Pha Đin tiếng Thái gọi là “Phạ Đin”, trong đó “Phạ” là trời, Đin là “đất”. Tên của con đèo này có nghĩa là nơi giao thoa giữa đất và trời. Đèo Pha Đin hay Dốc Pha Đin là đèo núi trên quốc lộ 6 ở giáp ranh giữa xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La và xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biê
Pha Đin tọa lạc trên độ cao 1000m so với mực nước biển, với tổng chiều dài khoảng 32km. Điểm khởi đầu của đèo cách TP Sơn La 66km, còn điểm cuối cách TP Điện Biên Phủ khoảng 84km. Pha Đin cùng với Ô Quy Hồ, Khau Phạ, Mã Pí Lèng làm nên tứ đại đỉnh đèo huyền thoại của vùng cao Tây Bắc.
Trong cộng đồng người dân Điện Biên và Sơn La, thì đèo Pha Đin là cung đường gắn liền với câu chuyện về cuộc đua ngựa năm nào.
Thời điểm ấy, khi tìm cách vạch định ranh giới hai địa phương, thì người dân đã tổ chức một cuộc đua ngựa vượt dốc Pha Đin. Lúc này, ngựa Lai Châu phi nhanh hơn, thế nên phần lớn diện tích đèo Pha Đin thuộc về Lai Châu.

Mỗi mùa, Đèo Pha Đin lại khoác lên mình một diện mạo khác nhau, nhưng vào thời điểm tháng 3, mùa xuân tới, hoa ban -loài hoa đặc trưng của tỉnh Điện Biên- nở rộ, đây là thời gian đẹp nhất của Đèo Pha Đin. Mùa đông kèm theo mưa phùn thời tiết lạnh giá và đường đi nguy hiểm hơn không phải mùa lý tưởng để chinh phục Pha Đin. Ngoài ra, từ tháng 5 đến tháng 8 là mùa mưa ở Điện Biên. Việc đi lại cũng sẽ gặp khó khăn nên du khách nên chú ý thời tiết trước khi khởi hành.

Có rất nhiều cách để di chuyển tới Mộc Châu, tùy vào khoảng cách, sở thích và nhu cầu của bạn. Du khách cần đi tới Hà Nội bằng xe khách, ô tô, xe máy nếu bạn là dân đi phượt hay tàu hỏa và tiện nhất là đi máy bay đối với những du khách ở xa. Từ Hà Nội, để đến Sơn La - điểm khởi đầu của đèo Pha Đin bằng xe khách giường nằm, limousine hay phượt bằng xe máy.
Con đèo này nằm trên quốc lộ 6, nối liền hai tỉnh Sơn La và Điện Biên. Phượt thủ xuất phát từ Hà Nội sẽ di chuyển theo tuyến quốc lộ 6 qua cao nguyên Mộc Châu – Yên Châu – Mai Sơn – Thuận Châu là tới điểm khởi đầu của đèo Pha Đin. Còn nếu xuất phát từ TP Điện Biên Phủ, bạn sẽ đi theo quốc lộ 279 hướng đi huyện Tuần Giáo là tới.
Những khúc cua gấp, cua tay áo hay cua số 8 được xem là ‘đặc sản’ của đèo Pha Đin. Vì vậy, khi đến đây, bạn sẽ được trải nghiệm cảm giác phấn khích, hồi hộp khi gặp những thử thách khó nhằn ấy, bên cạnh đó, nhìn từ xa, đèo Pha Đin tựa sợi dây thừng dài vắt quanh triền núi, với bên kia là hẻm vực hun hút, còn bên đây là vách đá sừng sững. Khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ cùng những bản làng ẩn hiện chắc chắn sẽ giữ chân bạn ở lại ngắm nhìn lâu hơn.

Du khách sẽ bắt gặp hình ảnh những phiên chợ vùng cao khi đi qua địa phận xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La hay xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Du khách có thể thấy người dân họp chợ để mua bán nông sản, dược liệu, sản vật núi rừng.

Đèo Pha Đin còn được biết đến như một vị chứng nhân lịch sử, dõi theo bao biến động, thăng trầm của vùng đất anh hùng này.
Trong thời điểm diễn ra cuộc kháng chiến chống Pháp, thì đèo Pha Đin chính là một trong những con đường huyết mạch, giữ vai trò quan trọng trong việc tiếp vận vũ khí, đạn dược và lương thực, đặc biệt trong chiến dịch Điện Biên Phủ anh hùng năm 1954.
Thời điểm bấy giờ, nhằm chặn đứng con đường quan trọng này, tướng Pháp Christian de Castries đã cho máy bay oanh tạc, và đèo Pha Đin là nơi hứng chịu lượng bom đạn nhiều nhất. Đến ngày nay, khi dừng chân tại khu vực đỉnh đèo, bạn sẽ thấy một tấm bia ghi lại dấu ấn anh hùng của đất và người Điện Biên với dòng chữ “Đây là nơi hứng chịu nhiều nhất những trận oanh tạc bằng máy bay của thực dân Pháp nhằm ngăn chặn đường tiếp vận vũ khí, đạn dược, lương thực, thực phẩm của ta phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ”.
