Chùa Hải Tạng - Ngôi cổ tự linh thiêng gần 300 tuổi ở Cù Lao Chàm Hội An

Nếu bạn đang tìm một điểm đến vừa yên bình vừa giàu giá trị văn hóa tại Hội An, Chùa Hải Tạng ở Cù Lao Chàm chắc chắn là gợi ý không thể bỏ qua. Với lịch sử gần 300 năm, ngôi chùa mang đậm dấu ấn Phật giáo và gắn bó mật thiết với đời sống tâm linh của người dân nơi đây.

Chùa Hải Tạng nằm ở đâu?

Chùa Hải Tạng tọa lạc tại Xóm Cẩm (còn gọi là xóm Cốm), thôn Bãi Làng, phía Bắc của đảo Hòn Lao – hòn đảo lớn nhất trong quần đảo Cù Lao Chàm, thuộc xã Tân Hiệp, TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam. Đây là một vị trí vô cùng đắc địa, lưng tựa núi, mặt hướng ra biển lớn, được đánh giá rất tốt về mặt phong thủy, mang lại sự linh thiêng và tĩnh tại cho ngôi chùa.

Hướng dẫn di chuyển đến chùa Hải Tạng Cù Lao Chàm

Để đến được chùa Hải Tạng, trước tiên bạn phải di chuyển từ Hội An ra đảo Cù Lao Chàm. Có hai phương tiện phổ biến nhất:

• Ca nô cao tốc: Đây là lựa chọn nhanh chóng và thuận tiện nhất. Từ cảng Cửa Đại, bạn chỉ mất khoảng 20 phút để ra đảo bằng ca nô. Cảm giác băng qua sóng nước với tốc độ cao mang lại trải nghiệm sôi động và hiện đại cho du khách.
• Tàu gỗ: Dành cho những ai yêu thích sự thong thả, gần gũi thiên nhiên và muốn tận hưởng vẻ đẹp bình yên của biển trời. Thời gian đi bằng tàu gỗ khoảng 1 tiếng, đủ để bạn ngắm nhìn mặt biển xanh biếc, những rặng dừa lắc lư và cảm nhận làn gió biển mặn mòi.

Khám phá những truyền thuyết linh thiêng về Chùa Hải Tạng

Chùa Hải Tạng được xây dựng vào năm 1758, là một trong những ngôi cổ tự lâu đời nhất tại Quảng Nam. Ban đầu, chùa tọa lạc ở vị trí khác trên đảo Cù Lao Chàm, nhưng đến năm 1848, một trận bão lớn đã tàn phá nghiêm trọng khiến chùa buộc phải di dời. Vị trí mới – cách nơi cũ khoảng 200m – được đánh giá có phong thủy thuận lợi hơn, phù hợp cho việc thờ phụng và tạo điều kiện thuận tiện cho người dân đến chiêm bái.

Gắn liền với sự hình thành của chùa là một truyền thuyết được lưu truyền trong dân gian. Vào thế kỷ XVII, một đoàn thuyền chở gỗ từ Bắc vào Nam khi ngang qua vùng biển Cù Lao Chàm đã gặp sóng gió dữ dội, buộc phải dừng chân trú tạm trên đảo.

Sáng hôm sau, biển vẫn động mạnh khiến đoàn không thể tiếp tục hành trình. Trong lúc lo lắng, một thành viên trong đoàn đã đến miếu địa phương cầu nguyện. Thần linh nơi đảo đã mách rằng muốn biển yên sóng lặng thì phải dùng số gỗ mang theo để dựng chùa tại đây. Nghe theo lời chỉ dẫn, đoàn đã xây nên ngôi chùa – về sau mang tên Hải Tạng, với “Hải” là biển, “Tạng” là tam tạng kinh điển, thể hiện sự bao la, thâm sâu như đại dương của Phật pháp.

Kiến trúc đặc sắc của Chùa Hải Tạng

Cổng tam quan chùa Hải Tạng

Cổng tam quan Chùa Hải Tạng là một trong những chi tiết kiến trúc tiêu biểu, mang đậm phong cách cổ xưa và đặc trưng của kiến trúc Phật giáo Đại thừa. Cổng gồm một lối chính ở giữa và ba lối phụ hai bên, tượng trưng cho ba lối đi vào thế giới giác ngộ. 

Điểm đặc sắc nhất tại khu vực này chính là bốn cột trụ lớn được chạm khắc hình hoa sen – biểu tượng của sự thuần khiết, thanh cao và giác ngộ trong đạo Phật. Mái ngói lợp theo kiểu âm dương truyền thống tạo nên vẻ dung dị, tĩnh lặng nhưng vẫn rất trang nghiêm, phù hợp với không gian linh thiêng của một cổ tự gần 300 năm tuổi.

Chánh điện uy nghiêm

Chánh điện của Chùa Hải Tạng được xây dựng vững chắc hoàn toàn bằng gỗ, trong đó chủ yếu là gỗ lim – một loại gỗ quý nổi tiếng về độ bền và được xem là biểu tượng của sự trường tồn. Hệ thống cột lớn nâng đỡ mái chùa kết hợp cùng kiểu kèo "chồng rường giả thủ" – đặc trưng của kiến trúc gỗ truyền thống Việt – tạo nên không gian vừa thoáng đãng, vừa kiên cố.

Ở gian chính giữa chánh điện đặt ba pho tượng Tam Thế Phật; bên trái là tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát, còn bên phải thờ bộ ba Tam Thánh gồm Quan Công, Châu Xương và Lưu Bình. Hai bên chánh điện là nơi an vị tượng Long Thần và Hộ Pháp. Khu vực phía sau là không gian thờ Tổ sư Đạt Ma, nổi bật với tượng ngồi, tay cầm cuốn thư.

Bảo vật quốc gia – Đại hồng chung

Đại hồng chung – Bảo vật quốc gia của chùa là một hiện vật quý giá và có giá trị đặc biệt về mặt lịch sử – nghệ thuật. Chuông được đúc bằng đồng nguyên khối, với họa tiết “Song long triều dương” (hai con rồng chầu mặt trời) được chạm trổ tinh xảo, thể hiện sự quyền uy, linh thiêng.

Đáng chú ý, hình dáng và nghệ thuật tạo hình rồng mang đậm dấu ấn thời Lê sơ, cho thấy quả chuông có thể có niên đại còn sớm hơn cả ngôi chùa. Âm vang của đại hồng chung không chỉ góp phần tạo nên không khí trầm mặc, linh thiêng mà còn là dấu ấn văn hóa đặc sắc trong không gian chùa.

Chùa Hải Tạng không chỉ là điểm tham quan, mà còn là nơi để tìm lại sự tĩnh tại trong tâm hồn. Một lần ghé thăm ngôi cổ tự này, bạn sẽ hiểu vì sao nơi đây luôn được nhắc đến như một báu vật linh thiêng giữa lòng Cù Lao Chàm.