Làng chiếu Bàn Thạch: Khám phá nghệ thuật làm chiếu xứ Quảng

Làng chiếu Bàn Thạch, một làng nghề truyền thống lâu đời của Quảng Nam, nổi tiếng với kỹ thuật dệt chiếu thủ công tinh xảo. Không chỉ lưu giữ bản sắc văn hóa, làng nghề còn là điểm đến hấp dẫn, góp phần lan tỏa những giá trị truyền thống.

Làng chiếu Bàn Thạch lưu giữ nét tinh hoa nghề dệt chiếu thủ công qua bao thế hệ. Những chiếc chiếu bền đẹp không chỉ phục vụ đời sống của người dân mà còn mang đậm dấu ấn văn hóa Việt.

Làng chiếu Bàn Thạch nằm ở đâu?

Tọa lạc tại thôn Đông Bình, xã Duy Vinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, làng chiếu Bàn Thạch được ví như một ốc đảo thanh bình giữa ba dòng sông thơ mộng: Thu Bồn, Ly Ly và Trường Giang. Vị trí địa lý độc đáo không chỉ mang đến cảnh sắc hữu tình mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho nghề dệt chiếu phát triển suốt vài trăm năm qua.

lang-chieu-ban-thach-1

Lịch sử hình thành Làng chiếu Bàn Thạch

Làng nghề Bàn Thạch có lịch sử hơn 500 năm, bắt đầu từ thế kỷ XIV khi những cư dân từ Thanh Hóa, Thái Nguyên, Nghệ Tĩnh di cư vào Quảng Nam trong bối cảnh Trịnh - Nguyễn phân tranh. Nhận thấy vùng đất trù phú với nguồn cói và đay dồi dào, họ đã định cư, khai phá và phát triển nghề dệt chiếu.

Đến thế kỷ XVII, nghề dệt chiếu chính thức hình thành, đánh dấu sự ra đời của làng dệt chiếu Bàn Thạch. Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống, Ủy ban Nhân dân Quảng Nam đã công nhận đây là làng nghề truyền thống Chiếu Bàn Thạch, đồng thời gắn phát triển làng nghề với du lịch để thu hút du khách và tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương.

lang-chieu-ban-thach-2

Hướng dẫn di chuyển đến Làng chiếu Bàn Thạch

  • Đi bằng xe đạp hoặc xe máy: Bắt đầu từ trung tâm, bạn băng qua cầu Cẩm Kim bắc ngang sông Thu Bồn, tiếp tục di chuyển khoảng 3km nữa là sẽ đến làng mộc Kim Bồng.
  • Đi bằng đò: Xuất phát từ bến đò ở khu phố cổ, bạn men theo đường Bạch Đằng hướng về phía Nam rồi lên tuyến đò Hội An - Cẩm Kim. Khi cập bến, chỉ cần đi bộ thêm một quãng ngắn là bạn sẽ chạm đến cổng làng mộc Kim Bồng.

Trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi tham quan Làng chiếu Bàn Thạch

Xem quy trình làm ra sản phẩm chiếu Bàn Thạch

Tại làng chiếu Bàn Thạch, du khách sẽ có cơ hội tận mắt chứng kiến quá trình dệt chiếu thủ công đầy tỉ mỉ. Từ khâu thu hoạch cói, phơi khô, nhuộm màu đến dệt trên khung cửi, tất cả đều được thực hiện bởi những nghệ nhân lành nghề. Không chỉ dừng lại ở việc quan sát, du khách còn có thể trực tiếp tham gia trải nghiệm dệt chiếu, tự tay tạo nên những tấm chiếu mang dấu ấn riêng của mình.

lang-chieu-ban-thach-3

Tham quan chợ chiếu Bàn Thạch

Chợ chiếu tại làng chiếu Bàn Thạch là nơi hội tụ đa dạng các sản phẩm chiếu cói truyền thống. Tại đây, du khách có thể lựa chọn nhiều mẫu chiếu khác nhau, từ chiếu trơn đơn giản đến chiếu hoa văn tinh xảo, phù hợp với nhiều nhu cầu sử dụng. Không chỉ là nơi mua sắm, chợ chiếu còn là không gian giao lưu văn hóa, nơi du khách có thể tìm hiểu thêm về câu chuyện làng nghề và sự đổi thay của nghề dệt chiếu qua từng thời kỳ.

lang-chieu-ban-thach-4

Tham quan các bãi bồi trồng cói

Một trong những điểm đặc trưng của làng chiếu Bàn Thạch là những bãi bồi ven sông Thu Bồn – nơi trồng cói, nguyên liệu chính để dệt chiếu. Dạo bước giữa cánh đồng cói xanh mướt, lắng nghe người dân chia sẻ về quá trình chăm sóc và thu hoạch cói sẽ mang lại trải nghiệm chân thực về cuộc sống của người dân làng nghề. Đây cũng là địa điểm tuyệt vời để chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc bình dị nhưng đầy chất thơ.

Trải nghiệm tự tay dệt chiếu truyền thống.

Tự tay dệt chiếu là một trong những hoạt động thú vị nhất khi tham quan làng chiếu Bàn Thạch. Dưới sự hướng dẫn của những nghệ nhân lành nghề, du khách sẽ được trải nghiệm từng công đoạn dệt chiếu trên khung dệt truyền thống. Cảm giác tự tay luồn từng sợi cói, tạo nên những đường nét hoa văn đơn giản nhưng đầy ý nghĩa chắc chắn sẽ là một kỷ niệm đáng nhớ.

lang-chieu-ban-thach-5

Lưu ý khi tham quan Làng chiếu Bàn Thạch

  • Nên ghé thăm vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều để có đủ thời gian tham quan và trải nghiệm các hoạt động làng nghề.
  • Chọn trang phục gọn gàng, thoải mái, giày dép dễ di chuyển vì có thể phải đi bộ nhiều.
  • Nếu đi theo nhóm, có thể thuê thuyền trên sông Thu Bồn để ngắm cảnh làng nghề từ một góc nhìn khác.

Đến với làng chiếu Bàn Thạch, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng sự khéo léo của các nghệ nhân mà còn có cơ hội hòa mình vào không gian văn hóa truyền thống đặc sắc. Nếu có dịp ghé thăm Quảng Nam, đừng bỏ lỡ hành trình khám phá làng nghề lâu đời này!