Búp khoai kho: Món ăn dân dã và lạ miệng Phú Thọ

Đặc sản búp khoai kho - Món ăn độc lạ và hấp dẫn Phú Thọ

Búp khoai kho là đặc sản độc đáo của Phú Thọ, mang trong mình hương vị đậm đà, dân dã và gần gũi với đời sống người dân nơi đây. Không chỉ ngon miệng, món ăn này còn đầy đủ giá trị dinh dưỡng, trở thành lựa chọn tuyệt vời cho những bữa cơm sum vầy gia đình hay trong các dịp lễ hội, gắn kết mọi người trong không gian ấm áp và tràn ngập hương vị quê hương.

Búp khoai - Nguyên liệu chính của món ăn 

Khi nhắc đến búp khoai, nhiều người có thể nghĩ ngay đến búp khoai lang, nhưng thực tế, búp khoai trong món ăn đặc sản này là loại khoai có dọc, hay còn gọi là bẹ khoai, đài khoai, thường gặp ở các giống khoai như khoai trứng, khoai riềng, khoai lủi, khoai tím. 

Những giống khoai này rất dễ trồng và có mặt ở hầu hết các làng quê. Củ khoai có thể được luộc hoặc xào, nấu canh rất ngon và dễ ăn, trở thành món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày. Dọc khoai, ngoài việc dùng làm thức ăn cho lợn giúp chúng chóng lớn, còn được sử dụng để chế biến những món canh hấp dẫn. 

Tuy nhiên, chỉ búp khoai (ngoại trừ khoai đốm, vì loại khoai này rất ngứa và ít được sử dụng) mới có thể được đem kho tương, tạo nên một món canh đậm đà hương vị, mang đậm nét dân dã của làng quê.

Thời gian lý tưởng nhất để thưởng thức món búp khoai kho

Khoai thường được trồng từ tháng 11 âm lịch năm trước đến tháng 5 năm sau, và thời gian từ khi khoai nảy mầm đến giữa tháng 4 là giai đoạn khoai phát triển và đẻ con. Vào thời điểm này, búp khoai chưa đạt độ ngon và chưa đủ chất dinh dưỡng, vì vậy không nên hái. 

Đến đầu tháng 5, trước khi thu hoạch khoảng một đến hai tuần, người ta mới hái búp khoai để cây tập trung dinh dưỡng vào củ, giúp củ khoai lớn lên và mập mạp hơn. Để có món búp khoai vừa ngọt lại không bị ngứa, từ khâu chuẩn bị đến các công đoạn nấu nướng phải thật cẩn thận và tỉ mỉ. 

Thời điểm lý tưởng nhất để thưởng thức búp khoai ngon là từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm, khi cây khoai phát triển mạnh và cho lá non nhiều nhất. Món búp khoai kho thường xuất hiện trong những dịp đặc biệt như lễ hội Đền Hùng hay những buổi tụ họp gia đình, bạn bè.

Cách chế biến món đặc sản búp khoai kho chuẩn vị Phú Thọ

Chế biến món búp khoai kho, một món ăn dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn, cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ và lưu ý đặc biệt, vì nếu không cẩn thận, món ăn có thể gây ngứa. Đầu tiên, cần chọn những búp khoai lá còn cuộn chặt, sau đó phơi chúng dưới nắng nhẹ. 

Trước khi nấu, rải một lớp cua đồng đã bóc yếm và mu lên trên búp khoai. Đặt hai thanh tre chéo chữ thập lên miệng nồi để tránh cho búp khoai bị bồng lên trong quá trình đun. Tiếp theo, pha loãng một muôi tương ngon với nước, cho vào nồi cùng búp khoai rồi bắc lên bếp đun. Khi nước sủi, chú ý để lửa nhỏ, chỉ để sôi lăn tăn. 

Tuyệt đối không nên nhúng đũa vào nồi trong suốt quá trình nấu. Nếu thấy nước cạn, có thể dùng tương pha với nước mỡ lợn, thỉnh thoảng múc tưới vào để giữ độ ẩm cho món ăn. Tùy theo kích thước nồi và lượng búp khoai, có thể thêm một hoặc hai quả dọc đã nướng chín, bỏ vỏ và hạt, dằm nhỏ rồi rải lên trên cùng, kèm thêm một chút nước hàng để nồi kho thêm đậm đà. 

Trong suốt quá trình đun, cần theo dõi để điều chỉnh độ mặn, nhạt cho vừa miệng. Khi nồi búp khoai kho đã hoàn thành, nhấc thanh tre ra, dùng đũa gắp từng chiếc búp khoai lên bát. Búp khoai bên ngoài vẫn săn chắc, nhưng bên trong lại mềm mịn, tỏa ra mùi thơm ngậy của cua, dọc và hương vị ngọt ngào của khoai đồng, khiến cho món ăn thêm phần đặc biệt. 

Sau khi hoàn thành đúng quy trình, thành phẩm là nồi búp khoai kho thơm ngon, khó quên. Ngoài cua, búp khoai cũng có thể được kho cùng xương sườn, mang lại một hương vị béo ngậy và đậm đà không kém.

Gợi ý một số quán ăn có búp khoai kho ngon chuẩn vị đặc sản Phú Thọ

Ở Phú Thọ, có nhiều quán ăn nổi tiếng với món búp khoai kho ngon chuẩn vị, đáng để bạn ghé thăm. Một số quán tiêu biểu có thể kể đến như:

• Nhà hàng Quán Lá
• Quán Ăn Đất Việt
• Nhà hàng Hùng Vương