Cá bò hòm, hay còn được biết đến với cái tên cá thiết giáp, là một loại hải sản quý hiếm. Mặc dù có thể tìm thấy ở một số vùng biển trải dài từ Ninh Thuận đến Bình Thuận, nhưng cá bò hòm ngon và phổ biến nhất phải kể đến vùng biển Vũng Rô, thuộc thị xã Đông Hòa, tỉnh Phú Yên.Vào mùa cao điểm, giá của nó có thể lên đến 2 triệu đồng/kg mà vẫn được nhiều người tìm mua.

Người dân địa phương cho biết, cá bò hòm thường sinh sống ở các đầm, vịnh, quanh các rạn đá ngầm. Loài cá này sở hữu vẻ ngoài kỳ dị với bộ xương cứng cáp, lớp da lốm đốm đen được tạo thành từ nhiều vảy hình lục giác ghép lại, trông giống như một chiếc hộp.
Dù vẻ ngoài không mấy bắt mắt, cá bò hòm lại là một đặc sản nổi tiếng của Phú Yên. Thịt cá có màu trắng tinh, nhìn thoáng qua rất giống thịt gà nhưng lại dai, ngon và thơm hơn hẳn. Chính vì vậy, cá bò hòm còn được người dân ưu ái gọi là "gà nước mặn" hay "thịt gà đại dương".
Cá bò hòm đang là loại hải sản được ưa chuộng trên thị trường, với mức giá dao động từ vài trăm nghìn đến cả triệu đồng cho mỗi kilogram, tùy thuộc vào kích cỡ. Cá có trọng lượng càng lớn thì giá càng cao. Đặc biệt, giá cá bò hòm tươi sống thường cao hơn cá đông lạnh khoảng 200.000 - 250.000 đồng/kg.

Theo chia sẻ của chủ một nhà hàng bè nổi ở Vũng Rô, giá cá bò hòm đắt đỏ hơn cả tôm hùm là do loài cá này sống ngoài tự nhiên với số lượng hạn chế. Cá bò hòm sinh trưởng rất chậm, phải mất đến 3 - 4 năm mới đạt trọng lượng trên 1kg. Đặc biệt, rất khó để câu hay khai thác loài cá này bằng lưới thông thường như các loài cá biển khác.
"Việc đánh bắt cá bò hòm gặp nhiều khó khăn do sản lượng rất hạn chế. Mỗi tháng, chúng tôi chỉ thu mua được khoảng 5 - 7kg, thậm chí có khi ít hơn và phải đặt hàng từ nhiều nguồn khác nhau mới đủ cung cấp cho khách. Giá bán lẻ tại bè khoảng 1,3 triệu đồng/kg cho loại 2 - 3 con/kg. Đối với những con cá lớn hơn, trọng lượng từ 1,5 - 2kg, vẫn còn tươi sống và được vận chuyển đến Hà Nội hoặc TP.HCM, giá có thể lên đến 2 - 2,5 triệu đồng/kg tùy thời điểm", chủ nhà hàng cho biết.
Dù có giá thành khá cao, cá bò hòm vẫn là món ăn được nhiều thực khách sành ăn ưa chuộng và tìm kiếm. Sở dĩ như vậy là bởi thịt cá bò hòm có hương vị thơm ngon đặc biệt, săn chắc, không có xương dăm và dai ngọt tự nhiên.
Theo ngư dân ở khu vực Vũng Rô, trước đây, cá bò hòm từng là loại hải sản phổ biến với giá thành phải chăng, chỉ từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng một cân tùy trọng lượng. Tuy nhiên, do đánh bắt quá mức, số lượng cá bò hòm ngoài tự nhiên ngày càng khan hiếm. Kết hợp với nhu cầu thưởng thức loại cá này ngày càng tăng cao, giá cá bò hòm hiện nay đã trở nên đắt đỏ. Chưa kể, người dân vùng biển nếu bắt được cũng thường để lại ăn chứ ít khi bán nên giá của loại cá này càng cao.

Cá bò hòm có thể được chế biến theo rất nhiều cách khác nhau như: hấp, nấu cháo cá, súp cá hoặc làm ruốc,… Tuy nhiên, món cá bò hòm nướng vẫn được thực khách yêu thích nhất.
Sau khi được làm sạch, mổ bụng bỏ sạch ruột, cá sẽ được nướng trực tiếp trên bếp than hồng mà không cần tẩm ướp bất kỳ gia vị nào. Khi cá chín vàng, bóc lớp da bên ngoài, bạn sẽ thấy bên trong là phần thịt trắng nõn, thơm phức, hấp dẫn.
"Thịt cá bò hòm chắc, ngọt, không hề tanh, với thớ thịt dai dai, béo ngậy mà không hề gây ngán. Đặc biệt, gan cá cũng rất béo, thơm ngon tựa như ốc hương, phù hợp với khẩu vị của cả người lớn lẫn trẻ em. Cá bò hòm nướng sẽ càng thêm hấp dẫn khi cuốn cùng bánh tráng, rau thơm, xoài hoặc dưa chuột thái lát, chấm với nước mắm chua ngọt", một thực khách đến thăm Vũng Rô chia sẻ.
Mặc dù cá bò hòm rất ngon nhưng lại cực kỳ khan hiếm, đúng kiểu "hiếm có khó tìm". Dù có tiền cũng chưa chắc đã mua được loại cá này. Khách thường phải đặt trước cả tháng, chưa kể số lượng cũng rất hạn chế, chỉ một vài con là cùng.