Crystal bay

Thông tin du lịch

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận

06/05/2025

Mục lục
Ninh Thuận, mảnh đất đầy nắng và gió của miền Trung, không chỉ nổi tiếng với những bờ biển xanh ngắt, những vườn nho trĩu quả hay những đàn cừu thong dong trên đồng cỏ, mà còn là nơi lưu giữ những di sản văn hóa vô giá của Vương quốc Chăm Pa xưa. Nổi bật trong số đó là cụm tháp Po Klong Garai.

Việc khám phá kiến trúc của Po Klong Garai là hành trình ngược dòng thời gian, tìm hiểu về kỹ thuật xây dựng độc đáo, tư duy thẩm mỹ tinh tế và đời sống tâm linh phong phú của một nền văn hóa đã góp phần làm nên sự đa dạng của lịch sử Việt Nam.

Tổng quan nét kiến trúc của tháp Po Klong Garai

Kiến trúc Chăm Pa truyền thống thường thể hiện sự tôn trọng sâu sắc đối với thiên nhiên và vũ trụ quan Bà La Môn giáo. Các cụm đền tháp thường được xây dựng trên những ngọn đồi cao, thoáng đãng, tạo thế uy nghi và tách biệt với thế giới trần tục. Po Klong Garai cũng không ngoại lệ. Việc chọn Đồi Trầu làm địa điểm xây dựng không chỉ mang ý nghĩa chiến lược về tầm nhìn mà còn thể hiện mong muốn đưa công trình đến gần hơn với thần linh, với bầu trời.

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 1

Bố cục mặt bằng của Po Klong Garai tuân thủ theo mô hình phổ biến của một khu đền tháp Chăm Pa, bao gồm các công trình chính được sắp xếp trên một trục Đông - Tây, hướng về phía mặt trời mọc – hướng của thần linh và sự sống. Cụm di tích hiện còn khá nguyên vẹn với ba công trình chính:

  • Tháp Chính (Kalan Po Klong Garai): Trung tâm của khu di tích, nơi thờ tự vua Po Klong Garai (thường dưới dạng tượng thờ hoặc Mukha-linga). Đây là công trình đồ sộ, tinh xảo và quan trọng nhất.
  • Tháp Cổng (Gopura): Nằm ở phía Đông, đóng vai trò là cổng chính dẫn vào khu vực linh thiêng của Tháp Chính.
  • Tháp Lửa (Kosagrha - Tháp Phụ): Nằm ở phía Nam Tháp Chính, có kiến trúc độc đáo với mái hình yên ngựa, được cho là nơi cất giữ lễ vật, kinh sách hoặc nơi chuẩn bị đồ tế lễ của các tu sĩ Bà La Môn (còn gọi là nhà kho hoặc nhà tĩnh tâm).

Sự sắp xếp này tạo nên một tổng thể hài hòa, cân đối, vừa tôn lên vẻ uy nghi của Tháp Chính, vừa đảm bảo các chức năng nghi lễ cần thiết. Con đường lát gạch dẫn lên tháp từ chân đồi cũng góp phần tạo nên sự trang nghiêm và cảm giác hành hương khi tiếp cận khu di tích.

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 2

Vật liệu và kỹ thuật xây dựng tháp Po Klong Garai

Một trong những yếu tố làm nên sự kỳ diệu và bí ẩn của kiến trúc Chăm Pa nói chung và Po Klong Garai nói riêng chính là vật liệu và kỹ thuật xây dựng.

Vật liệu chính

Gạch nung màu đỏ sẫm là vật liệu chủ đạo, tạo nên sắc thái ấm áp và vẻ vững chãi đặc trưng cho các công trình. Gạch Chăm được chế tác công phu, có độ cứng cao, kích thước lớn hơn gạch thông thường và khả năng chịu đựng sự khắc nghiệt của thời tiết qua hàng thế kỷ. 

Bên cạnh gạch, đá sa thạch cũng được sử dụng cho các bộ phận đòi hỏi sự chi tiết, tinh xảo trong điêu khắc và khả năng chịu lực tốt hơn như trụ cửa, lanh tô (mi cửa), các bức phù điêu trang trí và tượng thờ.

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 3

Kỹ thuật xây dựng

Đây là điểm đặc sắc và gây tò mò nhất. Các viên gạch được xếp chồng lên nhau một cách hoàn hảo, khít khao đến mức gần như không nhìn thấy mạch vữa hoặc chỉ để lại một đường chỉ rất mảnh. Bí quyết về chất kết dính của người Chăm đến nay vẫn còn là đề tài nghiên cứu. Các giả thuyết phổ biến bao gồm:

  • Sử dụng một loại keo đặc biệt chiết xuất từ thực vật trộn với bột gạch hoặc các phụ gia khác.
  • Kỹ thuật mài láng các viên gạch và xếp chồng lên nhau khi gạch còn ẩm để chúng tự kết dính sau khi khô cứng.
  • Xây gạch mộc (không vữa) rồi nung toàn bộ khối kiến trúc sau khi xây xong (giả thuyết này ít khả thi với các công trình lớn).

Kỹ thuật xây dựng tài tình này không chỉ tạo nên sự liên kết vững chắc mà còn mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ độc đáo, khiến khối kiến trúc như một thể liền mạch, tự nhiên. Bên cạnh đó, kỹ thuật tạo vòm cuốn bằng cách xếp các lớp gạch đua dần vào trong để tạo không gian bên trong lòng tháp và phần mái cũng là một đặc điểm kỹ thuật nổi bật, dù không gian tạo ra thường nhỏ và hẹp.

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 4

Kiến trúc từng công trình của Tháp Po Klong Garai

Mỗi công trình trong cụm tháp Po Klong Garai đều mang những đặc điểm kiến trúc riêng biệt nhưng vẫn nằm trong một thể thống nhất về phong cách.

Tháp chính (Kalan Po Klong Garai)

Tháp có bình đồ gần vuông, cấu trúc nhiều tầng vươn cao mạnh mẽ, tượng trưng cho ngọn núi Meru linh thiêng – trung tâm vũ trụ trong thần thoại Ấn Độ giáo. Toàn bộ tháp toát lên vẻ uy nghi, đường bệ nhưng không kém phần thanh thoát.

Đế tháp có phần nền móng vững chắc, thường được giật cấp nhẹ và trang trí bằng các đường gờ chỉ đơn giản, tạo sự chuyển tiếp hài hòa với thân tháp. Trong khi, thân tháp là khối hình trụ vuông vươn cao, bề mặt được tạo nhịp điệu bằng hệ thống các trụ ốp tường chạy dọc, tạo cảm giác khỏe khoắn và phân chia các mảng trang trí. 

Phần mái có cấu trúc nhiều tầng (thường là 3 tầng), nhỏ dần về phía đỉnh. Mỗi tầng mái lại mô phỏng cấu trúc của thân tháp thu nhỏ với các cửa giả, trụ ốp và các chi tiết trang trí góc.Bên trong lòng tháp là một không gian nhỏ, hẹp và tối, chỉ đủ chỗ đặt vật thờ chính là tượng vua Po Klong Garai và không gian cho các nghi lễ quan trọng.

Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 5

Tháp Cổng (Gopura)

Đây là công trình nằm phía trước Tháp Chính, có chức năng như một cổng chào dẫn vào khu vực thiêng liêng. Tháp Cổng có quy mô nhỏ hơn Tháp Chính nhưng cấu trúc kiến trúc khá tương đồng với đế, thân và mái nhiều tầng thu nhỏ.

Trang trí trên Tháp Cổng thường đơn giản hơn, ít phù điêu đá hơn so với Tháp Chính, chủ yếu là các đường nét hoa văn trên gạch và các trụ ốp tường.

Tháp Lửa (Kosagrha / Tháp Phụ)

Công trình này mang một nét kiến trúc rất đặc trưng của giai đoạn muộn trong nghệ thuật Chăm Pa. Tháp có bình đồ hình chữ nhật kéo dài theo trục Bắc - Nam.

Điểm độc đáo nhất là bộ mái có hình dáng cong cong tựa chiếc thuyền hoặc yên ngựa. Loại mái này khác biệt hoàn toàn với cấu trúc mái nhiều tầng của Kalan và Gopura. Các nhà nghiên cứu cho rằng kiểu mái này có thể ảnh hưởng từ kiến trúc dân gian hoặc các nền văn hóa khác trong khu vực.

Giá trị và ý nghĩa của Tháp Po Klong Garai

Kiến trúc của cụm tháp Po Klong Garai mang trong mình những giá trị to lớn và đa dạng:

  • Giá trị kiến trúc - nghệ thuật: Là một trong những cụm tháp Chăm Pa còn lại nguyên vẹn và đẹp nhất ở Việt Nam, đại diện cho đỉnh cao của nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc Chăm giai đoạn thế kỷ 13-14. Nó thể hiện sự tài hoa, óc sáng tạo và trình độ kỹ thuật bậc thầy của người Chăm xưa.
  • Giá trị lịch sử: Là chứng nhân lịch sử, gắn liền với tên tuổi vị vua Po Klong Garai và một giai đoạn phát triển của Vương quốc Chăm Pa.
  • Giá trị văn hóa - tín ngưỡng: Cho đến ngày nay, Po Klong Garai vẫn là trung tâm tín ngưỡng quan trọng của cộng đồng người Chăm Bà La Môn ở Ninh Thuận và Bình Thuận. Lễ hội Katê hàng năm được tổ chức tại đây thu hút đông đảo người Chăm và du khách, thể hiện sức sống mãnh liệt của văn hóa Chăm.
Kiến trúc của Tháp Po Klong Garai - Kiệt tác nghệ thuật Chăm Pa ở Ninh Thuận - ảnh 6

Tháp Po Klong Garai không chỉ là một di tích kiến trúc cổ đơn thuần. Nó là sự kết tinh của kỹ thuật xây dựng độc đáo, nghệ thuật điêu khắc tinh xảo, tư duy thẩm mỹ đặc sắc và đời sống tâm linh phong phú của người Chăm Pa. Tham quan và tìm hiểu kiến trúc Po Klong Garai là cách để hiểu thêm về một nền văn hóa rực rỡ trong quá khứ, đồng thời thêm trân trọng những di sản quý báu mà cha ông đã để lại trên dải đất hình chữ S này.

Hà Mi , 17:25 06/05/2025
Crystal Bay Tourism Group - Cùng trải nghiệm, cùng yêu thương!

Với sứ mệnh mang đến những trải nghiệm du lịch trọn vẹn nhất, chúng tôi không ngừng cập nhật những thông tin du lịch hữu ích và giới thiệu những điểm đến hấp dẫn tại Việt Nam và trên thế giới. Với nhiều năm kinh nghiệm, Crystal Bay tự hào là đơn vị uy tín, luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Hãy để chúng tôi giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến đi hoàn hảo của mình.

Thông tin liên hệ:

 

ĐỌC TIẾP

Bỏ túi kinh nghiệm du lịch Long An tự túc: Ăn gì, chơi ở đâu?

Long An – miền đất Tây Nam Bộ yên bình với sông nước hữu tình, đồng sen thơm ngát và rừng ngập mặn xanh mướt. Hãy đến để khám phá vẻ đẹp mộc mạc, thư thái và những trải nghiệm thiên nhiên đầy bất ngờ đang chờ bạn.

Việt Nam dẫn đầu châu Á về hút khách du lịch quốc tế

Nhờ sở hữu di sản văn hóa đa dạng, cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và hạ tầng du lịch ngày càng hoàn thiện, Việt Nam đang vươn lên trở thành điểm đến hấp dẫn và tiết kiệm hàng đầu châu Á.

Biển Nha Trang xuất hiện sứa lửa – Du khách cần cảnh giác khi tắm biển

Nhiều bãi tắm tại biển Nha Trang, Khánh Hòa đang ghi nhận sự xuất hiện của sứa lửa, gây ảnh hưởng không nhỏ đến người dân và du khách khi xuống tắm biển, tiềm ẩn nguy cơ kích ứng da và bỏng rát.

Tuần du lịch Quảng Bình 2025 chính thức khởi động từ ngày 23/5

Tuần Du lịch Quảng Bình 2025 diễn ra từ 23–30/5, mở màn bằng chương trình nghệ thuật chủ đề “Quảng Bình – Đến là yêu” với sự góp mặt của nhiều ca sĩ nổi tiếng, hứa hẹn mang đến những tiết mục mãn nhãn, kết hợp âm thanh – ánh sáng hoành tráng và cảm xúc.

Cô Tô "thay áo mới": Du lịch không nhựa, trải nghiệm xanh hút khách hè này

Mùa du lịch hè sôi động, huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) thu hút đông đảo du khách nhờ loạt sản phẩm du lịch xanh, thân thiện môi trường. Năm 2025, địa phương triển khai đề án “Du lịch xanh – trải nghiệm sạch – điểm đến văn minh”, hướng đến phát triển bền vững và nâng tầm trải nghiệm cho du khách.

Top 5 khách sạn 4 sao đẹp lung linh ở Đà Nẵng cho cặp đôi đi hưởng tuần trăng mật

Đà Nẵng, với vẻ đẹp quyến rũ của biển xanh, cát trắng, nắng vàng và những công trình kiến trúc hiện đại, từ lâu đã trở thành điểm đến trăng mật trong mơ của biết bao cặp đôi.

Top 7 khách sạn 5 sao nổi tiếng nhất tại Đà Lạt

Đà Lạt từ lâu đã là điểm đến lý tưởng của du khách trong và ngoài nước nhờ khí hậu ôn hòa, cảnh quan hữu tình cùng hệ thống khách sạn 5 sao đạt chuẩn quốc tế. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu những khách sạn 5 sao nổi bật tại Đà Lạt, nơi mang đến trải nghiệm nghỉ dưỡng đẳng cấp nhất.

"Viên ngọc quý" của Khánh Hòa tiếp tục tỏa sáng trên bản đồ du lịch thế giới hè 2025

Mới đây, đại diện Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa đã chia sẻ, theo báo cáo của Viện Kinh tế Mastercard (Mastercard Economics Institute - MEI) công bố, thành phố biển Nha Trang đã vinh dự góp mặt ở vị trí 11 trong danh sách 15 điểm đến du lịch hàng đầu thế giới được dự báo cho mùa hè năm 2025.

Check-in vườn Thú Eco Safari Cần Thơ: Điểm đến hấp dẫn cho gia đình đổi gió cuối tuần

Vườn Thú Eco Safari là một điểm đến lý tưởng cho cả gia đình vào dịp cuối tuần. Với không gian xanh mát, gần gũi với thiên nhiên và nhiều loài động vật hoang dã, Eco Safari hứa hẹn mang đến cho bạn và gia đình những trải nghiệm khó quên.

Trải nghiệm công viên nước Wonderland Water Park: Thiên đường giải trí hàng đầu Phan Thiết

Công viên nước Wonderland Water Park Phan Thiết là điểm đến lý tưởng để tận hưởng cảm giác sảng khoái trong những ngày hè oi ả. Với các trò chơi mạo hiểm, bể bơi rộng lớn và nhiều khu vực vui chơi hấp dẫn, nơi đây sẽ mang đến những phút giây bùng nổ cảm xúc, xua tan cái nóng và thư giãn tuyệt vời.

Hoà mình vào lễ hội sông nước miệt vườn - Bức tranh văn hoá sống động của Sóc Trăng

Mỗi năm vào dịp lễ hội sông nước miệt vườn, Sóc Trăng lại trở nên sôi động và rực rỡ hơn bao giờ hết, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm.

Cẩm nang khám phá khu du lịch sinh thái Ông Đề Cần Thơ chi tiết nhất

Khu du lịch sinh thái Ông Đề với vẻ đẹp hoang sơ và không gian yên bình đã trở thành một điểm đến lý tưởng cho những ai muốn khám phá miền Tây sông nước. Nơi đây được mệnh danh là "Thiên đường Miền Tây" không chỉ bởi cảnh sắc tuyệt vời mà còn bởi sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người.

Động Ngườm Ngao cách thác Bản Giốc bao nhiêu km?

Cao Bằng, mảnh đất địa đầu Tổ quốc, không chỉ nổi tiếng với những di tích lịch sử hào hùng mà còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng vô vàn cảnh sắc kỳ vĩ. Trong số đó, thác Bản Giốc hùng vĩ và động Ngườm Ngao huyền ảo là hai điểm đến không thể bỏ qua.

Ăn gì ở Sông Cầu - Phú Yên? Khám phá thiên đường ẩm thực đầy hấp dẫn

Sông Cầu, thị xã ven biển xinh đẹp của tỉnh Phú Yên, không chỉ nổi tiếng với những cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, quyến rũ mà còn là một "thiên đường" ẩm thực, đặc biệt là hải sản tươi ngon. Với lợi thế địa lý giáp biển, Sông Cầu sở hữu nguồn hải sản phong phú, đa dạng, níu chân du khách thập phương.

Từ Quảng Bình đến Huế bao nhiêu km?

Từ Quảng Bình đến Huế bao nhiêu km? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về khoảng cách, thời gian di chuyển và các tuyến đường, giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho chuyến đi của mình.

6 quán chè Hội An ngon, nổi tiếng đông khách tới giải nhiệt ngày hè

Phố Hội trong những ngày hè oi ả bỗng trở nên dịu ngọt và mát lạnh hơn bao giờ hết nhờ những quán chè ngon Hội An nức tiếng. Không chỉ là thức quà giải nhiệt, mỗi chén chè nơi đây còn chứa đựng cả một câu chuyện văn hóa ẩm thực độc đáo, níu chân du khách thập phương.

7 quán chay ngon ở quận Hoàn Kiếm cho du khách chiêm bái xá lợi ở chùa Quán Sứ

Trong những ngày linh thiêng từ 13 đến 16/5/2025, Xá Lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được tôn trí tại chùa Quán Sứ (Hà Nội), thu hút đông đảo Phật tử và du khách thập phương về chiêm bái, đảnh lễ.

Đi ra đảo Cô Tô mất bao lâu?

Du lịch Cô Tô từ Hà Nội là hành trình khám phá vẻ đẹp hoang sơ như chốn bồng lai giữa biển Bắc. Cách đất liền khoảng 80km, Cô Tô sở hữu nhiều đảo nhỏ tuyệt đẹp, là điểm đến lý tưởng cho kỳ nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách di chuyển nhanh chóng và tiết kiệm thời gian đến đây.

Việt Nam là nước thứ 4 đón xá lợi Đức Phật từ Ấn Độ: Cơ hội để chiêm bái sự kiện “nghìn năm có một”

Trong khoảng thời gian từ ngày 2 đến 21 tháng 5, Xá lợi của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, một quốc bảo của Ấn Độ, đã và đang được long trọng cung nghinh về Việt Nam. Đây cũng là lần thứ tư di sản thiêng liêng này được đưa ra bên ngoài lãnh thổ Ấn Độ để công chúng quốc tế chiêm bái.

Top 7 địa điểm du lịch hấp dẫn nhất Khánh Hoà khi đi du lịch hè 2025

Khánh Hòa – điểm đến quen thuộc làm say lòng tín đồ xê dịch với biển xanh, cát trắng và thiên nhiên kỳ vĩ. Cùng khám phá ngay những tọa độ hot nhất mùa hè này để chuyến du lịch thêm trọn vẹn và đáng nhớ.

Từ sân bay Tuy Hòa về trung tâm thành phố bao nhiêu km?

Sân bay Tuy Hòa là cửa ngõ quan trọng kết nối tỉnh Phú Yên với các vùng miền trong cả nước, đặc biệt phục vụ nhu cầu du lịch và công tác của đông đảo hành khách. Vậy khoảng cách từ sân bay Tuy Hòa về trung tâm thành phố là bao nhiêu km?

Brands/Partner