Giữa bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ và đa dạng văn hóa ấy, có những bản làng nhỏ bé, bình dị nhưng lại ẩn chứa sức hút lạ kỳ, níu chân du khách bởi sự mộc mạc, nguyên sơ và những giá trị truyền thống được gìn giữ vẹn nguyên. Làng Nậm Đăm, thuộc xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, chính là một "viên ngọc ẩn mình" như thế, một điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn tìm về sự bình yên.
Nằm cách trung tâm thị trấn Tam Sơn (Quản Bạ) khoảng hơn 2km, và cách thành phố Hà Giang chừng 50km, đường đến Nậm Đăm tuy không quá xa xôi nhưng cũng đủ để du khách cảm nhận được sự tách biệt khỏi những ồn ào phố thị.
Bản làng nhỏ này là nơi sinh sống chủ yếu của cộng đồng người Dao Chàm, một nhánh của dân tộc Dao với những nét văn hóa đặc trưng và bề dày lịch sử. Làng tựa lưng vào những dãy núi đá tai mèo hùng vĩ, phía trước là những thửa ruộng bậc thang uốn lượn mềm mại, tạo nên một khung cảnh sơn thủy hữu tình.
Đặt chân đến Nậm Đăm, điều đầu tiên gây ấn tượng mạnh mẽ với du khách chính là những nếp nhà trình tường truyền thống. Những ngôi nhà vững chãi được làm hoàn toàn bằng đất, mái lợp ngói âm dương, không chỉ mát mẻ vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông mà còn thể hiện triết lý sống hài hòa với thiên nhiên của người Dao.
Không gian làng bản yên bình, tiếng gà gáy trưa, tiếng trẻ con nô đùa và nụ cười hiền hậu của người dân địa phương như đưa ta về một miền ký ức xa xôi, nơi nhịp sống chậm rãi và an nhiên.
Nậm Đăm không chỉ quyến rũ bởi cảnh sắc thiên nhiên mà còn bởi chiều sâu văn hóa của cộng đồng người Dao Chàm. Một trong những điểm nhấn dễ nhận biết nhất chính là trang phục truyền thống của phụ nữ Dao.
Những bộ váy áo được nhuộm chàm tỉ mỉ, thêu tay các họa tiết tinh xảo với màu sắc chủ đạo là đỏ, trắng, vàng trên nền chàm sẫm, cùng với chiếc khăn đội đầu được trang trí bằng những đồng bạc trắng lấp lánh. Mỗi bộ trang phục không chỉ là y phục mà còn là một tác phẩm nghệ thuật, thể hiện sự khéo léo, cần cù và đời sống tinh thần phong phú của người phụ nữ Dao.
Đời sống của người dân Nậm Đăm chủ yếu gắn liền với nông nghiệp, trồng lúa trên ruộng bậc thang, ngô trên nương đá và canh tác các loại rau màu. Bên cạnh đó, họ còn lưu giữ nhiều nghề thủ công truyền thống như dệt vải lanh, nhuộm chàm, chạm bạc và đặc biệt là kiến thức phong phú về y học cổ truyền, thể hiện rõ nhất qua tục tắm lá thuốc nổi tiếng.
Đến với Nậm Đăm trong hành trình khám phá Hà Giang năm 2025, du khách sẽ có cơ hội đắm mình vào những trải nghiệm văn hóa và thiên nhiên vô cùng đặc sắc:
Thư giãn với bài tắm lá thuốc bí truyền của người Dao: Đây là một "đặc sản" không thể bỏ qua. Nước tắm được nấu từ hàng chục loại thảo dược quý hái từ trên rừng, có tác dụng giải tỏa căng thẳng, phục hồi sức khỏe, giảm đau nhức xương khớp và làm đẹp da. Ngâm mình trong bồn tắm gỗ tỏa hương thơm ngát của lá thuốc sau một ngày dài khám phá sẽ là một trải nghiệm vô cùng thư thái.

Khám phá nghề dệt vải lanh và nhuộm chàm: Du khách có thể tận mắt chứng kiến quy trình tạo ra những tấm vải lanh thủ công, từ khâu tách vỏ cây lanh, xe sợi, dệt vải đến công đoạn nhuộm chàm cầu kỳ. Bạn cũng có thể thử tự tay thực hiện một vài công đoạn dưới sự hướng dẫn của người dân địa phương và mua những sản phẩm thổ cẩm độc đáo về làm quà.
Thưởng thức ẩm thực địa phương đậm đà hương vị núi rừng: Đừng bỏ lỡ cơ hội nếm thử những món ăn truyền thống của người Dao như thịt lợn treo gác bếp, gà đồi, cá suối, các loại rau rừng và đặc biệt là món thắng cố hay mèn mén quen thuộc của vùng cao. Các bữa ăn thường được chế biến đơn giản nhưng giữ trọn vị tươi ngon của nguyên liệu.
Tham gia vào cuộc sống thường nhật của người dân: Cùng người dân lên nương, làm rẫy, hái rau, hoặc đơn giản là ngồi trò chuyện bên bếp lửa, nghe họ kể về cuộc sống, phong tục tập quán sẽ giúp bạn hiểu hơn về văn hóa nơi đây.

Trekking, đi bộ khám phá cảnh quan thiên nhiên: Xung quanh Nậm Đăm là những cung đường mòn tuyệt đẹp, xuyên qua những cánh đồng lúa, những sườn đồi và những khu rừng nhỏ. Đây là cơ hội để bạn hòa mình vào thiên nhiên trong lành và chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp của cao nguyên đá.
Để chuyến đi khám phá Nậm Đăm hè 2025 của bạn được trọn vẹn và ý nghĩa, hãy "bỏ túi" một vài lưu ý nhỏ:

Làng Nậm Đăm không phải là một điểm đến hào nhoáng, sôi động mà là một nơi chốn bình yên để tìm về với những giá trị cốt lõi, để lắng nghe hơi thở của núi rừng và cảm nhận sự ấm áp của tình người. Nếu bạn đang tìm kiếm một trải nghiệm khác biệt, một hành trình chạm đến những giá trị đích thực trong chuyến đi Hà Giang năm 2025, đừng ngần ngại ghé thăm "viên ngọc ẩn mình" Nậm Đăm.