Lịch sử hình thành Chùa Giác Lâm: Điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Sài Gòn
09/03/2025
Mục lục
Giữa lòng Sài Gòn hoa lệ ẩn chứa một không gian thanh tịnh, trầm mặc, mang dấu ấn của thời gian và lịch sử. Đó chính là Chùa Giác Lâm, một ngôi cổ tự lâu đời, nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của Phật giáo Nam Bộ.
Đến với Chùa Giác Lâm, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, cổ kính mà còn có cơ hội tìm hiểu về lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Sài Gòn - Gia Định xưa.
Chùa Giác Lâm ở đâu Sài Gòn?
Địa chỉ: 565 Lạc Long Quân, quận Tân Bình, TP. HCM
Giờ mở cửa: 7h-21h
Chùa Giác Lâm, một trong những ngôi chùa cổ nhất Sài Gòn, là một di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, tọa lạc tại số 565 đường Lạc Long Quân, quận Tân Bình. Ngôi chùa này không chỉ là một điểm đến tâm linh quan trọng mà còn là một kho tàng lịch sử, kiến trúc độc đáo, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Kiến trúc của chùa Giác Lâm là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc truyền thống và phong cách nghệ thuật dân gian. Chùa được xây dựng theo hình chữ Tam, bao gồm ba dãy nhà ngang nối liền nhau: chánh điện, giảng đường và nhà trai. Chùa nổi tiếng với hệ thống tượng Phật cổ, đặc biệt là bộ tượng Thập Bát La Hán bằng gỗ mít, có niên đại hơn 200 năm. Ngoài ra, chùa còn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá khác như chuông đồng, hoành phi, liễn đối...
Không gian chùa Giác Lâm mang đến cảm giác thanh tịnh, yên bình, là nơi lý tưởng để du khách tìm về sự an yên trong tâm hồn. Những hàng cây cổ thụ xanh mát, tiếng chuông chùa ngân vang, cùng với không gian kiến trúc cổ kính, tạo nên một bức tranh hài hòa, đậm chất Phật giáo. Chùa Giác Lâm không chỉ là một điểm đến du lịch mà còn là một trung tâm văn hóa, tín ngưỡng quan trọng, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc.
Lịch sử hình thành chùa Giác Lâm Sài Gòn
Vào mùa xuân năm 1744, giữa triều đại vua Nguyễn Phúc Khoát, cư sĩ Lý Thụy Long đã đặt nền móng xây dựng nên chùa Giác Lâm. Ngôi chùa thuở ban đầu mang trong mình nhiều danh xưng, như Cẩm Sơn, Sơn Can hay Cẩm Đệm, ghi dấu những ngày đầu tiên hình thành.
Thiền sư Phật Ý-Linh Nhạc đã trao sứ mệnh tiếp quản chùa cho đệ tử của mình, Viên Quang. Từ đó, ngôi chùa chính thức khoác lên tên gọi Giác Lâm, trở thành một trung tâm đào tạo Phật pháp, nơi trao truyền kinh sách và giới luật cho các Phật tử tại Gia Định và khắp vùng Nam Bộ.
Trong những trang sử hào hùng của dân tộc, chùa Giác Lâm từng là nơi chở che, dung dưỡng cho nhiều nhà cách mạng trong giai đoạn chiến tranh 1939-1945. Đồng thời, đây cũng là thời điểm ngôi chùa được khoác lên mình diện mạo mới qua một lần trùng tu.
Năm 1827, ngày 3 tháng Chạp năm Đinh Hợi, thiền sư Viên Quang viên tịch, thiền sư Hải Tịnh kế vị. Đến năm 1873, dưới sự dẫn dắt của Thiền sư Minh Khiêm, chùa Giác Lâm không chỉ là nơi tu hành mà còn là trung tâm in ấn, khắc bản gỗ, lan tỏa tri thức Phật giáo đến với muôn dân.
Năm 1988, chùa Giác Lâm được Nhà nước ghi nhận, vinh danh là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia, khẳng định giá trị to lớn về văn hóa và lịch sử.
Trải qua bao thăng trầm của thời gian, chùa Giác Lâm đã chứng kiến sự kế thừa và phát triển qua tám đời sư trụ trì. Hiện nay, chùa được dẫn dắt bởi Viện chủ Thượng tọa Thích Huệ Trung, Trụ trì Đại đức Thích Từ Tánh và Phó trụ trì Đại đức Thích Từ Trí.
Chùa Giác Lâm vẫn luôn là điểm đến hấp dẫn, thu hút hàng nghìn du khách và Phật tử mỗi năm, những người đến để tìm hiểu về chiều sâu lịch sử và nét đẹp văn hóa Phật giáo.
Khám phá kiến trúc của Chùa Giác Lâm Sài Gòn
Cổng nhị quan
Được kiến tạo vào năm 1945, cổng nhị quan của Giác Lâm tự nổi bật với sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa Ấn Độ và Phật giáo Khmer. Đôi sư tử trấn giữ hai bên cổng, uy nghi sừng sững, mang đậm tinh thần văn hóa phương Đông. Hình tượng đầu rắn Naga, biểu tượng đặc trưng của Phật giáo Khmer, được chạm trổ tinh xảo, thể hiện sự giao thoa văn hóa đặc sắc.
Cổng được thiết kế dáng chân quỳ, trang trí hoa văn chạm nổi tinh tế, thể hiện sự tỉ mỉ trong từng đường nét. Dòng chữ Hán trên cổng, kể về truyền thuyết Ô Quan Thái tử đời Đường, càng tăng thêm giá trị văn hóa và lịch sử cho công trình này. Điều đặc biệt, cổng nhị quan không được xây dựng theo trục thẳng vào chính điện, tuân theo tín ngưỡng dân gian, nhằm tránh sự xâm nhập của tà khí.
Cổng tam quan
Khác với cổng nhị quan, cổng tam quan của chùa Giác Lâm là một công trình được xây dựng muộn hơn, vào năm 1955. Hướng về phía Nam, cổng tam quan nằm sát đường Lạc Long Quân, mở ra không gian chào đón khách thập phương đến với chùa.
Hai bên cột trụ của cổng được chạm khắc đôi câu đối chữ Hán, thể hiện triết lý nhà Phật. Cổng tam quan luôn rộng mở, thể hiện tinh thần từ bi hỷ xả, chào đón tất cả những ai mong muốn tìm hiểu và thực hành theo giáo lý của đạo Phật.
Mái chùa Giác Lâm
Nét kiến trúc đặc trưng của chùa Giác Lâm thể hiện rõ qua phần mái được thiết kế mô phỏng hình dáng chiếc bánh ít, một hình ảnh quen thuộc trong kiến trúc chùa chiền miền Nam, mang đến cảm giác mộc mạc và gần gũi. Mái chùa gồm bốn vạt thẳng, khác biệt với hình ảnh đầu đao cong vút thường thấy ở các công trình tôn giáo phía Bắc.
Trên đỉnh mái, biểu tượng "lưỡng long tranh châu" uy nghi ngự trị, không chỉ thể hiện giá trị thẩm mỹ mà còn là sự tôn kính sâu sắc đối với giáo lý nhà Phật.
Kiến trúc ở khu chánh điện
Khoảng không gian trước chánh điện, một hình chữ nhật rộng lớn (20mx10m), được bài trí trang nghiêm với những bàn thờ uy nghi. Nổi bật chính giữa là tượng Phật A Di Đà, Thích Ca, và Di Lặc, hai bên là bàn thờ Quan Thế Âm và Đại Thế Chí. Điện Phật Tổ, nơi hội tụ linh khí, được phân chia thành ba cấp bậc thờ tự từ cao xuống thấp, thể hiện lòng thành kính: bàn Di Đà, bàn Hội Đồng và bàn Tam Bảo.
Chánh điện Chùa Giác Lâm sừng sững với kiến trúc "tứ trụ" đặc trưng, bốn cột cái biểu tượng cho "tiên bái Phật, hậu bái Tổ". Nâng đỡ mái điện là 56 cột lớn, mỗi cột đều là một tác phẩm nghệ thuật chạm khắc tinh xảo, những câu đối được thếp vàng lấp lánh, cùng những đề tài trang trí quen thuộc như tứ linh, tứ quý, hoa điểu được chạm trổ tỉ mỉ.
Điện thờ bên trong chánh điện tỏa ra vẻ đẹp rực rỡ, lộng lẫy, nơi hội tụ những pho tượng Phật lớn: A Di Đà, Thích Ca, Di Lặc Bồ Tát, Thế Chí Bồ Tát, Quan Thế Âm Bồ Tát, và bộ tượng Cửu Long bằng đồng sáng bóng. Đặc biệt, chùa còn lưu giữ hai bộ tượng Thập Bát La Hán và hai bộ tượng Thập Điện Diêm Vương, những tác phẩm nghệ thuật mang giá trị tâm linh sâu sắc.
Trên đỉnh tường chánh điện và tháp tổ Hồng Hưng, hơn 7.000 chiếc đĩa trang trí được sắp xếp tinh tế, tạo nên một bức tranh nghệ thuật độc đáo. Hơn 6.000 chiếc đĩa tô điểm cho tường chánh điện, hơn 1.000 chiếc làm đẹp tháp tổ Hồng Hưng. Những chiếc đĩa này, phần lớn đến từ lò gốm Lái Thiêu (Bình Dương), cùng một số ít được nhập khẩu từ Nhật Bản và Trung Quốc, đã góp phần tạo nên kỷ lục "ngôi chùa có số lượng đĩa trang trí nhiều nhất Việt Nam" cho Giác Lâm.
Phía sau chánh điện, bàn thờ nhà tổ là nơi tôn kính các vị hòa thượng trụ trì qua các thời kỳ, thể hiện lòng tri ân sâu sắc. Đối diện là bàn thờ Phật Chuẩn Đề, Phật A Di Đà và Thập Điện Diêm Vương, tạo nên một không gian linh thiêng, trang trọng.
Gần khu vực nhà tổ, giảng đường được xây dựng theo kiểu mái chánh điện, là nơi diễn ra các sự kiện quan trọng và lễ hội lớn. Trong những năm kháng chiến chống Pháp và Mỹ, nơi đây còn là địa điểm đào tạo cán bộ và trinh sát nội thành, ghi dấu những trang sử hào hùng của dân tộc.
Chùa Giác Lâm Sài Gòn có gì đặc biệt?
Chùa Giác Lâm, một bảo tàng sống động của lịch sử và nghệ thuật Phật giáo Nam Bộ, sở hữu những nét đặc sắc làm nên giá trị không thể thay thế.
Nghĩa trang cổ kính: Nằm ẩn mình trong khuôn viên chùa là khu tháp mộ trầm mặc, chứng kiến bao thăng trầm của thời gian. Được xây dựng từ đầu thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, nơi đây an nghỉ của các bậc thiền sư và tu sĩ, những người đã có công lao to lớn đối với sự phát triển của Phật giáo tại vùng đất này.
Bảo Tháp Xá Lợi uy nghiêm: Sừng sững giữa không gian chùa là Bảo Tháp Xá Lợi, một công trình kiến trúc độc đáo, hình lục giác, cao bảy tầng. Quá trình xây dựng kéo dài từ năm 1970 đến năm 1994, với chiều cao 32,7m và diện tích hơn 600m2, bảo tháp như một ngọn hải đăng tâm linh, hướng về phương Bắc. Mỗi tầng tháp là một không gian thờ tự trang nghiêm, với các tượng Phật, Bồ tát uy nghi, và trên đỉnh là nơi an vị Xá lợi Đức Phật Thích Ca.
Bảo tàng tượng pháp: Chùa Giác Lâm còn là nơi lưu giữ 119 pho tượng quý giá, trong đó có những pho tượng cổ xưa, mang đậm dấu ấn nghệ thuật dân gian. Đặc biệt, bộ tượng Thập Bát La Hán bằng gỗ mít là một kiệt tác nghệ thuật, thể hiện rõ nét sự phát triển của Phật giáo Nam Bộ và tinh hoa của người Việt. Bên cạnh đó, chùa còn sở hữu nhiều tác phẩm gỗ quý khác, như bao lam, hoành phi, câu đối thếp vàng, tạo nên một không gian thờ tự trang nghiêm và đậm chất văn hóa.
Các hoạt động trải nghiệm ở chùa Giác Lâm Sài Gòn
Chùa Giác Lâm, với tuổi đời hơn 270 năm, không chỉ là một di tích lịch sử - văn hóa quốc gia mà còn là một điểm đến tâm linh và trải nghiệm văn hóa độc đáo. Khi đến tham quan chùa Giác Lâm, du khách có thể tham gia vào các hoạt động sau:
Chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính:
Chùa Giác Lâm nổi tiếng với kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn của phong cách kiến trúc chùa chiền Nam Bộ. Du khách có thể đi dạo quanh khuôn viên chùa, ngắm nhìn những công trình kiến trúc cổ kính, những hoa văn chạm trổ tinh xảo.
Đặc biệt, du khách có thể khám phá khu tháp mộ cổ, nơi an nghỉ của các vị thiền sư và tăng ni đã từng trụ trì tại chùa.
Tìm hiểu về lịch sử và văn hóa:
Chùa Giác Lâm là nơi lưu giữ nhiều hiện vật lịch sử quý giá, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Sài Gòn - Gia Định.
Du khách có thể tìm hiểu về các giai đoạn lịch sử quan trọng của chùa, cũng như những câu chuyện gắn liền với ngôi chùa này.
Thực hành tâm linh:
Chùa Giác Lâm là một không gian thanh tịnh, lý tưởng để du khách tìm về sự bình yên trong tâm hồn. Du khách có thể tham gia vào các hoạt động như thắp hương cầu nguyện, nghe kinh, hoặc ngồi thiền.
Trên đây là một số thông tin về chùa Giác Lâm Sài Gòn, hy vọng sẽ có ích cho bạn khi đang tìm hiểu về ngôi chùa này. Chúc bạn có chuyến tham quan thật ý nghĩa tại đây.
Crystal Bay Tourism Group - Cùng trải nghiệm, cùng yêu thương!
Với sứ mệnh mang đến những trải nghiệm du lịch trọn vẹn nhất, chúng tôi không ngừng cập nhật những thông tin du lịch hữu ích và giới thiệu những điểm đến hấp dẫn tại Việt Nam và trên thế giới. Với nhiều năm kinh nghiệm, Crystal Bay tự hào là đơn vị uy tín, luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Hãy để chúng tôi giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến đi hoàn hảo của mình.
Đền Hùng Phú Thọ là nơi thờ 18 đời vua Hùng, các vị sáng lập quốc gia Văn Lang, biểu tượng của lòng yêu nước và truyền thống văn hóa dân tộc. Đây là địa danh linh thiêng, tôn vinh công lao các vua Hùng và giá trị lịch sử sâu sắc.
Khám phá những điểm du lịch Châu Đốc hấp dẫn với chùa chiền linh thiêng, danh thắng nổi bật và trải nghiệm văn hóa đặc sắc. Đây sẽ là hành trình lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên và muốn tìm hiểu nét đẹp địa phương.
Hà Giang, mảnh đất địa đầu Tổ quốc, nổi tiếng với những cung đường đèo hiểm trở, những thửa ruộng bậc thang kỳ vĩ, những phiên chợ vùng cao đầy màu sắc, và nền văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số.
Tại Ninh Bình, Chùa Bái Đính là một điểm đến không thể bỏ qua, thu hút hàng triệu lượt khách du lịch mỗi năm. Một câu hỏi thường gặp của du khách khi lên kế hoạch tham quan chùa Bái Đính là: " Chùa Bái Đính có cáp treo không?".
Những món đặc sản Long An mang đậm hương vị miền Tây Nam Bộ chắc chắn sẽ làm say lòng bất kỳ du khách nào ghé qua. Với sự kết hợp tinh tế giữa nguyên liệu tươi ngon và phương pháp chế biến độc đáo, các món ăn tại Long An luôn chiếm trọn trái tim của những tín đồ ẩm thực.
Lễ hội Bà Thu Bồn là một trong những lễ hội quan trọng nhất của người dân Quảng Nam, thể hiện sự tôn kính với Bà Thu Bồn – một vị thần bảo hộ có công lớn trong việc phù hộ cho cư dân sinh sống ven sông.
Hòa Bình là điểm đến hấp dẫn với những ai yêu thích vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, văn hóa Mường độc đáo và những di tích lịch sử lâu đời. Chỉ cách Hà Nội một quãng đường không quá xa, Hòa Bình trở thành lựa chọn lý tưởng cho những chuyến đi cuối tuần, trốn khỏi sự ồn ào của đô thị.
Xôi bồ câu là một món ăn đặc sản nổi tiếng, chinh phục vị giác của biết bao người. Với hương vị thơm ngon, bổ dưỡng, xôi bồ câu Phú Yên đã trở thành một món ăn quen thuộc, gắn liền với đời sống của người dân địa phương.
Ngoài nền ẩm thực nổi tiếng và văn hóa bản địa độc đáo, du lịch Nghệ An còn thu hút du khách bởi những khu du lịch tuyệt đẹp, mang đến trải nghiệm khó quên về thiên nhiên và con người nơi đây.
Khu du lịch Eo Gió Nam Đàn Nghệ An không chỉ thu hút du khách bởi khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, mà còn mang đến vô vàn trải nghiệm thú vị. Tại đây, bạn sẽ được tham gia vào các hoạt động giải trí hấp dẫn như tham quan, cắm trại, và tận hưởng không khí trong lành của thiên nhiên.
Bến Tre, cách TP.HCM 85 km về phía tây, là một hòn đảo xanh giữa sông nước miền Tây, nổi tiếng với cảnh đẹp tự nhiên và các món ăn đặc sắc từ dừa, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá vẻ đẹp bình dị của vùng sông nước.
Khu di tích Lam Kinh, từng tưởng chừng bị lãng quên, nay lại hồi sinh và trở thành điểm tham quan hấp dẫn tại xứ Thanh, với kiến trúc cung đình độc đáo thu hút sự chú ý của du khách.
Đà Nẵng, thành phố biển xinh đẹp của miền Trung Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với những cây cầu độc đáo, những món ăn ngon mà còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho những bãi biển quyến rũ.
Ba Đồn là vùng đất ven sông Gianh, không chỉ nổi tiếng với thiên nhiên tươi đẹp mà còn lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa lâu đời. Nếu bạn đang tìm kiếm những điểm du lịch Ba Đồn Quảng Bình độc đáo, đừng bỏ lỡ danh sách 10 địa danh hấp dẫn dưới đây.
Đà Lạt không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thơ mộng mà còn thu hút du khách bởi nền ẩm thực đặc sắc. Trong đó, những bánh đặc sản Đà Lạt luôn có sức hấp dẫn riêng, mang đến hương vị độc đáo không nơi nào có được. Dưới đây là 6 loại bánh ngon nhất mà du khách không thể bỏ lỡ.
Sức hấp dẫn của các nhà thờ Nam Định không chỉ nằm ở quy mô hoành tráng, kiến trúc tráng lệ mà còn ở vẻ đẹp trường tồn qua những thăng trầm của lịch sử.
Khu du lịch Tam Đảo, cách Hà Nội 80km, nằm ở phía Bắc huyện Tam Đảo. Các điểm du lịch ở đây gần nhau, du khách chỉ cần đi bộ là có thể tham quan hầu hết các địa danh đẹp và thú vị.
Vườn quốc gia Cúc Phương, "viên ngọc xanh" giữa lòng Ninh Bình, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, đam mê khám phá và tìm kiếm sự bình yên giữa núi rừng hùng vĩ.
Được ví như hang động đẹp nhất xứ Thanh, là thắng cảnh thiên nhiên huyền bí và kỳ vĩ. Nơi đây thu hút du khách bởi vẻ đẹp non nước hữu tình, là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự bình yên, thư giãn trong không gian tĩnh lặng, mang đến trải nghiệm an lành và đầy cảm hứng.
Ẩn mình giữa vẻ đẹp hùng vĩ của Hòn Thơm, Phú Quốc, Bãi Trào hiện lên như một viên ngọc thô chưa được mài giũa, mang đến cho du khách một trải nghiệm hoàn toàn khác biệt so với sự sôi động, náo nhiệt thường thấy ở những bãi biển nổi tiếng khác.