Bài viết này sẽ đưa bạn đọc khám phá những lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất ở Phú Quốc, từ lễ hội Nghinh Ông đậm chất ngư dân miền biển đến lễ hội Dinh Cậu linh thiêng, hay lễ hội Nguyễn Trung Trực hào hùng.
Tại Phú Quốc, một lễ hội độc đáo và đầy ý nghĩa được tổ chức vào khoảng giữa tháng 8 âm lịch, từ đèo Ngang trở vào đến Hà Tiên. Đó chính là lễ hội Nghinh Ông, nét văn hóa đặc sắc của những người con miền biển.
Lễ hội Nghinh Ông không chỉ là dịp để ngư dân thể hiện lòng biết ơn đối với biển cả bao la mà còn là dịp để họ gửi gắm những ước nguyện về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Lễ hội diễn ra với hai phần chính: lễ rước và lễ tế.

Lễ hội Nghinh Ông, một trong những lễ hội lớn nhất trong năm của người dân Phú Quốc, được tổ chức vào ngày 15 và 16 tháng 8 âm lịch hằng năm. Tương tự như ngư dân ở các vùng biển khác, ngư dân Phú Quốc cũng tôn kính và tưởng nhớ những vị thần biển, những người bảo vệ họ trước những hiểm nguy trên biển cả. Lễ hội này là dịp để họ tưởng nhớ "Đức Ngài Cá Ông", cầu mong mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng, và một mùa đánh bắt bội thu, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân trên đảo.
Dinh Bà Ông Lang, tọa lạc cách trung tâm thị trấn Dương Đông 7km, là nơi người dân đảo long trọng tổ chức lễ hội vào ngày 18 - 19 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ công lao của Bà Kim Giao, phu nhân của người anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.

Với ý nghĩa cầu sức khỏe, hạnh phúc, bình an và cuộc sống ấm no, lễ hội Dinh Bà Ông Lang hằng năm thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách đến hành lễ, bởi sự linh thiêng và kỳ lạ vốn có. Đặc biệt, Dinh Bà Ông Lang còn là điểm đến lý tưởng cho các cặp đôi mong muốn gắn bó trọn đời.
Từ năm 1996, kể từ khi ngôi đền thờ Nguyễn Trung Trực được xây dựng trên mảnh đất Phú Quốc, hòn đảo này lại có thêm một lễ hội lớn mang đậm giá trị văn hóa-lịch sử. Hằng năm, cứ đến ngày 27 tháng 8 âm lịch, người dân khắp nơi lại nô nức hành hương về đền thờ tại xã Gành Dầu, cách trung tâm huyện đảo gần 40km, để tham gia lễ hội.

Lễ hội Nguyễn Trung Trực không chỉ là dịp để tưởng nhớ và tôn vinh vị anh hùng dân tộc đã ngã xuống vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, mà còn là cơ hội để mỗi người con đất Việt thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những người con ưu tú của dân tộc. Đây cũng là dịp để ôn lại truyền thống hào hùng của cha ông, giáo dục thế hệ trẻ về lòng yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc ta.
Phú Quốc không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp thiên nhiên mà còn được biết đến với nhiều lễ hội truyền thống độc đáo, trong đó có lễ hội Trai Đàn Sùng Hưng Cổ Tự. Được tổ chức vào hai ngày cuối tháng 7 âm lịch hằng năm tại Sùng Hưng Cổ Tự, một ngôi chùa cổ kính nằm trên đường Trần Hưng Đạo, gần trung tâm thị trấn Dương Đông, lễ hội này thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương tham gia.

Sùng Hưng Cổ Tự được xây dựng theo lối kiến trúc "trước miếu, sau chùa" độc đáo, với nhiều khu vực thờ cúng linh thiêng. Hằng năm, vào dịp cuối tháng 7 âm lịch, chùa lại tưng bừng tổ chức Đại lễ Trai Đàn với nhiều nghi thức trang trọng như công phu, động đàn, thỉnh tiêu diện thượng giàn, thí cổ, tiếp đãi khách quan...
Tham gia lễ hội Trai Đàn Sùng Hưng Cổ Tự, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo của ngôi chùa cổ kính mà còn có cơ hội thưởng thức những mâm cỗ chay đặc biệt do chính các Phật tử và người dân địa phương chuẩn bị. Đây là dịp để du khách hiểu thêm về văn hóa truyền thống và trải nghiệm những giá trị tâm linh sâu sắc của người dân Phú Quốc.
Lễ hội Đình Thần Dương Đông, một phong tục truyền thống độc đáo, mang đậm dấu ấn tâm linh của cư dân huyện đảo Phú Quốc, được tổ chức vào ngày 10 và 11 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Tại ngôi đình linh thiêng tọa lạc trên đường 30/4, thuộc khu phố 1, thị trấn Dương Đông, người dân địa phương tụ họp để cùng nhau tôn vinh những bậc tiền nhân đã có công khai khẩn đất đai, xây dựng làng mạc.

Trong dịp lễ hội, dân làng thành kính dâng lễ vật cúng tế, cầu mong thần linh phù hộ cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Không chỉ là dịp để thể hiện lòng biết ơn và ước nguyện, lễ hội Đình Thần Dương Đông còn là cơ hội để người dân và du khách thưởng thức những nét văn hóa đặc sắc, những màn trình diễn nghệ thuật truyền thống của vùng biển đảo Phú Quốc.
Dinh Cậu không chỉ quyến rũ du khách bằng vẻ đẹp tự nhiên hiếm có mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, điển hình là lễ hội Dinh Cậu diễn ra vào ngày 15 tháng 10 âm lịch hằng năm. Lễ hội này mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, là dịp để người dân địa phương gửi gắm lòng thành kính, cầu mong bình an và một mùa bội thu. Lễ hội Dinh Cậu là một trong những sự kiện văn hóa được du khách yêu thích nhất khi đến với Phú Quốc.

Lễ hội Dinh Cậu được tổ chức trang trọng với hai phần chính: phần lễ và phần hội. Phần lễ diễn ra tại khuôn viên Dinh Cậu, nơi người dân cùng nhau dâng lễ vật, thể hiện lòng biết ơn và cầu nguyện cho một năm mưa thuận gió hòa. Trong khi đó, phần hội lại tưng bừng với nhiều hoạt động vui chơi, giải trí như đua thuyền, đi cà kheo, đập nồi, bắt vịt trên biển,... thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương tham gia.
Ở Phú Quốc có rất nhiều lễ hội đặc sắc, trong đó có lễ hội Lăng Ông Nam Hải, được tổ chức vào ngày 15/2 âm lịch hằng năm tại Khu phố 9, Phường Dương Đông, Phú Quốc. Lễ hội mang ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, công việc đánh bắt hải sản của ngư dân gặp nhiều thuận lợi, tôm cá đầy khoang.

Vì vậy, người dân địa phương luôn tổ chức ngày lễ trang trọng này với lòng thành kính. Tương tự những lễ hội khác ở Phú Quốc, phần lễ được tiến hành rất trang nghiêm để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Cá Ông và các vị tiền hiền, hậu hiền đã có công khai mở vùng đảo, đồng thời phù hộ cho những người con của biển cả luôn được bình an trước sóng to gió lớn, mang về thật nhiều tôm cá.
Bên cạnh đó, phần hội cũng không kém phần náo nhiệt với những giai điệu đờn ca tài tử ngọt ngào, cùng nhiều trò chơi dân gian đặc sắc và thú vị.
Nữ thần Thủy Long Thánh Mẫu, biểu tượng cho nguồn nước và sự khai phá Phú Quốc, chiếm một vị trí trang trọng trong lòng người dân đảo ngọc. Để tôn vinh bà, họ đã kiến lập nên Dinh Bà Thủy Long Thánh Mẫu, tọa lạc trên đường Võ Thị Sáu, thuộc thị trấn Dương Đông.

Mỗi dịp Rằm tháng giêng âm lịch về, Dinh Bà lại rộn ràng lễ hội cúng tế với sự tham gia đông đảo của người dân địa phương. Đây cũng là một trong những sự kiện văn hóa đặc sắc mà du khách không nên bỏ lỡ khi đến với Phú Quốc.
Phú Quốc nổi tiếng với nhiều lễ hội đặc sắc, trong đó không thể không kể đến Lễ hội Đua thuyền truyền thống, được tổ chức hằng năm tại bãi biển Dinh Cậu vào dịp 30/4. Đây là một sự kiện thể thao sôi động, thu hút đông đảo người dân địa phương tham gia, từ người lớn tuổi đến thanh niên, tạo nên một không khí náo nhiệt và hào hứng.

Lễ hội Đua thuyền không chỉ là dịp để mọi người vui chơi, giải trí mà còn là cơ hội để thể hiện những nét văn hóa truyền thống độc đáo của cư dân vùng biển đảo. Những chiếc thuyền đua được trang trí rực rỡ, mang đậm bản sắc vùng miền, cùng với tiếng hò reo cổ vũ của khán giả tạo nên một bức tranh sống động và đầy màu sắc.
Hàng năm, cứ độ tháng 5 âm lịch về, người dân Hà Tiên lại long trọng tổ chức Lễ hội Đức khai trấn Mạc Cửu. Từ mùng 1 đến 30/5, cả thị xã chìm đắm trong không khí lễ hội trang nghiêm, thành kính để tưởng nhớ bậc tiền nhân Mạc Cửu, người đã có công khai khẩn, đặt nền móng cho vùng đất Hà Tiên cách đây 300 năm.

Tại đền thờ họ Mạc và tượng đài Mạc Cửu, phần lễ diễn ra với những nghi thức trang trọng, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của hậu thế. Trong khi đó, phần hội tưng bừng với những trò chơi dân gian truyền thống được tổ chức tại khuôn viên di tích Lịch sử - Văn hóa núi Bình San, tượng đài Mạc Cửu và Sân lễ đài thị xã, mang đến không khí vui tươi, náo nhiệt cho lễ hội.
Các lễ hội truyền thống ở Phú Quốc không chỉ là dịp để người dân địa phương thể hiện lòng thành kính với các vị thần, mà còn là cơ hội tuyệt vời để du khách khám phá những nét đẹp văn hóa độc đáo của "đảo ngọc". Hy vọng rằng, thông tin về các lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất ở Phú Quốc trong bài viết sẽ giúp bạn có thêm những trải nghiệm đáng nhớ trong hành trình khám phá hòn đảo xinh đẹp này.