Đàn tế trời đất Ấn Sơn - Bình Định là một điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn tìm về cội nguồn, khám phá những giá trị văn hóa tâm linh truyền thống.
Đàn tế trời đất Ấn Sơn còn được gọi là Đài Kính Thiên, là một trong những di tích lịch sử nổi bật gắn liền với vùng đất Tây Sơn, Bình Định. Được xây dựng trên đỉnh núi Ấn Sơn, khu di tích không chỉ mang giá trị về mặt tôn giáo mà còn là biểu tượng của lòng tôn kính đối với những chiến công lẫy lừng của nghĩa quân Tây Sơn trong cuộc kháng chiến chống lại giặc ngoại xâm và nội loạn.

Đây là một trong những công trình kiến trúc có ý nghĩa lịch sử, văn hóa và tâm linh quan trọng của đất nước. Được xây dựng trên diện tích rộng lớn lên đến 46 ha, đàn tế có phong thủy hữu tình với bốn bề là núi non trùng điệp tạo nên một không gian tĩnh lặng, linh thiêng.
Khu vực này có vị trí địa lý đặc biệt được bao quanh bởi các ngọn núi có hình dáng như "hổ phục rồng bay," tạo nên một thế đất uy nghi, thiêng liêng. Đặc biệt Đàn tế trời đất Ấn Sơn gắn liền với những sự kiện lịch sử trọng đại của triều đại Tây Sơn, đặc biệt là những nghi lễ tế trời đất của các vị anh hùng Tây Sơn Tam Kiệt.
Để đến Đàn tế Trời Đất Ấn Sơn, du khách có thể xuất phát từ trung tâm thành phố Quy Nhơn. Từ đây, di chuyển đến ngã ba Đống Đa – Trần Hưng Đạo – Quốc lộ 19, sau đó rẽ vào Quốc lộ 19 và tiếp tục đi theo hướng về huyện Tây Sơn. Quãng đường từ trung tâm thành phố đến khu di tích dài khoảng 50 km, chủ yếu là đường quốc lộ rộng rãi, thuận tiện cho cả xe máy lẫn ô tô. Trên hành trình, du khách sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh núi non trùng điệp và những cánh đồng xanh mát đặc trưng của vùng đất Bình Định.
Lịch sử của Đàn tế trời đất Ấn Sơn bắt nguồn từ thời kỳ hưng thịnh của vương quốc Tây Sơn. Được biết, nơi đây là một trong những địa điểm quan trọng để các vị vua Tây Sơn tổ chức các nghi lễ cầu trời đất, cầu mong cho đại nghiệp thống nhất non sông thành công. Theo nhiều ghi chép, chính tại Ấn Sơn, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ đã lập đàn tế trời đất, nhận ấn kiếm từ trời cao, khẳng định quyền lực và nguyện vọng đoàn kết toàn dân để chống lại giặc ngoại xâm.

Đặc biệt, Đàn tế trời đất Ấn Sơn còn gắn liền với câu chuyện về việc các anh em Tây Sơn tìm thấy long mạch tại Ấn Sơn, điều này đã giúp họ giành được sự ủng hộ của nhân dân và chiến thắng các thế lực thù địch. Long mạch tại Ấn Sơn được xem là yếu tố phong thủy góp phần mang lại sức mạnh cho quân đội Tây Sơn, giúp họ giành chiến thắng trong nhiều trận chiến quan trọng và tạo dựng nên đế chế hùng mạnh.
Đàn tế trời đất Ấn Sơn được xây dựng với một phong cách kiến trúc đặc biệt, kết hợp giữa yếu tố tôn giáo và phong thủy, thể hiện sự hòa hợp giữa Trời, Đất và Nhân. Công trình có ba tầng chính, cùng với hệ thống nghi môn mang đậm tính tôn kính và nghiêm cẩn trong các nghi thức tế lễ.
Tầng trên cùng của Đàn tế trời đất Ấn Sơn là Viên Đàn được xây dựng theo hình tròn tượng trưng cho Trời, có đường kính 27m. Viên Đàn được xây bằng đá ong, bao quanh là lan can đá màu đỏ nổi bật. Trung tâm của Viên Đàn là hương án bằng đá, nơi thờ trời và đất. Lối lên Viên Đàn được bố trí từ hướng Nam với 5 bậc cấp tạo nên không gian trang trọng, thiêng liêng.

Tầng thứ hai của công trình là Phương Đàn với hình vuông, mỗi cạnh dài 54m, tượng trưng cho đất. Phương Đàn được bao quanh bởi lan can đá màu vàng xây dựng bằng đá ong. Lối lên của Phương Đàn được bố trí hướng về bốn phương Nam, Bắc, Đông và Tây, mỗi lối có 9 bậc thang. Phương Đàn là nơi diễn ra các nghi lễ chuẩn bị trước khi tế lễ, bao gồm các áng thờ thần linh, từ thần mặt trời, mặt trăng đến các vị thần biển, sông và núi.
Tầng dưới cùng của đàn tế có thiết kế hình vuông được bao bọc bởi tường đá ong và có cổng tam quan ở hướng chính Nam. Cổng tam quan có hai tầng mái tạo ra sự hoành tráng và trang nghiêm. Trước cổng tam quan là một hồ nước hình bán nguyệt tạo điểm nhấn phong thủy và làm đẹp tổng thể kiến trúc của đàn tế, ngăn cách không gian tâm linh với khu vực bên ngoài.

Ngoài ra, ba hướng còn lại của đàn tế cũng được bố trí nghi môn kiểu tứ trụ thẳng hàng, giúp tạo ra một không gian vừa thiêng liêng vừa uy nghi.
Bên cạnh Đàn Tế Trời Đất, Khu Đền Ấn là một phần không thể thiếu trong tổng thể kiến trúc của khu di tích này. Khu đền Ấn bao gồm kiến trúc mục chính: Tiền Tế, Phương Đình, và Hậu Cung, mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa của triều đại Tây Sơn.

Hành trình trở về cội nguồn tại Đàn Tế Trời Đất – Bình Định là một trải nghiệm không thể bỏ qua đối với những ai yêu thích lịch sử và văn hóa Việt Nam. Hãy đến với Đàn tế trời đất Ấn Sơn để trải nghiệm những điều đặc biệt, để cảm nhận sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại.