Với kiến trúc cổ kính, không gian thanh tịnh và những giá trị tinh thần sâu sắc, chùa Long Bàn là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai mong muốn tìm kiếm sự bình yên và chiêm nghiệm về đời sống tâm linh.
Chùa Long Bàn, hay còn gọi là Long Bàn Cổ Tự, tọa lạc tại thôn Long Phượng, thị trấn Long Điền, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Long Bàn Cổ Tự là một ngôi chùa cổ kính, mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa Phật giáo tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Trải qua gần hai thế kỷ, chùa không chỉ là nơi tu hành của tăng ni, Phật tử mà còn là điểm đến tâm linh thu hút du khách thập phương. Với kiến trúc truyền thống cùng không gian thanh tịnh, Long Bàn Cổ Tự mang đến cảm giác an yên cho những ai ghé thăm.

Chùa được xây dựng vào năm 1845 (năm Thiệu Trị thứ 5) bởi hai vị hòa thượng Hải Chánh và Bảo Thanh, được dân làng tôn làm tổ sư. Trải qua gần 175 năm lịch sử với nhiều lần trùng tu, chùa vẫn giữ được nét cổ kính và trở thành một địa điểm tâm linh quan trọng cho Phật tử cũng như du khách thập phương.
Từ TP. Vũng Tàu, du khách có thể di chuyển theo Đường 3/2 hoặc Quốc lộ 51B để đến TP. Bà Rịa, quãng đường khoảng 15km. Từ đây, tiếp tục đi theo Quốc lộ 55 hướng về Long Điền, sau đó rẽ vào đường Trần Xuân Độ là sẽ đến Long Bàn Cổ Tự.
Chùa Long Bàn được xây dựng theo bố cục chữ “Tam” (三), một kiểu kiến trúc phổ biến trong chùa Việt Nam. Bố cục này bao gồm ba lớp nhà song song, thể hiện sự liên kết giữa các không gian thờ tự:
Cách sắp xếp này không chỉ đảm bảo sự thuận tiện trong việc hành lễ mà còn thể hiện quan niệm về sự kết nối giữa ba yếu tố: con người – giáo pháp – chư Phật. Kiến trúc mở với sân chùa rộng rãi, bao quanh là cây xanh tạo cảm giác thanh tịnh, yên bình.

Một trong những điểm nổi bật của chùa là mái ngói âm dương, loại ngói cổ đặc trưng trong kiến trúc chùa Việt Nam. Kiểu mái này không chỉ giúp điều hòa nhiệt độ mà còn mang ý nghĩa phong thủy, tượng trưng cho sự cân bằng giữa trời và đất. Trên đỉnh nóc có gắn tượng “Lưỡng Long Chầu Nguyệt” thể hiện sự linh thiêng, quyền uy và nét đặc trưng của chùa cổ. Hình ảnh hai con rồng chầu quanh mặt nguyệt mang ý nghĩa bảo hộ cho chùa, đồng thời tạo điểm nhấn nghệ thuật cho tổng thể kiến trúc.

Không gian nội – ngoại thất của chùa Long Bàn được chăm chút kỹ lưỡng với các tác phẩm điêu khắc mang đậm dấu ấn Phật giáo:
Chùa Long Bàn không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc mà còn là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng quan trọng của Phật tử tại Vũng Tàu. Hằng năm, chùa tổ chức nhiều sự kiện lễ hội mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thu hút đông đảo Phật tử và du khách tham gia.
Đây là lễ hội mở đầu năm mới, mang ý nghĩa cầu an, mong muốn bình an, sức khỏe và may mắn cho mọi người. Vào ngày này, chùa Long Bàn tổ chức tụng kinh, dâng hương và lễ phóng sinh, thu hút đông đảo Phật tử tham dự. Đây được xem là một trong những lễ hội quan trọng nhất trong năm, giúp mọi người khởi đầu năm mới với tâm an lạc, hướng thiện.

Lễ Trung Ngươn mang ý nghĩa cầu siêu cho các vong linh, kết hợp với đại lễ Vu Lan báo hiếu để tri ân công ơn cha mẹ, tổ tiên. Nghi thức chính bao gồm tụng kinh Vu Lan, cúng thí thực cho những linh hồn cô đơn và tổ chức nghi lễ “Bông Hồng Cài Áo” nhằm nhắc nhở lòng hiếu thảo. Đây cũng là dịp để Phật tử làm việc thiện, cúng dường và phóng sinh để tích phúc đức cho gia đình.

Lễ Hạ Ngươn là dịp tổng kết một năm tu tập, cầu mong sự sung túc và bình an. Chùa tổ chức lễ cầu siêu, dâng hương và tụng kinh để cảm tạ trời đất. Nhiều Phật tử tham gia cúng tạ tổ tiên, làm từ thiện và thực hành các nghi thức tạ ơn nhằm kết thúc một năm với nhiều điều tốt lành.
Lễ Phật Đản tại chùa Long Bàn là sự kiện quan trọng nhằm kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đản sinh. Buổi lễ thường bao gồm các hoạt động như tụng kinh, thuyết pháp, rước Phật, tắm Phật và phóng sinh, thu hút đông đảo Phật tử tham gia.

Lễ Vu Lan tại chùa Long Bàn là dịp để Phật tử tri ân cha mẹ và tổ tiên thông qua các nghi thức tâm linh như “Bông Hồng Cài Áo”, tụng kinh cầu siêu, cúng dường và hoạt động từ thiện, thể hiện tinh thần báo hiếu và lòng từ bi theo lời Phật dạy.
Khi đến tham quan và chiêm bái tại Long Bàn Cổ Tự, du khách nên lưu ý một số điểm sau để thể hiện sự tôn kính và có trải nghiệm trọn vẹn:
Chùa Long Bàn không chỉ là một công trình kiến trúc cổ kính mà còn là nơi gìn giữ những giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh quan trọng của Vũng Tàu. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về Phật giáo, chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc truyền thống và tìm kiếm sự bình yên trong tâm hồn.