên đến 84%. Vườn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá thiên nhiên và tìm hiểu sự phong phú của động thực vật.

Vườn Quốc gia Xuân Sơn hiện lưu giữ hơn 1.200 loài thực vật, bao gồm 665 loài cây thuốc quý và gần 300 loài cây rừng khác. Đồng thời, nơi đây cũng là nhà của 365 loài động vật, trong đó có 46 loài quý hiếm, thuộc sách đỏ và được bảo vệ nghiêm ngặt.

Nên tới Vườn Quốc gia Xuân Sơn vào thời gian nào trong năm?

Thời tiết tại Vườn Quốc gia Xuân Sơn rất dễ chịu và mát mẻ, mang đến cảm giác như bốn mùa hội tụ trong một ngày. Buổi sáng là không khí trong lành của mùa xuân, đến trưa, nắng hè rực rỡ bao phủ khắp không gian. Chiều đến, không khí se lạnh như mùa thu, và buổi tối, cái lạnh của mùa đông lại bao trùm, mang đến sương mờ huyền bí. Vì vậy, bất cứ thời điểm nào trong năm bạn cũng có thể đến đây để tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên đa dạng.

Tuy nhiên, nếu bạn muốn lên kế hoạch chuyến đi cụ thể, có thể tham khảo hai khoảng thời gian sau để thuận tiện nhất:

• Mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau): Đây là thời gian thuận lợi cho việc di chuyển và tham quan, với đường sá khô ráo, sạch sẽ, đặc biệt phù hợp khi bạn muốn khám phá rừng. Tuy nhiên, cảnh vật trong mùa khô sẽ có phần khô cằn, không xanh tươi như mùa mưa.
• Mùa mưa (các tháng còn lại trong năm): Mặc dù di chuyển có thể gặp khó khăn và bạn cần chuẩn bị các vật dụng như áo mưa, giày ủng và thuốc chống côn trùng, nhưng mùa mưa lại đem đến cảnh sắc tươi tắn, thác nước hùng vĩ và cây cối xanh mướt, rất thích hợp cho những ai yêu thích vẻ đẹp hoang sơ và lãng mạn của thiên nhiên.

Đường đến Vườn quốc gia Xuân Sơn

• Máy bay: Nếu bạn di chuyển từ các tỉnh miền Trung hoặc miền Nam, máy bay là lựa chọn tiện lợi nhất. Sau khi hạ cánh tại Hà Nội, bạn chỉ cần bắt xe khách tại bến xe Mỹ Đình để tiếp tục hành trình tới Vườn Quốc gia Xuân Sơn.
• Xe khách: Với những du khách từ các tỉnh miền Bắc, có nhiều chuyến xe khách từ Hà Nội đến Phú Thọ. Bạn chỉ cần tìm hiểu lịch trình của các nhà xe chạy qua huyện Tân Sơn và Vườn Quốc gia Xuân Sơn.
• Phương tiện tự lái: Nếu bạn yêu thích sự chủ động và khám phá, xe máy hay ô tô tự lái là lựa chọn tuyệt vời. Chỉ cần tra cứu lộ trình trên Google Maps, bạn sẽ dễ dàng đến với Vườn Quốc gia Xuân Sơn và tận hưởng hành trình của mình.

Khám phá toàn bộ nét đẹp của Vườn quốc gia Xuân Sơn

Thám hiểm các hang động tuyệt đẹp 

Vườn Quốc gia Xuân Sơn nổi tiếng với những hang động độc đáo, được tạo ra qua hàng triệu năm biến động của thiên nhiên. Dù không sở hữu những khối thạch nhũ khổng lồ lấp lánh như ở Phong Nha Kẻ Bàng, nhưng các hang động tại đây vẫn mang đến những trải nghiệm thú vị đầy bí ẩn, khiến du khách không khỏi trầm trồ.

Một số hang động nổi bật mà bạn không thể bỏ qua khi đến Vườn Quốc gia Xuân Sơn:

• Hang Thổ Thần: Nằm tại bản Lấp, Hang Thổ Thần là một trong những hang động lớn nhất và dài nhất trong khu vực Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Hang sâu trong lòng núi Ten, cửa hang mở ra cánh đồng Mường Lạng mênh mông. Bên trong hang, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những nhũ đá mềm mại, xốp và mang màu sắc đục như đất, khiến cho Hang Thổ Thần còn được người dân địa phương gọi là "Hang Đất".
• Hang Na: Nằm tại bản Lấp, Hang Na ẩn mình trong những bụi cây rậm rạp trên con đường dẫn đến thác nước Lưng Trời. Cửa hang được che phủ kỹ lưỡng, lơ lửng giữa vách núi, tạo nên một khung cảnh huyền bí. Bên trong, không gian tối tăm bao phủ, điểm xuyết là những khối đá tròn trịa, to nhỏ khác nhau, giống như những quả na, từ đó hang được đặt tên theo đặc điểm này.

• Hang Lạng: Hang Lạng có độ cao trung bình khoảng 10m, nhưng ở một số khu vực, chiều cao có thể lên đến 20 đến 30m. Độ rộng dao động từ 10 đến 15m. Một con suối nhỏ chảy qua trong lòng hang, nền hang được hình thành từ các lớp đá củ đậu, cát vàng và đất sét. Trần hang ấn tượng với những khối thạch nhũ, được tạo nên qua hàng triệu năm, với những hình dáng kỳ thú như tòa thờ Phật, thần linh, khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng.
• Động Tiên: Động Tiên, dài 10km, nằm sâu trong lòng núi đá cẩm thạch. Điều đặc biệt ở đây là không khí trong lành, dễ chịu, không hề ngột ngạt, nhờ vào hệ thống thông gió tự nhiên dẫn lên thẳng đỉnh núi. Bên trong động, hồ nước tự nhiên là nơi sinh sống của nhiều loài cá lạ, tạo nên một cảnh quan sinh động, huyền bí mà bạn không thể bỏ qua khi đến tham quan.

Tham quan các Bảo tàng thiên nhiên

Khi đến tham quan Vườn Quốc gia Xuân Sơn, du khách sẽ có cơ hội khám phá Bảo tàng Thiên nhiên, nơi trưng bày một kho tàng những mẫu tiêu bản động thực vật quý hiếm, mang đến cái nhìn sâu sắc về sự đa dạng sinh học phong phú của khu vực. Các hiện vật được giới thiệu tại bảo tàng không chỉ hấp dẫn mà còn rất lạ mắt, thể hiện sự kỳ diệu của thiên nhiên.

Bên cạnh những mẫu vật, bảo tàng còn tái hiện quá trình sinh sống, sản xuất và các nét văn hóa đặc trưng của người dân tộc Mường và Dao. Du khách sẽ được tìm hiểu những mô hình sinh động về cách thức canh tác, đời sống hằng ngày và các phong tục truyền thống của các cộng đồng dân tộc nơi đây.

Đặc biệt, tham quan bảo tàng, bạn còn được các cán bộ giới thiệu chi tiết về quá trình hình thành và phát triển của Vườn Quốc gia Xuân Sơn, từ đó hiểu rõ hơn về vai trò quan trọng của khu bảo tồn này trong việc gìn giữ và bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên. Đây là một điểm đến lý tưởng để bạn không chỉ khám phá thiên nhiên mà còn làm phong phú thêm kiến thức về cuộc sống và văn hóa của con người nơi đây.

Đắm chìm vào vẻ đẹp kỳ vĩ của các thác nước 

Khi đến với Vườn Quốc gia Xuân Sơn, bạn sẽ không thể bỏ qua những con suối và thác nước tuyệt đẹp, mang vẻ đẹp nguyên sơ và huyền bí, góp phần tô điểm thêm cho bức tranh thiên nhiên tuyệt vời nơi đây:

• Suối Tiên: Suối Tiên bắt nguồn từ Động Tiên, với làn nước trong vắt và mát lạnh suốt quanh năm. Đây là một địa điểm lý tưởng để du khách thỏa sức thư giãn, tắm mát trong làn nước sạch sẽ, hay thậm chí thử sức với trò chơi bắt cá thú vị. Bạn cũng có thể tổ chức một buổi picnic hay cắm trại ngay bên bờ suối, tận hưởng không khí trong lành, hòa mình vào thiên nhiên.

• Thác Lưng Trời: Thác Lưng Trời nằm gần Hang Thổ Thần, nổi bật với vẻ đẹp hoang sơ và quyến rũ. Dù đường đến thác khá hiểm trở, nhưng khi tới nơi, bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước cảnh tượng hùng vĩ của thác nước uốn lượn trên vách núi, nước thác đổ xuống bọt trắng xóa quanh năm. Bên dưới là một hồ nước trong xanh, bao quanh là những cây cối xanh tươi, tạo nên một không gian vừa tĩnh lặng vừa kỳ vĩ, tuyệt vời cho những ai yêu thích khám phá thiên nhiên hoang dã.

Giao lưu với bản làng của đồng bào Dao và Mường

Khi đến tham quan các bản làng trong khuôn viên Vườn Quốc gia Xuân Sơn, bạn sẽ có cơ hội khám phá cuộc sống đậm đà bản sắc và văn hóa của các dân tộc người Dao và người Mường.

• Bản Dù: Từ dốc Cổng Trời, bạn sẽ đến bản Dù, nằm ở trung tâm của Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Đây là một bản làng nổi bật với những nét văn hóa độc đáo, và đặc biệt, bạn sẽ được thưởng thức món ăn đặc sản làm từ cây chuối cô đơn (hay còn gọi là chuối Bạc Hà), một món ăn lạ miệng và ngon tuyệt, mang đậm hương vị của vùng núi rừng.

• Bản Lấp: Chỉ cách bản Dù vài cây số, bản Lấp là một bản nhỏ với khoảng 30 nóc nhà. Nơi đây, người dân chủ yếu sống bằng nghề rừng, như kiếm củi, đánh cá, hái rau rừng... Cuộc sống bình dị và gần gũi với thiên nhiên của người dân ở bản Lấp chắc chắn sẽ đem lại cho bạn những trải nghiệm thú vị và chân thực về văn hóa vùng cao.
• Bản Cỏi: Bản Cỏi là nơi sinh sống của người Dao Tiền, với hơn 100 nóc nhà. Nằm ở khu vực xa nhất của Vườn Quốc gia Xuân Sơn, bản này được bao quanh bởi núi non hùng vĩ và rừng già, đường đi khá hiểm trở, tạo nên một không gian tĩnh lặng, hoang sơ và rất ít người qua lại. Đây là nơi lý tưởng cho những ai yêu thích sự yên bình và muốn tìm hiểu sâu hơn về đời sống của người Dao Tiền.