Bảo tàng Dừa sáp Trà Vinh là điểm đến lý tưởng để bạn khám phá sâu hơn về đặc sản dừa sáp quý hiếm. Từ lịch sử, quy trình trồng trọt đến những sản phẩm độc đáo, bảo tàng mang đến cái nhìn toàn diện về loại quả trứ danh này.
Bảo tàng tọa lạc tại số 221, ấp 2, xã Thạnh Phú, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh, cách trung tâm TP Trà Vinh khoảng 40km. Đây là khu vực được mệnh danh là cái nôi của cây dừa sáp – một loại cây quý hiếm và độc đáo của miền Tây Nam Bộ. Vị trí thuận tiện cho việc di chuyển bằng cả xe máy lẫn ô tô, tuyến đường từ trung tâm tỉnh đến đây khá bằng phẳng, qua những cánh đồng xanh mướt và kênh rạch hiền hòa.
Được khởi công vào tháng 3 năm 2023, bảo tàng là công trình mang tính biểu tượng, với tổng vốn đầu tư hơn 16 tỷ đồng. Thiết kế gồm 1 trệt và 2 lầu, trên diện tích xây dựng 800m², nằm trong khuôn viên 2.400m². Đây là bảo tàng đầu tiên tại Việt Nam dành riêng để tôn vinh cây dừa sáp – một loại dừa có phần cơm dày, đặc quánh và có giá trị kinh tế cao, từng được coi là “đặc sản tiến vua”.
Ngay từ khi bước vào, du khách sẽ bị cuốn hút bởi không gian trưng bày được thiết kế hiện đại nhưng vẫn giữ được nét gần gũi, mộc mạc đặc trưng của miền quê Nam Bộ. Các khu vực trưng bày được bố trí khoa học, kết hợp giữa hiện vật thật, mô hình minh họa, hình ảnh và các đoạn phim tài liệu sinh động. Nhờ đó, hành trình khám phá lịch sử, nguồn gốc và giá trị của cây dừa sáp trở nên trực quan và hấp dẫn hơn.
Không chỉ đơn thuần là nơi lưu giữ thông tin, bảo tàng còn tạo nên một không gian trải nghiệm, nơi du khách được tương tác và cảm nhận rõ nét về văn hóa bản địa gắn liền với cây dừa đặc sản này.
Một điểm nhấn đầy xúc động trong bảo tàng là tượng sáp tái hiện hình ảnh Đức Hòa thượng Thạch Sô – người có công đưa giống dừa sáp quý hiếm về Việt Nam vào những năm 1920. Tượng được đặt tại vị trí trang trọng, mang đến cảm giác thành kính và thiêng liêng.
Với tạo hình sắc sảo, từ gương mặt hiền từ đến dáng ngồi trầm tĩnh, bức tượng không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng tri ân người đã gieo mầm cho loại cây mang đậm bản sắc văn hóa Trà Vinh. Đây là nơi để du khách dừng chân chiêm nghiệm và cảm nhận sâu sắc hơn về ý nghĩa của hành trình di sản.
Nằm trong khu vực trưng bày trung tâm, gốc dừa sáp 100 tuổi được trưng bày như một "chứng tích sống" cho lịch sử phát triển của giống dừa sáp tại Việt Nam. Dù không còn tươi xanh, phần gốc cây vẫn được bảo tồn cẩn thận, là biểu tượng thiêng liêng về sự khởi đầu của một dòng cây quý.
Đây chính là gốc cây được Hòa thượng Thạch Sô trồng tại chùa Chợ vào năm 1924, từ đó nhân giống ra hàng ngàn cây dừa sáp hiện nay. Nhìn vào gốc cây, du khách như được ngược dòng thời gian, quay lại khoảnh khắc cây dừa sáp lần đầu bén rễ nơi đất Cầu Kè – khởi đầu cho một đặc sản độc đáo gắn liền với miền Tây Nam Bộ.
Bảo tàng còn lưu giữ một bộ tranh dân gian miêu tả cuộc sống hàng ngày của ba dân tộc Kinh, Khmer và Hoa, do Nghệ nhân Nhân dân Lý Lếch sáng tác. Những tác phẩm này giúp người xem hiểu rõ hơn về quá trình trồng, thu hoạch và chế biến dừa trong cộng đồng. Qua đó, tranh không chỉ thể hiện nét văn hóa đa dạng trong nông nghiệp mà còn phản ánh tinh thần gắn kết, hòa hợp giữa các dân tộc tại Trà Vinh.
Khi đến thăm Bảo tàng Dừa sáp Trà Vinh – điểm du lịch độc đáo và mới mẻ trên bản đồ miền Tây, du khách không chỉ được khám phá những giá trị văn hóa đặc sắc của cây dừa sáp mà còn có cơ hội trải nghiệm nhiều địa điểm tham quan hấp dẫn xung quanh. Dưới đây là một số điểm du lịch nổi tiếng gần bảo tàng mà bạn không nên bỏ lỡ trong hành trình khám phá vùng đất Trà Vinh.
Bảo tàng Dừa sáp Trà Vinh là điểm dừng chân lý tưởng cho ai muốn khám phá văn hóa đặc trưng và ngành nghề truyền thống miền Tây. Ghé thăm nơi đây để cảm nhận sự kết nối giữa con người và thiên nhiên qua câu chuyện của cây dừa sáp độc đáo.